یک سیارک عظیم مستقیم به سمت زمین میآید. تخمین زده میشود که اندازه این سیارک حدود 190 متر باشد که بسیار قویتر از یک بمب اتمی خواهد بود.
به گفته ردیاب سیارکی «ناسا» (Nasa)، سیارکی بزرگ به اندازه بنای یادبود واشنگتن در اواخر دسامبر به سمت زمین میآید که اگر برخورد کند، ویرانی بسیار بزرگتر از انفجار بمب اتمی ایجاد میکند. این سیارک که به «AH 2018» معروف است، اندازهاش حدود 190 متر تخمین زده میشود و قرار است در تاریخ 27 دسامبر از کنار زمین بگذرد.
بعید است که این سیارک به سیاره زمین برخورد کند، اما انتظار میرود با فاصله بیش از 4.5 میلیون کیلومتر از کنار آن عبور کند. برای مقایسه، فاصله بین زمین و ماه حدود 384000 کیلومتر است، حدود یک دوازدهم آن؛ اما سیارک 2018 AH پیش از این نیز با فاصله بسیار نزدیکتر از کنار سیاره زمین عبور کرده بود.
در سال 2018، این سیارک در فاصله 296758 کیلومتری، سه چهارم فاصله زمین تا ماه از کنار زمین عبور کرد. به دلیل تیرگی و کم نوری که داشت مورد توجه قرار نگرفته بود و بنابراین دانشمندان انتظار آن را نداشتند.
از آن زمان، هیچ سیارکی به این اندازه به زمین نزدیک نشده است و انتظار نمیرود که تا سال 2028، زمانی که سیارک عظیم (153814) 2001 WN5 به اندازه تقریباً یک کیلومتر به سمت زمین میآید، به سیاره ما نزدیک شود؛ این سیارک هم به زمین برخورد نخواهد کرد، زیرا انتظار میرود با فاصلهای در حدود 249000 کیلومتر عبور کند؛ حتی کمتر از فاصله سیارک AH 2018 با زمین.
اما اگر سیارکی به اندازه سیارک AH 2018 به سیاره زمین برخورد کند، چه اتفاقی روی میدهد؟
معمولاً حدس زدن دقیق آن دشوار است، زیرا اندازه اغلب متفاوت است. اما در این مورد، اخترشناسان به طور اتفاقی ایده بسیار خوبی از میزان مخرب بودن آن دارند، زیرا چنین چیزی قبلاً اتفاق افتاده بود.
آخرین باری که یک سیارک بزرگ به سیاره زمین برخورد کرد در سال 2013 در روسیه اتفاق افتاد، زمانی که یک سیارک 17 متری در جو منفجر شد. اما آخرین برخورد سیارکی به این بزرگی در سال 1908 بر فراز رودخانه پودکامنایا تونگوسکا در روسیه اتفاق افتاد که اکنون به عنوان رویداد تونگوسکا شناخته میشود. اعتقاد بر این است که این سیارک اگر کوچکتر نباشد، تقریباً به اندازه سال AH 2018 بوده است.
هنگامی که این سیارک در چند کیلومتری منطقه در هوا منفجر شد، یک انفجار عظیم دوازده مگاتنی ایجاد کرد که باعث تخریب گسترده هزاران کیلومتر شد. برای درک قدرت تخریب دوازده مگاتنی این را در نظر بگیرید که 800 برابر قویتر از قدرت تخریب «پسر کوچک»، بمب اتمی تقریبا 15 کیلوتنی که در طول جنگ جهانی دوم بر فراز هیروشیما منفجر شد و 600 برابر بیشتر از «مرد چاق»، بمب اتمی 20 کیلوتنی که سه روز بر فراز ناکازاکی منفجر شد است.
بر اساس «دانشنامه بریتانیکا» (Encyclopædia Britannica)، گزارش دولت ایالات متحده در آن زمان بیان میکرد که هیروشیما متحمل 135000 نفر تلفات یا بیش از نیمی از جمعیت آن و ناکازاکی 64000 نفر، یعنی یک سوم جمعیت آن شد.
تعداد تلفات رویداد تونگوسکا بسیار کم بود، با این حال، به دلیل دورافتاده و کم جمعیت بودن منطقه، تنها حدود سه نفر در آن کشته شدند؛ اما خسارات آن بسیار بود. در این انفجار بیش از هشتاد میلیون درخت در مساحتی بالغ بر ۲۱۵۰ کیلومترمربع ریشهکن شدند و شوک ناشی از انفجار برابر پنج در مقیاس ریشتر تخمین زده شده است. لرزش و امواج هوا تا دوردستهای واشنگتن و اندونزی احساس شد. تعداد کمی از شاهدان عینی که وجود داشتند از انفجار هولناک، بادهای شدید، لرزش و صداهای فوق العاده بلند عنوان کردند.
مردی که در حدود 65 کیلومتری جنوب انفجار بود، در مورد آن گفته بود:
آسمان به دو نیم تقسیم شد و آتش در ارتفاعات و پهنای جنگل ظاهر گردید. شکاف در آسمان بزرگتر شد و تمام قسمت شمالی پوشیده از آتش شد. در آن لحظه آنقدر احساس گرما کردم که نمیتوانستم آن را تحمل کنم، انگار پیراهنم آتش گرفته بود. از سمت شمال، جایی که آتش بود، گرمای شدیدی میآمد. میخواستم پیراهنم را پاره کنم و پایین بیاندازم، اما بعد آسمان بسته شد و صدای ضربه محکمی به صدا درآمد و چند متری پرت شدم. یک لحظه از هوش رفتم اما بعد همسرم دوید و مرا به خانه برد.
سپس یک سر و صداهایی به وجود آمد، گویی سنگها میریزند یا توپها شلیک میشوند. زمین لرزید و وقتی خوابیده بودم، سرم را پایین انداختم، از ترس اینکه سنگها آن را خرد کنند. هنگامی که آسمان باز شد، باد گرمی بین خانهها میپیچید، مثل گرمایی که از توپها پس از شلیک خارج میشود و آثاری از خود در زمین به جا میگذاشت و به برخی از محصولات آسیب میرساند. بعداً دیدیم که بسیاری از شیشهها شکسته و در انبار قسمتی از قفل آهنی شکست.
رویداد تونگوسکا بزرگترین رویداد ثبت شده در تاریخ بوده، اگرچه انفجارهای بزرگتر ماقبل تاریخ اتفاق افتاده است. تونگوسکا یکی از بزرگترین انفجارهایی است که تاکنون ثبت شده است و بسیار قویتر از بسیاری از بمبهای اتمی بوده است. اگر سیارک AH 2018 به سیاره زمین برخورد کند؛ همچین اتفاق مشابهای رخ خواهد داد.
به گفته ناسا، هر سیارکی با قطر 140 متر یا بزرگتر میتواند در صورت برخورد با زمین، برخورد بالقوه فاجعه باری داشته باشد. ماهیت مخرب سیارکها، حتی سیارکهای کوچک، چیزی است که کارشناسان کاملاً از آن آگاه هستند و آژانسهای فضایی در سرتاسر جهان وجود دارند که به بررسی اثرات فاجعهبار احتمالی سیارکها و همچنین تحقیق در مورد روشهای بالقوه برای متوقف کردن آنها میپردازند.
یکی از روشها برای توقف احتمالی برخورد یک سیارک به وسیله استفاده از انحراف بوده که به معنای پرتاب چیزی برای تغییر اندکی از مسیر آن است. برجستهترین این تلاشها «آزمایش تغییر جهت سیارک دوگانه» (Double Asteroid Redirection Test) یا به اختصار «دارت» (Dart) بوده که در حال حاضر در حال انجام است و یک پروژه مشترک بین ناسا و «آزمایشگاه فیزیک کاربردی» (Applied Physics Laboratory) بوده که توسط دفتر هماهنگی دفاع سیارهای ناسا اداره میشود. در اصطلاح عامیانه، به معنای ضربه زنی به یک سیارک با موشک با سرعت کافی برای تغییر جهت آن در کسری از یک درصد است.
ماموریت دارت اولین تلاش واقعی بشر برای آزمایش دفاع در برابر برخورد یک سیارک است و به سمت سیستم سیارکی دوتایی 65803 Didymos پرتاب شد.