لمس سه بعدی ؛ یکی از بهترین فناوری‌های اپل که دلتنگ آن هستیم

لمس سه بعدی – 3D Touch یک راهکار جالب برای تعامل با نمایشگر آیفون‌های اپل بود که با آیفون 6s متولد شد، ولی حالا دیگر از آیفون‌های اپل حذف شده است.

خیلی از مردم نمی‌دانند که آیفون 6s محصولی بود که خیلی از چیزها را تغییر داد. این گوشی پیشرفت‌های مهمی را به آیفون‌ها آورد. به عنوان مثال اولین دوربین 4K، عکس‌های زنده (Live Photos) و لمس سه بعدی (3D Touch) را در یک آیفون ارائه می‌کرد. امروز آیفون‌ها همچنان با رزولوشن 4K‌ فیلم‌برداری می‌کنند و عکس‌های زنده می‌گیرند، ولی هیچ یک از آن‌ها متأسفانه دیگر لمس 3 بعدی که یکی از بهترین فناوری‌های ساخته شده توسط اپل است را ارائه نمی‌کنند.

در واقع داستان 3D Touch یک سال قبل از معرفی آیفون 6 اس، زمانی که اپل از اولین اپل واچ در جهان در سپتامبر 2014 رونمایی کرد آغاز شد. از آنجا که نمایشگر این ساعت هوشمند خیلی کوچک بود، اپل تصمیم گرفت یک راه جدید برای دسترسی به دکمه‌های مخفی را روی رابط کاربری اپل واچ اعمال کند که با فشار لمسی بیشتر امکان‌پذیر بود.

نمایشگر اپل واچ دارای سنسورهای حساس به فشار است که می‌تواند سطح لمس کاربر را برای پاسخ به درخواست‌های مختلف تشخیص دهد. اپل اسم این فناوری را “Force Touch” گذاشت که بعده‌ها در سال 2015 به مک بوک آمد و جایگزین دکمه‌های ترک پد مکانیکی آن شد.

این فناوری به تکامل خوبی رسیده بود و زمان آن رسیده بود که به آیفون اضافه شود. سپتامبر 2015، گوشی آیفون 6s به اولین آیفونی تبدیل شد که به یک نمایشگر با 3D Touch مجهز است. هرچند نام «فورس تاچ» به «تری دی تاچ» تغییر کرده بود، اما در واقع همان کارایی را داشت؛ یک فناوری نمایشگر بر پایه سنسورهای حساس به فشار که امکانات بیشتری را به نمایشگر اضافه می‌کنند.

با لمس سه بعدی چه کارهایی می‌توانستید انجام دهید؟

لمس 3 بعدی روی آیفون عموماً‌ برای دسترسی سریع به برخی آپشن‌های بیشتر هنگام لمس محکم‌تر آیکون اپلیکیشن‌ها استفاده می‌شد. اپل یک API برای یک جسچر حرکتی به نام “Peek & Pop” را ایجاد کرد که به شما اجازه می داد با نگه داشتن انگشت خود روی یک لینک یا مکالمه بتوانید پیش‌نمایش سریعی از محتوای آن را ببینید. اگر هم کمی محکم‌تر آن را لمس می‌کردید، محتوا به صورت کامل نمایان می‌شد. یک جسچر مشابه برای نوتیفیکیشن‌ها، شماره تلفن‌ها و غیره نیز ایجاد شد. علاوه بر این، اپل کنترل‌های حساس به فشار را به بازی‌های آی او اسی نیز اضافه کرد.

به لطف “Taptic Engine” که اپل آن را برای نخستین بار با اپل واچ معرفی کرد و سپس با آیفون 6s به آیفون‌ها آورد، تمام امکانات لمس 3 بعدی با ویبره‌های ریزی که “Haptic Feedback” نامیده می‌شد، پاسخ داده می‌شدند. اپل این‌چنین بازخورد هپتیک را تعریف می‌کند:

آیفون اصلی Multi-Touch را به دنیا معرفی کرد که برای همیشه روشی که مردم فناوری را تجربه می‌کنند، تغییر داد. با 3D Touch، شما می‌توانید کارهایی را انجام دهید که پیشتر هرگز امکان‌پذیر نبود. این فناوری حس می‌کند که شما چه فشاری روی نمایشگر می‌آورید و سپس به شما کمک می‌کند تمام کارها را سریع‌تر و ساده‌تر انجام دهید. همچنین از طریق یک موتور کاملاً جدید به نام Taptic Engine، بازخوردهای آنی را در قالب ضربه‌های ظریف برمی‌گرداند.

چه بر سر لمس 3 بعدی آمد؟

در سال 2018، وقتی اپل از سه مدل آیفون جدید رونمایی کرد، فقط دو مدل گران قیمت‌تر آیفون XS و XS Max لمس سه بعدی را ارائه می‌کردند، در حالی که مدل ارزان‌تر آیفون XR به “Haptic Touch” مجهز بود که روشی برای ارائه لمس طولانی به همراه ویبره‌های ظریف بدون نیاز به فشار آوردن بیشتر روی صفحه بود. یک سال بعد، لمس 3 بعدی به طور کامل از هر سه مدل آیفون 11 حذف شد.

نمی‌توان گفت که دلیل مشخصی برای حذف این فناوری از روی آیفون‌های اپل وجود دارد. هرچند هزینه زیاد و پیچیدگی در تولید نمایشگرهایی با سنسورهای حساس به فشار می‌تواند یکی از دلایل مهم این اتفاق باشد، اما اپل قطعاً برای خودش دلایل دیگری نیز داشت. اکثر کاربران آماتور آیفون‌ها هیچ ایده‌ای در استفاده از 3D Touch نداشتند. برخی از آن‌ها فقط این را می‌دانستند که از این فناوری می‌توان برای چند جسچر حرکتی استفاده کرد، اما برخی دیگر هیچ چیزی از آن نمی‌دانستند. به اعتقاد ما، اپل مقصر اصلی این ناآگاهی است.

این کمپانی هیچوقت برای کاربرانش از مزایای استفاده از لمس 3 بعدی نگفت. حتی هنگام راه اندازی آیفون هم هیچ صفحه‌ای در خصوص شرح دادن قابلیت‌های این فناوری وجود نداشت و شما حتماً باید جزو علاقه‌مندان به فناوری می‌بودید تا بتوانید با امکانات آن آشنا شوید.

در نتیجه، توسعه‌دهندگان نرم افزاری کمتر به لمس سه بعدی و اضافه کردن آن به اپلیکیشن‌ها و بازی‌های خود پرداختند و حتی خود اپل هم زمانی که توجه شد اکثر کاربران بدشان نمی‌آید این ویژگی را با لمس طولانی‌مدت جایگزین کند، دیگر اهمیتی به آن نداد.

ما هنوز هم می‌خواهیم که لمس 3 بعدی به آیفون‌ها بازگردد

ما نمی‌گوییم که آیفون‌ها بدون لمس 3 بعدی غیرقابل تحمل هستند، اما وقتی گوشی‌های قدیمی‌تر اپل را در دست می‌گیرید و این فناوری را در آن‌ها امتحان می‌کنید، دلتنگش می‌شوید. هرچند لمس طولانی مدت می‌تواند همان امکانات لمس سه بعدی را در اختیار شما بگذارد، اما هیچوقت به سرعت و دقت فشار آوردن روی صفحه نمایش نبوده است. و مواردی مثل Peek & Pop یا انتخاب متن با استفاده از 3D Touch خیلی آسان‌تر انجام می‌شد.

ناگفته نماند که فورس تاچ که در رابط کاربری اپل واچ بود هم از روی ساعت‌های اپل حذف شده است. Haptic Touch هم شاید کار آن را انجام دهد، اما طبیعی به نظر نمی‌رسد و آن احساس رضایت‌بخشی را به کاربر القا نمی‌کند.

ما تصور می‌کنیم که فناوری لمس 3 بعدی برای همیشه از بین رفته است؛ چیزی که یکی از بهترین فناوری‌هایی بود که اپل در یک آیفون به کار گرفته بود. حالا دوباره فورس تاچ با ترک پد مک بوک‌های اپل متولد شده است، ولی ما نمی‌دانیم عمر آن چقدر است و چه روزی مثل لمس سه بعدی کنار گذاشته می‌شود!