گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
دانشمندان در کهکشانی که 13 میلیارد سال نوری با زمین فاصله دارد به کشف مهمی دست پیدا کردند که باعث شگفتی جوامع علمی شد. در ادامه جزئیات این کشف جدید را بررسی خواهیم کرد.
دوران شروع کیهان همواره رازهای متعددی را در دل خود دارد و دانشمندان حوزه نجوم نیز با بررسی کهکشان‌های بسیار دور به دنبال کشف اطلاعات جدیدی هستند. در همین راستا دانشمندان به تازگی توانستند در کهکشان SPT0311-58 که در فاصله 13 میلیارد سال نوری با زمین قرار دارد، مولکول‌های آب را کشف کنند.
کشف آب در این کهکشان که حدود 12.88 میلیارد سال نوری با ما فاصله دارد برای دانشمندان یک دستاورد بزرگ و البته غیر منتظره محسوب می‌شود. در واقع کشف مولکول H2O در یک کهکشان ستاره‌ساز بسیار دور نشان می‌دهد دانشمندان هنوز نتوانستند به شناخت درستی از دوران اولیه جهان برسند.
کشف آب در فاصله 13 میلیارد سال نوری
سریوانی جاروگولا (Sreevani Jarugula)، ستاره‌شناس دانشگاه ایلینوی آمریکا که به عنوان نویسنده اصلی این مقاله شناخته می‌شود در سال 2017 برای اولین بار کهکشان SPT0311-58 را رصد کرد که میزان گردوغبار موجود در این کهکشان باعث شگفتی وی شده بود. این محقق به همراه یک گروه فرایند شناسایی محتوای مولکولی این کهکشان آغاز کردند و سرانجام توانستند دو مولکول آب و کربن مونو اکسید را در آن کشف کنند.
کهکشان SPT0311-58 در واقع از یک جفت کهکشان ایجاد شده که بررسی‌ها نشان می‌دهد آنها در حال ادغام هستند. سریوانی جاروگولا در این خصوص عنوان کرد این کهکشان دارای ساختار بسیار کشیده و توده‌ای بوده و همانند یک کهکشان صاف به نظر نمی‌رسد.
طبق تصویری که از این کهکشان به ثبت رسیده، کهکشان روشن‌تر در سمت راست به چشم می‌خورد و شکل آن همانند یک کمان است. با وجود این که این کهکشان در فاصله بسیار دوری از زمین قرار دارد، اما کاملا واضح دیده می‌شود؛ چرا که نور آن از یک عدسی گرانشی عبور کرده است.
گفتنی است عدسی گرانشی یک اثر کیهانی محسوب می‌شود که همانند یک عدسی بزرگ باعث بزرگنمایی اجرام کیهانی دیگر خواهد شد. زمانی که یک جرم بزرگ مانند ستاره یا کهکشان از مقابل یک جرم پس زمینه‌ای از دید رصدگر عبور می‌کند، نور منبع دور را تقویت کرده و باعث اعوجاج می‌شود که نتیجه آن درخشان‌تر شدن آن است. از این رو ترکیب مولکول‌هایی که در در یک کهکشان وجود دارد توسط یک کهکشان دیگر بزرگنمایی شده و فرایند رصد آن را آسان‌تر خواهند کرد.
نحوه کشف آب
در واقع غبار کهکشان باعث جذب تابش فرابنفش ستارگان می‌شود و مجددا آن را به شکل فوتون‌های فروسرخ منتشر می‌کند. این فرایند باعث تحریک مولکول‌های آب و تابش آنها خواهد شد و به همین دلیل دانشمندان توانستند آنها را کشف کنند. در واقع مولکول‌های آب به رنگ آبی و کربن مونواکسید به رنگ بنفش مشاهده می‌شود.
با وجود این که آب بعد از هیدروژن مولکولی و کربن مونواکسید به عنوان سومین مولکول فراوان در کیهان محسوب می‌شود، اما همچنان کشف مولکول‌های آب در دوران اولیه کیهان باعث شگفتی دانشمندان خواهد شد. این جفت کهکشان متعلق به دوران عصر بازیونیزه هستند؛ عصری که به عنوان پایان عصر تاریکی کیهان شناخته می‌شود و به دوره‌ای تاکید دارد که در آن هیدروژن خنثی مجددا یونیزه شد. قبل از آن هیدروژن خنثی شده بود تا فضای میان‌ستاره‌ای را کدر کرده و از گسترش نور جلوگیری کند. دورانی که شکل‌گیری اولین کهکشان‌های بزرگ را نشان می‌دهد.
سن کیهان حدود 13.8 میلیارد سال برآورده شده است، اما دوران تاریکی زمانی رخ داد که سن کیهان حدود 780 میلیون سال بود. به همین دلیل جدیدترین کشف دانشمندان بسیار حیرت‌انگیز است؛ چرا که این پرسش را مطرح می‌کند چگونه چنین مولکول‌هایی توانستند به این سرعت در آن زمان به وجود آیند.
جاروگولا افزود تجمع این میزان غبار و گاز در اوایل کیهان بسیار عجیب به نظر می‌رسد؛ چرا که این غبارها بیشتر از ستارگانی که زنده هستند ناشی می‌شود. از این رو تولید این همه غبار نیازمند وجود تعداد زیادی ستاره است. به طور کلی به توجه به این که هنوز منشا گردوغبار کهکشان SPT0311-58 به شکل دقیق کشف نشده و برخی از محققان نیز منشا آنها را ستاره‌های اولیه می‌دانند. از این رو در این زمینه باید مطالعات بیشتری صورت بگیرد. این مقاله اخیرا در مجله استرونومیکال ژورنال (Astronomical Journal) منتشر شده است.