سیستم آیرودینامیک فعال در برخی از ابرخودروهای امروزی به کار گرفته میشود. اما این سیستم چیست، چه بخشهایی دارد و چگونه کار میکند؟
امروزه طراحی بیشتر خودروها به طوری است که مقاومت کمتری در برابر نیروهای آیرودینامیکی موجود به وسیله حرکت خودرو دارند. در ادامه با آیرودینامیک فعال آشنا میشوید.
تعداد کمی از خودروها قادر به تطبیقدهی جریان هوای اطراف خود با شرایط مختلف رانندگی هستند. لازمهی تغییر جریان هوا در اطراف خودرو، ایجاد تغییر در بخشهای مختلف است که در نتیجه شرایط مناسبی برای راننده به وجود خواهد آمد.
مهمترین بخش سیستم آیرودینامیک فعال
بال عقب، یکی از مهمترین بخشهای سیستم آیرودینامیک فعال (Active Aerodynamic) است که زاویه را طبق وضعیت خود تغییر میدهد و موجب بهینهسازی جریان هوای پشت خودرو برای راننده میشود. بال عقب (Rear Wing) با توجه به سرعت خودرو تغییر زاویه میدهد تا در سرعت بالا و پایین به ترتیب نیروی رو به پایین و نیروی درگ افزایش یابد. بال عقب در سرعت بالا کمترین مقاومت در برابر جریان هوا را به وجود میآورد تا خودرو به سرعتهای بالا دست پیدا کند.
بعضی دیگر از تغییرات خودروهای مجهز به این سیستم شامل تغییر در وضعیت اسپویلر جلو (Front Spoiler)، باز و بسته شدن مجراهای هوای جانبی (Air Ducts) و تغییر ارتفاع خودرو هنگام حرکت (Ride – Height) است.
در هنگام حرکت، هوا از زیر خودرو هم عبور کرده که این موجب وارد شدن نیرویی رو به بالا به خودرو و در نتیجه باعث کاهش چسبندگی آن به زمین میشود. به همین علت پیشنهاد میشود ارتفاع خودروهای پرسرعت کاهش یابد تا نیروی رو به بالای جریان عبوری از زیر خودرو و چسبندگی هم کاهش یابد.
کنترل سیستم Active Aerodynamic
سنسورهای زاویه فرمان (Steering Angle Sensor)، سنسور موقعیت دریچه گاز (Throttle position Sensor)، سنسور ABS و دادههای موجود در ECU ارائهدهنده اطلاعات، تغییر وضعیت در بخشهای مذکور را ارائه میدهند. ضمنا کامپیوتر کنترل کننده این بخشها هم از موتورهای الکتریکی برای تغییر وضعیتهای مورد نیاز استفاده میکند.
اولین خودرو با آیرودینامیک فعال
پورشه 959 مدل 1986 اولین خودروی مجهز به سیستم آیرودینامیک فعال بود. آیرودینامیک فعال این خودرو تنها دارای سیستم تغییر ارتفاع در زمان حرکت بود. پس از پورشه، فولکس واگن کورادو هم از فناوری بال عقب متحرک رونمایی کرد که شرایط آیرودینامیکی متفاوتی را فراهم میکرد. امروزه شاهد استفاده از نسخه بهبود یافته این فناوری در خودروهای پرسرعت هستیم. برای نمونه، فراری GBT 488 مجهز به فلاپهای مخفی متغیر (Hidden Active Flaps) و پاگانی هوایرا (Pagani Huayra) هم مجهز به صفحههای بدنه متغیر است.
کدام بخشهای متغیر در آیرودینامیک فعال تاثیر بیشتری دارد؟
بال عقب از جمله بخشهایی است که در آیرودینامیک خودرو تاثیر بسیاری دارد. حتی تاثیر این قطعه از بخشهای دیگر بیشتر است. در بیشتر سیستمهای آیرودینامیک فعال از مکانیزمی که موقعیت بال عقب را تغییر دهد استفاده میکنند که موجب ایجاد درگهای متفاوت در شرایط مختلف میشود.
استفاده از سیستم آیرودینامیک فعال در خودروهای معمولی
بسیار دشوار است که از سیستم آیرودینامیک فعال در خودروهای معمولی استفاده شود. بدین منظور باید سنسورهای مختلفی روی خودرو نصب شده تا انواع دادهها را اندازهگیری و آنها را به کامپیوتر ارسال کند. کامپیوتر هم تصمیم میگیرد تغییر را در چه بخشهایی اعمال کند. میتوان از کمکهای پنوماتیکی استفاده کرد که ارتفاع خودرو را تغییر میدهد. سیستم کنترلی این کمکها باید طوری باشد که تغییر ارتفاع در سرعتهای مختلف ایجاد شود.
هزینه نصب اکتیو آیرودینامیک در خودروهای خاص
برای نصب سیستم آیرودینامیک فعال روی خودروها باید از مکانیزمهای خاص و بخشهای کنترلی بسیار هوشمند استفاده کرد. لازم است شرایط مختلف توسط کامپیوتر بررسی شود و آیرودینامیک خودرو را طبق آن موقعیت تغییر دهد. همچنین باید از قطعاتی بسیار مقاوم استفاده شود؛ چرا که اگر استحکام لازم را نداشته باشند، امکان شکستن آنها در سرعتهای بالا وجود خواهد داشت.