نتیجه نوآوری خودروسازان معروف در طراحی فرمان خودروها، یا چشمگیر یا کاملاً افتضاح بوده است! در ادامه به بهترین و بدترین فرمانها میپردازیم.
به دلایل مشخصی، یک سری المانهای فرمان خودروها نظیر شکل دایرهای آنها تا به امروز همچنان حفظ شده است. در این بین، برخی از طراحان برای نوآوری یا تغییر شکل فرمانها تلاش کردهاند که نتیجه بعضی از آنها به یکی از بهترین طراحیها تبدیل شده و نتیجه برخی دیگر شاید یک فاجعه تمامعیار شده است.
درحالی که عده بسیاری از فرمان تسلا مدل S پلید که عملاً دست به دست کردن آن غیرممکن است شکایت میکنند، خودروهایی هستند که طراحی فرمان آنها حتی فاجعهتر از این است! و نکته اینجا است که این خودروها یک سری کانسپت یا همان خودروی مفهومی نیستند بلکه به بازار عرضه شدهاند و در دسترس جمعیت گستردهای قرار گرفتهاند. در عین حال، پاگانی، لامبورگینی و… فرمانهایی را طراحی کردهاند که پس از رانندگی با آنها قطعاً از خود میپرسید آیا یک فرمان کاملتر از این هم میتواند باشد؟ در ادامه به 10 مورد از بهترین و بدترین طراحی فرمان خودروها از معروف ترین خودروسازان جهان نگاهی خواهیم داشت.
بهترین فرمانهای خودروها
1. لامبورگینی سستو المنتو
لامبورگینی سستو المنتو از زمان عرضهاش با نام «عنصر ششم» که کربن است، شناخته شد و دلیلی که چنین اسمی به این خودرو داده شده، این است که بیشتر از هر خودروی دیگری در آن فیبر کربن به کار رفته است! در قسمتهای مختلف سستو المنتو از بدنه و شاسی گرفته تا صندلیها و حتی فرمان، فیبر کربن استفاده شده است. از آنجا که فرمان دایرهای سنگین میشد، برخی از قسمتهای بلااستفاده فرمان این خودرو حذف شده و شکل آن بهصورت شش ضلعی در آمده است.
این فرمان که مطابق پدل شیفترهای بزرگ و داشبورد مینیمال خودرو طراحی شده، مثل فرمانهای خودروهای فرمول 1 دارای کنترلها و دکمههای اضافی نیست و صرفاً از یک سوئیچ ساده برای تنظیم حالت رانندگی بهره میبرد که شبیه سوئیچ جتها است. هرچند مانند تسلا مدل S پلید همچنان امکان جدا شدن دست راننده از فرمان هنگام دست به دست کردن آن وجود دارد، شکل شش ضلعی این فرمان تا حد قابل توجهای از بروز چنین مشکلی جلوگیری کرده است. بهصورت کلی لامبورگینی اطمینان حاصل کرده است که در عین نوآوری در طراحی فرمان، لطمهای به عملکرد خودرو وارد نمیشود.
2. موستانگ نسل اول
فورد نسل اول موستانگ را در سال 1964 به عرضه رساند که در زمان خود واقعاً خودروی چشمگیری بود. فرمانها در آن زمان از جنس چوب یا فلز به صورت یک حلقه با سه شاخه متصل به یک قطعه مرکزی بودند.
فرمان موستانگ نسل اول، از جنس چوب واقعی با تقارن دقیق بود که در عین ساده، خالی و باریک بودن، جذاب و اسپرت به نظر میرسید. لوگوی فورد موستانگ هم به ظریفترین شکل ممکن وسط قاب فرمان قرار داده است تا زیبایی آن را تکمیل کند.
3. پاگانی هوایرا
فرمان پاگانی هوایرا شبیه ترکیب یک کنترلر بازی و فرمان یک جت به نظر میآید. پوشش ایربگ وسط آن بهصورت یک دایره چرمی با لوگوی پاگانی است و قسمت پایینی فرمان، نه گرد بلکه بهصورت دو ضلعی در آمده است تا پای سرنشین به خوبی زیر آن جای بگیرد. با این حال، شاید دکمههای دایرهای فرمان کمی منسوخ شده باشند اگرچه در سال 2011 کاملاً بجا بودند.
ترکیب جیر یا چرم و فیبر کربن مات بسیار زیبا است و در دستگیرههای فرمان نوعی بوق مخفی تعبیه شده است. نهایتاً پاگانی با ارائه یک فرمان کلفتتر باعث شده است کنترل این خودروی بسیار سریع با قدرت 720 اسب بخار راحتتر شود.
4. استون مارتین لاگوندا
لاگوندا در نگاه اول شاید مثل یک کانسپت باشد اما خودرویی واقعی با طراحی انقلابی و نوآورانه بوده است. تنها 645 دستگاه از این سدان لوکس که از پیشرانه 5.3 لیتری V8 بهره میبُرد، در سال 1974 تولید و عرضه شد. البته بر خلاف فضای داخلی آن، بهتر است به نمای بیرونی آن نگاه نیندازید چون بیشتر شبیه خودروهای بیوک به نظر میرسد.
پیش از فرمان، باید به ابزارهای اطراف آن اشاره کرد؛ یک پنل صاف سیاه شبیه نمایشگر بهعنوان صفحه آمپر و یک کنترل پنل با دکمههای متعدد. این طراحی که حتی در دربها و پنل مرکزی خودرو هم پیادهسازی شده، باعث شده است هیچ دکمهای روی فرمان قرار نگیرد و فرمان کاملاً خالی و به مینیمالترین شکل ممکن باشد. در واقع شکل و شمایل فضای داخلی استون مارتین لاگوندا دهها سال پیش شبیه خودروهایی بود که نه الان، بلکه احتمالاً در سال 2050 خواهیم دید!
5. د توماسو P72
د توماسو که البته نسبت به سایر برندهای خودروی ایتالیایی کمتر شناختهشده است، P72 را با پیشرانه V8 فورد کایوت در سال 2020 عرضه کرد که یک خودروی سوپر اسپرت کاملاً بیصدا با طراحی فوقالعاده است. فضای داخلی P72 ترکیبی از دهه 90 میلادی و آینده دور محسوب میشود و میتوان آن را اصطلاحاً استیمپانک نامید؛ این از قسمتهای فلزی به رنگ رز گلد و طرح لوزی شکل صندلیها به راحتی معلوم میشود.
د توماسو P72 با درجههای آنالوگ و چرم اصل، اصلاً شبیه خودرویی نیست که تازه در دوره کرونا عرضه شده است. اگر هم فکر کنید فرمان آن را یک جواهرساز ساخته، آنچنان هم بیراه نمیگویید!
6. سوبارو XT
سوبارو در سال 1985 اولین خودروی کوپه اسپرت خود را به عرضه رساند که از پیشرانه 6 سیلندر برخوردار بود و در دو حالت دیفرانسیل جلو و تمام چرخ متحرک در دسترس قرار گرفته بود. برای توصیف فضای داخلی این خودرو باید گفت که با پارچه طرح شطرنجی صندلیها و چرم مشکی و قهوهای در قسمتهای مختلف، آرزوی خیلیها در دهه 80 میلادی به حساب میآمد!
فرمان این خودرو دقیقاً متقارن نیست ولی به دلیل طراحی درست آن، اصلاً از زیباییاش کاسته نشده است. همچنین دکمههای زیادی روی این فرمان قرار داده نشده و صرفاً دکمههای کروز کنترل در آن تعبیه شده است. سایر دکمهها و کنترلها در دو طرف فرمان قرار دارند که باعث شده است قسمت فرمان این خودرو شبیه هواپیماها شود.
بدترین فرمانهای خودروها
1. تسلا مدل S پلید
فرمان تسلا مدل S پلید اصلاً ظاهر بدی ندارد ولی مشکل این است که مرکز آن هنگام چرخش مشخص نیست و دست به دست کردن آن بسیار دشوار است که میتواند تهدید بزرگی برای ایمنی راننده باشد. اینجا این سوال پیش میآید که چرا تسلا برای این خودرو که سریعترین خودروی برقی جهان به شمار میرود، همان فرمان دایرهای مرسوم را به کار نبرد و مرتکب چنین اشتباه بزرگی شد.
بر خلاف پاگانی، تلاش تسلا برای ارائه یک فرمان شبیه به کنترلر بازی اصلاً خوب از آب در نیامده است. خریدار تسلا مدل S پلید با اولین نگاه به فرمان آن با خود میگوید دست به دست کردن آن واقعاً کار سخت یا شاید غیر ممکنی خواهد بود! احتمال اینکه راننده در هر چرخش طولانی، کنترل فرمان را از دست بدهد بالا است. حداقل بسیار بهتر میشد اگر شکل این فرمان مربعی بود یا حداقل تقارن در قسمتهای بالا و پایین آن رعایت میشد. با این طراحی کنونی، وقتی راننده شروع به دست به دست کردن فرمان میکند ناگهان میبیند که هیچ قسمتی برای گرفتن وجود ندارد!
2. کوروت C6 مدل 2005
فرمان کوروت C6 مدل 2005 در ظاهر بدون مشکل به نظر میآید اما در واقع آنقدر مشکلساز بود که شورلت تصمیم به تغییر طراحی فرمان نسلهای بعدی این خودرو گرفت. اگر کمی دقت کنید، فرمانِ سنگین و بیش از حد اشغال شده این خودرو بیشتر شبیه یک عروسک با دو دست و دو پا است و حتی به شوخی اسم مستعار «بچه طنابباز» را به آن داده بودند.
تمسخر این فرمان تا حدی پیش رفته بود که کمتر کسی جرئت خرید کوروت C6 مدل 2005 را داشت. حتی برخی به شوخی سر عروسک به این فرمان میچسباندند تا شکل آن هرچه کاملتر شود!
3. ساترن آیون 2003
ساترن آیون یکی از سدانهای مقرون به صرفه جنرال موتورز بود که هیچوقت به محبوبیت گسترده نرسید و یکی از ویژگیهای این خودرو که روی آن فکر نشده بود، فرمان آن بود که در آخر جنرال موتورز هم مثل شورلت اقدام به حذف آن پس از بازخوردهای منفی خریداران کرد.
فرمان ساترن آیون 2003 از یک پایه بزرگ بهره میبُرد که کاملاً گرد نبود و همچنین دارای دو شاخه بود که بیشتر به بوقهای کارتونی شباهت داشت. در واقع لزومی نبود طراحی فرمان این خودروی کامپکت کوچک مقرون به صرفه چندان متفاوت و عجیب و غریب باشد. با این حال، بدتر از آن این است که صفحه آمپر مانند خودروهای مینی کوپر سمت راست راننده وسط داشبورد قرار دارد که ترفندی از سوی جنرال موتورز برای صرفهجویی در هزینه بوده است.
بسیاری معتقدند همین طراحی فرمان و صفحه آمپر باعث شد مردم تمایلی به خرید ساترن آیون پیدا نکنند درحالی که میتوانست به یک خودروی مقرون به صرفه پرفروش تبدیل شود.
4. آستین الرگو
آستین الرگو هیچ نکته قابل توجهای نداشت و صرفاً یک خودروی ارزان با پیشرانه 4 سیلندر خطی 1 لیتری بود. فرمان افتضاح این خودرو از همان ابتدای عرضهاش در سال 1973 تا توقف تولیدش در سال 1982 همواره در آن خودرو باقی ماند.
فرمان آستین الرگو تقریباً به شکل مربع طراحی شده است و جدا از اینکه هیچ دلیل عملی و منطقیای پشت آن نیست، از لحاظ ظاهری هم نمیتوان زیبایی و جذابیتی در آن دید. طراحان این خودرو قصد داشتند جلوتر از زمان خود باشند ولی در نتیجه، فرمانی را مشاهده میکنیم که اتفاقاً به شدت زشت و بدشکل است.