در این مطلب قصد داریم یازده نفر از زنان تاثیرگذار در تاریخ ناسا را معرفی کنیم که به دلیل مشارکتشان در علوم هوا و فضا به شهرت رسیدهاند.
تاریخچه پروژههای هوا و فضا ایالات متحده آمریکا شامل بسیاری از زنان میشود که نه تنها به وسیله فضاپیما به مدار خارج از زمین رفتهاند، بلکه در پشت پرده نیز با تلاشهای بی وقفه و خستگی ناپذیر در حل معادلات، امکان پرتاب موشکها و شاتلها را میسر کردند. بدون شک با وجود بیش از پنجاه زن که به فضا سفر کردند و انبوهی از مهندسین و دانشمندان زن که فرآیندهای علمی را عملی میکردند، میتوان گفت که زنان از ابتدا بخشی جدایی ناپذیری از تاریخ ناسا بودهاند.
مطمئناً ناسا بدون فداکاری، نوآوری و شجاعت صدها زنی که در این سازمان مشغول به کار بوده و هستند، در دهههای گذشته به موفقیتهای زیادی دست پیدا نمیکرد. در این مطلب یازده نفر از آنان را معرفی کنیم که نه تنها نامشان در تاریخ ناسا جاودان است، بلکه باید در کتاب تاریخ نیز حک شود. با گجت نیوز همراه باشید.
کیتی اوبراین جوینر
وجه تمایز تبدیل شدن به اولین مهندس زن در ناسا متعلق به کیتی اوبراین جوینر است که کار خود را با ناکا، کمیته رایزنی ملی هوانوردی آمریکا، در سال 1939 آغاز کرد. مسیر او به سمت یک شغل موفق پس از الهام گرفتن از پدرش آغاز شد؛ پدر جوینر یک مهندس حرفهای بود که وی را به دنبال کردن علاقه و اشتیاقش تشویق میکرد. جوینر همچنین اولین زنی بود که از دانشکده مهندسی دانشگاه ویرجینیا فارغ التحصیل شد.
به گفته ناسا، جوینر برای پذیرش در دانشگاه با موانعی روبرو شد. او قبل از فارغ التحصیلی و کسب جایزه معتبر آلجرنون سیدنی سالیوان، با موفقیت در در برنامهای که فقط برای مردان طراحی شده بود، پذیرش شد.
پس از اینکه ناکا به ناسا انتقال یافت، جوینر به تحقیق و طراحی تونلهای باد و توربینهای بادی کمک کرد. او در سال 1971 از ناسا بازنشسته شد. جوینر در تاریخ 16 آگوست 1993 در سن هفتاد و هفت سالگی درگذشت.
پگی ویتسون
پگی ویتسون در حوزه اکتشافات فضایی رزومه کاملی را برای خود ایجاد کرد. به گفته ناسا، ویتسون کار خود را با این آژانس فضایی در سال 1989 به عنوان محقق آغاز کرد. او در سال 2002 در ماموریتی به ایستگاه فضایی بین المللی به فضا سفر کرد.
ویتسون در دو ماموریت جداگانه ایستگاه فضایی که هر کدام شش ماه طول کشید، مشارکت داشت. در دومین مأموریت خود در سال 2008، او فرمانده ایستگاه بود.
ماموریتهای فضایی متعدد ویتسون و زمان که وی در ایستگاه فضایی سپری کرده در مجموع شامل ده پیاده روی فضایی میشود که در میان زنان این بیشترین تعداد در تاریخ محسوب میشود. ویتسون همچنین 665 روز را در فضا سپردی کرد که بیشتر از هر فرد دیگری در ایالات متحده آمریکا است که نه تنها وی را در تاریخ ناسا بلکه در تاریخ آمریکا نیز جاودان میکند. فضانورد روسی به نام گنادی پادالکا با 879 روز اقامت در فضا صاحب رکورد جهانی است.
دورتی واگان
در سال 1943، معلم ریاضی دبیرستان، دورتی واگان، در کمیته رایزنی ملی هوانوردی آمریکا سمتی گرفت. واگان فکر میکرد که فقط تا زمانی که جنگ ادامه دارد در تأسیسات مستقر در لنگلی خواهد بود، اما متوجه شد که از کار به عنوان یک ریاضیدان لذت میبرد. به عنوان یک زن آفریقایی-آمریکایی در اوج تبعیض نژادی، به واگان و سایر زنان رنگین پوست واحدی جدا در بخش جداگانهای از ساختمان اختصاص دادند. این واحد که «واحد محاسبات منطقه غرب» نام داشت، به غیر از سرپرستانش، تماماً از زنان آفریقایی-آمریکایی تشکیل شده بود.
در حالی که زیر نظر دو مدیر سفیدپوست کار میکرد، سرسختی و سخت کوشی واگان نتیجه داد. او در سال 1949 به سمت سرپرست ارتقا یافت و او را به اولین زن آفریقایی-آمریکایی تبدیل کرد که نقش مدیریتی در این محیط داشت. یک دهه بعد، ناکا به ناسا تبدیل گردید و امکاناتی که با تبعیض نژادی همراه بود، رسما لغو شد. واگان در بخش تجزیه و تحلیل و محاسبات شروع به کار کرد و در برنامه نویسی کامپیوتر FORTRAN ماهر شد و در برنامه Scout Launch Vehicle همکاری کرد. وی در تاریخ 10 نوامبر 2008 در سن نود و هشت سالگی درگذشت.
ماری جکسون
ماری جکسون در سال 1921 در همپتون ویرجینیا متولد شد و در دوران تبعیض نژادی تحصیل کرد. جکسون با نشان دادن توانایی زیاد در ریاضیات، توانست مجوز کمیاب و ویژه را برای شرکت در کلاسهای ریاضی و فیزیک دانشگاه ویرجینیا در حالی که در دبیرستان همپتون حضور داشت، کسب کند.
فارغ التحصیل شدن در دوران نوجوانی باعث گردید که جکسون تحصیلات خود را ادامه دهد و مدرک دوگانهای را در رشته علوم فیزیکی و ریاضیات از موسسه همپتون در سال 1942 به دست آورد. جکسون در سال 1951 توسط سلف ناسا، کمیته مشاوره ملی هوانوردی، استخدام شد. او به عنوان یک ریاضیدان و پژوهشگر استخدام گردید و توانایی عجیب او در این زمینه باعث شد او را رایانه انسانی لقب دهند.
متأسفانه، به رغم تلاشهایش، جکسون همچنان توسط سیاستهای قدیمی جیم کرو، که مبنی بر جداسازی و تبعیض نژادی بود، جلوی راهش گرفته شد. او که دلسرد شده بود، یک گفتگوی تصادفی با یک سرپرست در مورد تلاشهایش داشت. این مرد مستقیماً به او پیشنهاد سمتی را داد و او را تشویق به گذراندن دورههای مهندسی کرد. جکسون این کار را کرد و و مسئولیتهای جدید به او داده شد. او در نهایت به مهندس هوانوردی ارتقا یافت که باعث شد جکشون به اولین مهندس زن آفریقایی-آمریکایی در تاریخ ناسا تبدیل شود.
کاترین جانسون
کاترین جانسون نیز در سال 1953 به عنوان کامپیوتر انسانی در ناکا استخدام شد. جانسون مانند همکاران ریاضیدان دیگرش یعنی واگان و جکسون، زنی رنگین پوست بود که مجبور شد نابرابریهای نژادی آن دوران را تحمل کند. جانسون که در محل کار خود واقع در ساختمان جدا شده واحد محاسبات منطقه غرب مشغول بود، در شغل خود بسیار عالی بود و در کنار سایر زنان رنگین پوست کار میکرد.
جانسون کسی نبود که اجازه دهد بیعدالتیهایی که او را احاطه کرده بود، پیشرفت شغلیاش را تحت تاثیر قرار دهد. توانایی ریاضی او منجر به جذب او در پروژه ناسا شد، جایی که او خط سیر جان گلن و آلن شپرد را محاسبه کرد. گلن آنقدر تحت تأثیر شهرت جانسون قرار گرفت که شخصاً از او خواست که نتایج رایانه را بررسی کند.
جانسون بعداً به محاسبه مسیر ماموریت آپولو 11 در سال 1969 پرداخت. محاسبات او برای موفقیت این مأموریتها حیاتی بودند. پس از بازنشستگی، او دو جایزه معتبر دریافت کرد. در سال 2015 جانسون موفق به دریافت نشان افتخار آزادی ریاست جمهوری به دستان رئیس جمهور وقت، باراک اوباما، شد. وی در تاریخ 24 فوریه 202 در سن صد و یک سالگی دار فانی را وداع گفت.
نانسی رومن
نانسی رومن که با لقب مادر تلسکوپ هابل نیز شناخته میشود، در سال 1925 به دنیا آمد. رومن از دوران جوانی علاقه شدیدش به علم و به ویژه نجوم را نشان داد. رومن در سالهای اولیه نوجوانی خود یک گروه نجوم مدرسه تشکیل داد که در آن گروه او و همکلاسیهایش کتابهایی را که درباره صورتهای فلکی مختلف در آسمان شب نوشته شده بود را میخواندند. از همان زمان وی دریافت که که میخواهد این زمینه را به صورت حرفهای دنبال کند.
رومن پس از اخذ مدرک دکترای خود در نجوم از دانشگاه شیکاگو در سال 1949، در رصدخانه یرکس در دانشگاه خود کار میکرد که بعدها سمتی تحقیقاتی در آزمایشگاه تحقیقاتی نیروی دریایی گرفت. زمانی که ناسا تشکیل شد، رومن به عنوان سرپرست یک پروژه نجومی در این آژانس انتخاب شد. او در سال 1959 اولین رئیس نجوم ناسا لقب گرفت.
وی با سمتی که داشت، با ستاره شناسان متعددی در مورد شیوههای مختلفی که به واسطه آنها میتوان جهان را مشاهده کرد، بحث و گفت و گو انجام داد. ایده پرتاب یک تلسکوپ بر روی یک ماهواره به فضا برای او جذاب بود، زیرا به این معنی بود که ما دیدگاهی از اجرامی خواهیم داشت که قبلاً توسط بشر دیده نشده بود. وی در ابتدا این ایده را با ناسا در میان گذاشت، سپس دولت مردانی که در پایتخت آمریکا مشغول به فعالیت بودند از ایده وی آگاه شدند.
کار خستگی ناپذیر رومن روی تلسکوپ فضایی پس از بازنشستگی او از ناسا در سال 1979 ادامه یافت. رومن 65 ساله بود که تلسکوپ فضایی هابل در آوریل 1990 به مدار پایین پرتاب شد. وی در تاریخ 25 دسامبر 2018 در سن نود و سه سالگی درگذشت.
سالی راید
سالی راید که در سال 1951 به دنیا آمد، یک معلم، یک نویسنده کودکان و یک فضانورد بود. راید که در سنین کودکی آرزویش این بود که بازیکن حرفهای تنیش شود، در سالهای نوجوانی به فیزیک علاقه پیدا کرد. این باعث شد که او در سال 1973 مدرک لیسانس خود را در این زمینه دریافت کند و در مقطع کارشناسی ارشد و دکترای فیزیک در دانشگاه استنفورد به تحصیلات تکمیلی خود پرداخت.
راید نام خودش را در تاریخ ناسا و حتی تاریخ جهان با تبدیل شدن به نخستین زن فضانورد آمریکایی جاودانه کرد. پس از پنج سال آموزش سخت، راید و چهار فضانورد دیگر در 18 ژوئن 1983 با شاتل فضایی چلنجر به فضا پرتاب شدند. سالی راید هنگام انجام این ماموریت نه تنها نخستین زن فضانورد آمریکایی، بلکه با سی و دو سال سن جوانترین فضانورد آمریکایی نیز بود. او در سال 1987 از ناسا بازنشسته شد تا حرفه موفق خود به عنوان استاد دانشگاه را دنبال کند.
راید در پی تمایل به کمک به زنان دیگر برای شکستن موانع در زمینههای ریاضیات و علوم، کمپانی خود به نام شرکت علوم سالی راید را در سال 2001 تأسیس کرد. شرکت راید با تکیه بر تجربیات بنیانگذارش به عنوان یک زن جوان که به رشتههایی که مردان بر آن تسلط داشتند علاقه مند بود، تلاش کرد تا ثمرات تنوع جنسیتی را نشان دهد. راید در 23 ژوئیه 2012 در سن شصت و یک سالگی درگذشت.
آنا لی فیشر
در حالی راید نامش را به عنوان اولین فضانورد زن آمریکایی در تاریخ ناسا ثبت کرد، آنا لی فیشر مانع دیگری را پشت سر گذاشت و توانست اولین مادری باشد که به فضا سفر میکند. فیشر در سال 1978 بخشی از کلاس فضانوردان آینده بود که از شش زن فارغ التحصیل از جمله راید تشکیل شده بود.
وی زمانی که دخترش را باردار بود به عنوان یک متخصص در شاتل فضایی ماموریت یافت. وی پس از زایمان ماموریت را پذیرفت و یک هنگ آموزشی گسترده چهارده ماهه را قبل از اعزام به فضا با پنج فضانورد دیگر در شاتل فضایی دیسکاوری در 8 نوامبر 1984 تکمیل کرد. خدمه نزدیک به هشت روز در فضا سپری کردند و اولین مادر را در میان ستارگان فرستادند.
پس از فاجعه چلنجر در ژانویه 1986، فیشر یک مرخصی طولانی از ناسا گرفت. هنگامی که در سال 1996 بازگشت، رئیس شعبه ایستگاه فضایی شد. فیشر در سال 2017 بازنشسته شد.
می جمیسون
در حالی که بسیاری از زنان در طول برنامه شاتل ناسا به فضا فرستاده شده بودند، هیچ زن رنگین پوستی در هیچ یک از ماموریتها حضور نداشت تا اینکه دکتر می جمیسون اولین زن آفریقایی-آمریکایی بود که در سال 1992 این کار را انجام داد. وی که متخصص مأموریت شاتل فضایی اندیووربود به همراه خدمهاش در مجموع 127 بار در طول یک ماموریت هشت روزه که در دوازده سپتامبر همان سال آغاز شد، به دور زمین چرخیدند.
جمیسون در دوران کودکی با الهام از مجموعه فیلم و سریال Star Trek اشتیاقش به علوم را دریافت و در طول سالهای نوجوانی آن را رشد داد. جمیسون که متوجه غیبت متعدد زنان در ماموریت آپولو که در تلویزیون نشان داده میشد شده بود، به موفقیت در زمینههای آکادمیک که در سلطه مردان بود، سوق داده شد.
جمیسون در سال 1987 جهت پیوستن به ناسا اقدام نمود و از بین دو هزار متقاضی، برای اولین گروه پانزده نفره فضانوردان پس از انفجار چلنجر، انتخاب گردید و قبل از پیوستن به پروژه در تمرینات عمومی شرکت کرده بود. وی حتی به یکی از رویاهای کودکی خود که ایفای نقش در یکی از برنامههای Star Trek بود نیز رسید.
الن اوچوآ
سال 1993 سالی بود که ایالات متحده اولین زن اسپانیایی تبار را به فضا فرستاد. این فضانورد، الن اوچوآ، به عنوان متخصص مأموریت در شاتل فضایی دیسکاوری بود. این فضاپیما در ماه آوریل به مدار زمین پرتاب شد و اولین ماموریت از چهار ماموریتی بود که اوچوآ را به فضا برد. ماموریتهای او شامل مطالعه بادهای خورشیدی و تأثیر پرتوهای خورشید بر زمین بود. وی در ماموریت استیاس-56، استیاس-66، استیاس-96، استیاس-110 حضور داشته است.
ساعاتی که اوچوآ در طی ماموریتهایش در مدار سپری کرد به بیش از هزار ساعت میرسد. اوچوا در مأموریت شاتل دیسکاوری خود در سال 1999، بخشی از خدمهای بود که برای اولین بار با موفقیت به ایستگاه فضایی بین المللی چسبیدند.
اوچوآ پس از سالها فضانوردی، مدیر مرکز فضایی جانسون شد. او این پست را در سال 2018 ترک کرد و اکنون نایب رئیس هیئت ملی فضایی است.
آیلین ماری کالینز
آیلین کالینز در سال 1995 اولین زنی بود که شاتل فضایی را خلبانی کرد. کالینز با گذراندن سی و هشت روز شگفت انگیز در فضا، بخشی از چهار مأموریت بود، از جمله در سال 1997 که در سفری به ایستگاه فضایی روسیه میر برای توزیع تدارکات بین فضانوردان حاضر شد.
کالینز نه تنها در تاریخ ناسا اولین زنی بود که یک شاتل فضایی را خلبانی کرد، بلکه اولین زنی بود که یک ماموریت شاتل را فرماندهی کرد. کالینز در سال 1999 در ماموریت شاتل کلمبیا که رصدخانه پرتو ایکس چاندرا را مستقر کرد، در سفینه و فرمانده ماموریت بود. کالینز فرمانده ماموریتهای STS-109 و STS-114 نیز بود. وی دارای دو مدرک کارشناسی ارشد از دانشگاه استنفورد و دانشگاه وبستر و نیز درجه کارشناسی از دانشگاه سیراکیوز است.
این زنان تنها یازده نفر از صدها زنی هستند که از دوران شغلی موفقی در برنامه فضایی ایالات متحده و تاریخ ناسا برخوردار بودهاند. همه آنها بایستی برای بدست آوردن فرصت شکوفایی از موانع دشوار زیادی عبور میکردند. پشتکار این افراد به شکل گیری آینده اکتشافات فضایی کمک شایانی کرد.