بر اساس نتایج مطالعهای تازه، وقوع یک طوفان خورشیدی میتواند کابلهای اینترنت زیرآبی را برای ماهها از کار بیندازد و دنیا را در نوعی آخرالزمان فرو ببرد.
خورشید همواره بارانی از ذرات مغناطیسی را روانه زمین میکند؛ چیزی که به عنوان باد خورشیدی میشناسیم. میدان مغناطیسی زمین اما مانند سپری از دنیا و ساکنانش در برابر این بادهای الکتریکی محافظت میکند. البته هر از گاهی، شاید قرنی یک بار، این باد چنان شدت میگیرد که به طوفان خورشیدی تبدیل میشود. دانشمندان حالا هشدار میدهند که پیامد طوفان خورشیدی بعدی، میتواند برای زندگی مدرن ما فاجعهبار باشد.
قضیه از این قرار است: یک طوفان خورشیدی شدید، توانایی از کار انداختن اینترنت جهانی را دارد. آن هم نه یک روز و دو روز؛ بلکه هفتهها و ماهها!
سانگیتا عبدو جیوتی، استادیار دانشگاه ارواین کالیفرنیا میگوید:
چیزی که مرا به فکر واداشت، این بود که دیدم چقدر دنیا در برابر وقوع یک پاندمی ناآماده بود. هیچ پروتکل موثری برای مقابله با بیماری وجود نداشت و در مورد خاموشی اینترنت نیز همینطور است. زیرساختهای ما آمادهی یک رویداد خورشیدی مهیب نیستند.
بخشی از مشکل، به نادر بودن طوفانهای خورشیدی شدید مربوط میشود. دانشمندان احتمال برخورد مستقیم این امواج بزرگ به زمین را بین 1.6 تا 12 درصد در هر دهه تخمین میزنند.
طی یکی دو قرن اخیر، فقط دو مورد از چنین طوفانی به ثبت رسیده است: سالهای 1859 و 1921 میلادی!
اولی که به واقعه کرینگتون (Carrington Event) مشهور است؛ چنان اختلال ژئومغناطیسی عظیمی ایجاد کرد که سیمهای تلگراف سوختند و شفق قطبی که معمولا فقط در قطبها قابل رویت است، در بخش استوایی کلمبیا دیده شد.
یک طوفان خورشیدی کوچکتر هم تاثیر منفی خود را میگذارد؛ کمااینکه چنین رویدادی در مارس 1989، کل ناحیه کبِک کانادا را در تاریکی 9 ساعته فرو برد.
از آن زمان تاکنون، زندگی بشر بیشتر به اینترنت جهانی وابسته شده است. پس وقوع یک طوفان خورشیدی میتواند مخربتر باشد؛ هر چند که مطالعه جامعی درباره اثرات آن روی زیرساختهای جدید، وجود ندارد.
خبر خوب این است که خطر زیادی اینترنت منطقهای و محلی را تهدید نمیکند؛ زیرا کابلهای فیبر نوری، چندان تحت تاثیر مدارهای القایی ژئومغناطیس قرار نمیگیرند.
اما اگر مقدار زیادی از کابلهای زیرآبی در مناطق خاص از کار بیفتند، شاید ارتباط کل یک قاره قطع شود. همچنین کشورهای واقع در عرضهای جغرافیای بالا (مانند آمریکا و انگلستان)، مستعد آسیبپذیری بیشتری در برابر طوفان خورشیدی هستند. این یعنی احتمالا قطعی اینترنت در چنین کشورهایی زودتر و فراگیرتر خواهد بود.
به گفتهی عبدو جیوتی، مشخص نیست ترمیم تجهیزات زیرآبی پس از این واقعه، چقدر طول میکشد؛ چیزی که میتواند به خداحافظی چند هفتهای یا چند ماهه با اینترنت منجر شود. در این حدفاصل، شاید میلیونها نفر ناتوان از تامین معاش خود شوند.
ضرر مالی ناشی از قطع اینترنت فقط برای یک روز در آمریکا، بیش از 7 میلیارد دلار برآورد میشود. پس تصور کنید عدم دسترسی به شبکه برای روزها یا ماهها، چه هزینهای در پی خواهد داشت؟
با این تفاصیل، عبدو جیوتی نهادهای مربوطه را دعوت میکند که خطر طوفانهای خورشیدی و قطعی جهانی اینترنت را جدیتر بگیرند. مثلا قرار دادن کابلهای بیشتر در عرضهای جغرافیای پایینتر، میتواند شروع خوبی برای مقاومسازی شبکه باشد.
او در پایان میگوید: «وقتی خورشید طوفان بزرگ بعدی را به سمت ما روانه کند، تا رسیدن آن تنها 13 ساعت فرصت داریم. به امید آنکه برای چنین روزی، آماده باشیم».