دوربین حرفه‌ ای یا گوشی موبایل؛ کدام یک عملکرد بهتری دارد؟

این روز‌ها جو رسانه‌ای شدیدی پیرامون کیفیت دوربین گوشی‌های هوشمند شکل گرفته است و برای کاربران این سوال پیش می‌آید که کدام یک بهتر است، دوربین حرفه‌ ای یا گوشی موبایل؟

پیشرفت قابل توجه دوربین گوشی های موبابل باعث شده که برخی کاربران به اشتباه تصور کنند حتی می‌توان این دستگاه‌های هوشمند کوچک را جایگزین دوربین حرفه‌ای کرد؛ اما در حقیقت هنوز فاصله زیادی بین دوربین گوشی موبایل و دوربین حرفه ای DSLR یا بدون آینه وجود دارد.

دوربین حرفه ای یا دوربین گوشی موبایل

پارسال در حال پیاده‌روی در ساحل به سمت خانه‌ام بودم که ناگهان یک شاهین تنها که روی یک شاخه برآمده از صخره‌ها نشسته بود، توجه من را به خود جلب کرد. فورا آيفون 8 خودم را از جیبم درآوردم تا تصویر این پرنده شکاری با عظمت را ثبت کنم. فقط همین قدر بگویم که نتیجه نهایی خیلی داوران رویداد بهترین عکاس حیات وحش سال را درگیر خود نخواهد کرد.

شاهین حدود ۱۰۰ متر با من فاصله داشت؛ اما آنقدر در تصویر کوچک و نامشخص افتاده بود که انگار یک کبوتر است. برای گرفتن تصویر بهتر کمی به به پرنده نزدیک‌تر شدم؛ اما سوژه خیلی قصد همکاری نداشت و پرواز کرد.

بعد‌ها داشتم به تصویر نامطلوبی که با گوشی موبایل گرفته بودم، نگاه می‌کردم و یاد این جمله معروف در میان عکاسان افتادم که بهترین دوربین چیزی است که همراهت باشد. به بیانی دیگر همینکه دوربینی در دست داری که می‌توانی از هر چیزی که خواستی عکس بگیری، کافی است. اما این جمله در مورد اتفاقی که در ساحل افتاد، صدق نمی‌کرد.

در واقع دوربین بهتر دوربین حرفه ای سونی A200 با لنز تله فوتو ۳۰۰-۷۰ میلی‌متری بود که در خانه خاک می‌خورد. با بدنه ارزان و لنز نه چندان ارزان این دوربین می‌توانستم بدون اینکه سوژه را بترسانم، از راه دور تصاویر واضح و باکیفیتی بگیرم.

گاهی اوقات برای انجام یک کار نیازمند بهترین ابزار ممکن هستید. گوشی های هوشمند همیشه در اختیار شما هستند و پیشرفت دوربین آنها در یک دهه گذشته بی‌نظیر بوده است و همین نیز باعث شد که عملا دوربین‌‌های دیجیتال کامپکت را از میدان رقابت حذف کنند؛ اما هنوز  گوشی های موبایل فاصله زیادی با یک دوربین حرفه ای بدون آينه یا DSLR دارند.

کیفیت تصویر در شرایط نوری کم، اعمال افکت بوکه و تصویر برداری از فاصله بسیار نزدیک (ماکرو) همگی به خاطر در دسترس بودن لنز‌های گوناگون و اندازه حسگر بزرگتر در دوربین‌ های حرفه ای بسیار بهتر از گوشی موبایل هستند.

البته قبول دارم که لیست کارهایی که دوربین‌ های گوشی موبایل نمی‌توانند انجام دهند، در حال کاهش است؛ اما مثلا سامسونگ گلکسی اس 21 اولترا با زوم فضایی ۱۰۰ برابری‌اش را در نظر بگیرید. این گوشی قطعا می‌توانست عکس‌های قابل قبولی از شاهین بگیرد، ولی با زوم اپتیکال ۱۰۰ برابری طرف نیستیم.

در واقع لنز دوربین این گوشی تنها زوم اپتیکال متوسط ۴ برابری را ارائه می‌دهد و بقیه صرفا از طریق پردازش دیجیتالی و کراپ کردن به دست می‌آيد. وقتی از زوم «هیبریدی بدون افت کیفیت» ۴ تا ۱۰ برابری سامسونگ فراتر بروید، متوجه می‌شوید که کیفیت تصویر افت می‌کند و جزئیات به دلیل کم تاثیر شدن پردازش در بهبود داده‌های دریافتی از حسگر، کم‌تر می‌شوند.

همچنین این واقعیت را نیز نباید نادیده گرفت که گلکسی اس 21 اولترا و گوشی‌های هم رده‌اش تقریبا ۱۰۰۰ پوند (و حتی بیشتر) قیمت دارند. درست است که این روز‌ها نوآوری‌های زیادی را در عکاسی با گوشی موبایل شاهد هستیم؛ اما این سوال پیش می‌آید که پول خود را باید صرف کدام یک کنیم؛ دوربین حرفه‌ ای یا گوشی موبایل؟

با دوربین گوشی موبایل می‌توان به خوبی تصاویر ماکرو ثبت کرد؛ اما ابتدا باید یک افزونه لنز یا نوعی سیستم نوردهی اکسترنال خریداری کنید. البته سامسونگ در برخی گوشی‌هایش همچون گلکسی A52 5G از ماژول اختصاصی ماکرو استفاده کرده است، ولی رزولوشن این دوربین تنها ۵ مگاپیکسل است.

افکت بوکه (مات شدن تمامی نواحی خارج از فوکوس عکس) را نیز می‌توان به کمک حسگر‌های سنجش عمق در گوشی های موبایل شبیه‌سازی کرد؛ اما پردازش نرم افزاری مبتنی بر هوش مصنوعی باعث می‌شود که جزئیات زیادی در شرایط نوری کم از دست برود. همچنین برای شخصی که کمی با عکاسی حرفه ای آشنا باشد، تاثیر پردازش دیجیتال واضح است. انگار یه جای کار درست نیست.

از آن سو یک دوربین حرفه ای DSLR با بدون آينه مجبور نیست از چنین ترفند‌هایی استفاده کند. در واقع آنها نیازی به فدا کردن برخی موارد ندارد و تا زمانی که نتیجه مورد نظر را ارائه می‌دهند، می‌توانند بزرگ و حتی بدقواره باشند. حسگر‌های بزرگ، لنز‌های بزرگ و بدنه خوش دست باعث می‌شود که بتوان در نهایت تصویری ثبت کرد که بسیار بهتر از نمونه ثبت شده با دوربین گوشی باشد.

دقیقا به همین خاطر است که داشتن یک دوربین حرفه ای برای هر فردی که می‌خواهد مرتبا تصاویر و ویدیو‌های خلاقانه باکیفیت ثبت کند، ضروری است. بحث به ویدیو رسید. تولید کنندگان گوشی موبایل معمولا از توانایی دستگاه‌هایشان در ضبط ویدیو کلیپ‌های 4K Ultra HD صحبت می‌کنند.

اما مقایسه گردن فیلم 4K گرفته شده با دوربین گوشی با فیلم 4K گرفته شده با دوربین‌هایی همچون فوجی فیلم X-T4، سونی A7S III یا نیکون Z6 مثل مقایسه کردن روز و شب است. ویدیو ضبط شده در گوشی با توجه به اینکه در یک دستگاه کوچک گرفته شده است، عالی به نظر می‌رسد، ولی گستره داینامیک، جزئیات، رنگ و بوکه یک دوربین حرفه‌ ای واقعا فرق دارد.

البته به هیچ وجه قصد ندارم بگویم که دوربین گوشی‌ های موبایل بد است؛ بلکه برعکس، با توجه به محدودیت‌هایی که سازندگان در تولید آنها دارند فوق‌العاده هستند.

در واقع برای عکس‌های عمومی، عکاسی سریع در خیابان یا موارد مشابه گوشی موبایل بهترین گزینه است. هرچند که برای عکاسی از حیات وحش، ورزش، پرتره‌های حرفه‌ای و سناریو‌های چالش برانگیز همچنان به یک دوربین حرفه ای نیاز دارید. چه کسی دوست دارد عکس‌های مراسم عروسی‌اش را با آیفون بگیرد؟

گوشی های هوشمند طوری عکاسی را رواج داده‌اند که حتی افرادی که دانش زیادی درباره مفاهیم اولیه آن نداشتد، با شور و هیجان در حال عکاسی هستند و این کار هرگز از دوربین‌های DSLR برنمی‌آمد. در حقیقت همین در دسترس بودن آنهاست که برتری مهم دوربین گوشی های موبایل محسوب می‌شود.

همین محبوبیت و همه‌گیری گوشی های موبایل سبب شده که عکاسان سنتی احساس خطر کنند و شاید تصمیم شرکت Olympus در فروش بخش دوربین خود پس از چند سال عدم سوددهی هم این احساس را تشدید کرده باشد، ولی جای نگرانی نیست چرا که شرکت‌های دیگر همچون کانن،‌ نیکون، فوجی فیلم و سونی با قدرت به کار خود ادامه می‌دهند.

دوربین‌های پرچمداری همچون کانن EOS R3 و سونی A1 به شکل وحشتناکی قدرتمند هستند. یکی از جذابیت‌های اصلی اینگونه دوربین‌ها حسگر‌های فول فریم آنها است. این حسگر‌های حتی می‌توانند در سرعت‌های فوق‌العاده بالای شاتر نور زیادی را جذب کنند و به همین خاطر برای عکاسی در شرایط نوری کم ایده‌آل هسند.

وقتی هم که آنها را در کنار لنز مناسب قرار دهید، با ایجاد عمق میدان باریک، بوکه فوق‌العاده‌ای را ارائه می‌دهند. این حسگر‌ها را نمی‌توان به این زودی‌ها در دستگاه‌هایی با ضخامت چند میلی‌متری جای داد.

حتی اگر ایده یک حسگر فول فریم خیلی بنیادین یا نوآورانه نباشد (یک دوربین حرفه ای فول فریم برای ۱۰ سال پیش را بخرید تا باز هم مزایای حسگر بزرگ را حس کنید)، پیشرفت‌های صورت گرفته در بخش کیفیت ویدیو، سرعت تصویربرداری و قابلیت‌های فوکوس خودکار دوربین‌ های حرفه ای باعث می‌شود علاقه‌مندان به عکاسی و فیلم برداری به جای گوشی موبایل به سمت آنها متمایل شوند.

همچنین بیرون رفتن با حس سنگینی ناشی از آویزان بودن یک دوربین حرفه ای از گردنتان باعث می‌شود که ذهنیت یک عکاس را داشته باشید و به دنیای اطراف خود با دید متفاوتی نگاه کنید و قطعا با دستگاهی که هر ۳۰ ثانیه نوتیفیکیشن می‌دهد که شخصی پست اینستاگرام شما را لایک کرد، این حس را تجربه نخواهید کرد.

اما داستان شاهین خجالتی به کجا رسید؟ من امسال با یک دوربین زوم سونی A7S III به همان ساحل برگشتم و این بار دیدم که دو شاهین مشتاقانه در حال مراقبت از لانه‌ای هسند که در بالای صخره ساخته‌اند. اینبار با خوشحالی عکس‌های مورد نظرم را گرفتم و در تمام مدت گوشی همان جایی بود که به آن تعلق داشت: در جیبم!

انتخاب شما برای عکاسی یا فیلم برداری چیست؟ گوشی موبایل با دوربین حرفه‌ ای؟