گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
مدتی است که خبر ورود تاکسی اینترنتی بلاک چین به ایران داغ شده است. اما تاکسی های بلاکچینی چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟
چند روز پیش خبری در رسانه‌ها منتشر شد مبنی بر این که تاکسی اینترنتی با فناوری بلاک چین در راه ایران است و این سرویس جدید تهدیدی برای فعالیت اسنپ و تپسی محسوب خواهد شد. اما تاکسی اینترنتی بلاک چین چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟
اولین بار در سال 1397 بود که اعلام شد طراحی اولین تاکسی اینترنتی مبتنی بر تکنولوژی بلاک چین توسط متخصصان بلاک چین در دانشگاه صنعتی شریف تهران به پایان رسیده و این سرویس با نام کارچین خیلی زود فعالیت خود را آغاز خواهد کرد. امیرعباس امامی، بنیان‌گذار و مدیر اجرایی استارتاپ کارچین است که در آن زمان، یعنی تقریبا سه سال پیش گفت کارچین به زودی با جذب مرحله اول سرمایه‌گذاری، مقدمات برگزاری عرضه اولیه توکن خود را فراهم می‌کند تا خدمات حمل و نقل آنلاین را در بستری متفاوت با به کارگیری تکنولوژی بلاکچین ارائه کند. وی در ادامه نحوه کار این سامانه را این‌گونه توضیح داد:
در مدل‌های سنتی مثل اوبر یا اسنپ و تپسی در ایران، سامانه‌ای متمرکز نقش واسطه اتصال رانندگان و مسافران را ایفا می‌کند، اما در پلتفرم‌های بلاکچینی، این اتصال بدون هیچ واسطه متمرکزی صورت می‌پذیرد. به این ترتیب کارمزدهای سفر که در نمونه‌های خارجی حتی تا سی درصد نیز می‌رسد، در این سرویس جدید به کمتر از 5 درصد خواهد رسید. همچنین در این پلتفرم، سازوکار قیمت‌گذاری مبتنی بر عرضه و تقاضا بدون دخالت یک نهاد قیمت‌گذاری متمرکز تعریف می‌شود. فناوری غیر متمرکز بلاکچین این اطمینان را به رانندگان و مسافران می‌دهد که هیچ نگرانی بابت نقض حریم خصوصی و سوءاستفاده از اطلاعاتشان نداشته باشند.
امامی در ادامه تاکید کرد فناوری بلاک چین ماهیت ضد انحصاری دارد و به هیچ نهاد، فرد، استارتاپ یا حتی جریان اقتصادی اجازه و امکان انحصارگرایی را نمی‌دهد. در دنیا هم برای معرفی مزیت‌های بلاکچین بر همین جنبه ضد انحصاری آن تاکید می‌شود که می‌توان آن را مهم‌ترین ارزش پیشنهادی این فناوری دانست.
کارچین یک سامانه خدمات حمل و نقل مبتنی بر تکنولوژی بلاک چین و یک پلتفرم درخواست خدمات حمل و نقل آنلاین است که مالکیت، حاکمیت و اجرای فرایندها در آن غیر متمرکز خواهد بود. در این سرویس از تکنولوژی‌هایی مانند بلاک چین، سیستم فایل توزیع شده و الگوریتم‌های رمزنگاری شده بهره گرفته می‌شود تا یک پلتفرم حمل و نقل پایدار، مقیاس‌پذیر، شفاف و سریع برای دسترسی هر شخصی در هر شرایط، هر مکان و هر زمان ایجاد شود.
در آبان ماه امسال نیز یک شرکت هندی به نام Drife نمونه آزمایشی پلتفرم تاکسی اینترنتی مبتنی بر بلاک چین را راه‌اندازی کرد که اولین نمونه عرضه شده مبتنی بر بلاکچین در جهان محسوب می‌شود. این اتفاق سه ماه بعد از راه‌اندازی توکن بومی این پلتفرم با نماد اختصاری DRF رخ داد.
تاکسی اینترنتی بلاک چین چه ویژگی‌هایی دارد؟
شرکت‌های ارائه دهنده تاکسی های اینترنتی در سال‌های اخیر تحول بزرگی را در صنعت تاکسیرانی و حمل و نقل مسافران به وجود آورند و موجب دسترسی آسان‌تر مسافران به تاکسی‌ها شدند، اما این سرویس‌ها همچنان مشکلاتی دارند که بخش زیادی از این مشکلات از ذات متمرکز بودن ساختار آن نشات می‌گیرد. از جمله این مشکلات می‌توان به تعیین هزینه سفر، زمان وصول درآمد برای راننده از سوی شرکت و درصد دریافتی شرکت از رانندگان اشاره کرد. این مسائل باعث شده به خصوص در ایران، هم مسافران و هم رانندگان انتقادات زیادی را به شرایط موجود وارد کنند.
اما فناوری بلاک چین قادر است با شفافیت ذاتی و غیر متمرکز خود، بسیاری از این مشکلات و نقص‌ها را جبران کند. یکی دیگر از مشکلات سرویس‌های تاکسی اینترنتی فعلی مثل اسنپ و تپسی، مسائل مربوط به احراز هویت رانندگان و مسافران است. با وجود تلاش‌های زیادی که در این زمینه شده، اما باز هم ممکن است خطراتی برای بسیاری از رانندگان و مسافران این سرویس‌ها وجود داشته باشد. اما فناوری بلاک چین قابلیت‌های بسیار زیادی در زمینه احراز هویت افراد دارد و این تکنولوژی می‌تواند چالش احراز هویت را در صنعت تاکسی های اینترنتی برطرف کرده و راهکار کاملا قابل اعتمادی را ارائه دهد.
بلاک چین، تکنولوژی جذابی است که افق روشنی را پیش روی ما قرار داده و نه تنها صنعت امور مالی، بلکه هر صنعت دیگری که حاوی معاملات باشد را تحت تاثیر قرار داده است. اما تاکسی اینترنتی بلاک چین چه ویژگی‌هایی دارد و تفاوت‌های آن با سرویس‌هایی مانند اسنپ و تپسی در چیست؟
تفاوت‌های تاکسی های بلاکچینی با اسنپ و تپسی
در چنین پلتفرم‌هایی، مسافران می‌توانند برای هر سفر خود از بین خودروهای پیشنهادی، یک خودرو را برای انجام سفر انتخاب کنند. به بیان دیگر، در این سرویس قرار نیست یک خودرو و یک راننده به شما تحمیل شود و شما می‌توانید بر اساس هزینه سفر، نوع خودرو، امتیاز راننده یا شرایط دیگر، یکی را به میل خود انتخاب کنید. یک سازوکار پویا برای عرضه و تقاضای سفر هم وجود خواهد داشت که موجب می‌شود همیشه گزینه‌ای برای سفر درخواستی شما وجود داشته باشد.
همچنین در این پلتفرم، تعیین قیمت سفر به صورت متمرکز و توسط یک شرکت یا شخص خاص صورت نمی‌گیرد؛ بلکه قیمت‌ها به صورت رقابتی و بر اساس عرضه و تقاضا تعیین خواهد شد. به عبارتی، در این فرایند، رانندگان قیمت سفر را بر مبنای پارامترهای مشخص و ترجیحات خود پیشنهاد می‌دهند و مسافران نیز می‌توانند بر اساس معیارهای خود، راننده و خودروی مورد نظرشان را انتخاب کنند. با توجه به رقابت رانندگان در تعیین قیمت سفر، پایین بودن کارمزدها و مشارکت زیاد، این قیمت‌ها در سطح منصفانه‌ای به تعادل خواهد رسید و از سوی دیگر همواره خدمات در سطح بالا در دسترس مسافران قرار خواهد داشت.
تاکسی های اینترنتی مبتنی بر بلاک چین از یک توکن اختصاصی خود یا رمزارز درون پلتفرم بهره می‌برند و هر چه مشارکت در این پلتفرم بیشتر باشد، یعنی مسافران و رانندگان بیشتری از این سرویس استفاده کنند، ارزش توکن نیز افزایش پیدا می‌کند. تمام کاربران می‌توانند از این توکن‌های اختصاصی استفاده کنند و به این ترتیب امکان سهیم شدن در سود حاصل از رشد پلتفرم را خواهند داشت.
همانطور که پیش از این گفته شد، یکی از اعتراضات رانندگان به اسنپ و تپسی، میزان کارمزدهایی است که شرکت از آنها دریافت می‌کند. اما در تاکسی های اینترنتی بلاک چین، اتصالگرانی که دو طرف عرضه و تقاضا را به یکدیگر متصل می‌کنند، رقابت شدیدی دارند و به همین دلیل میزان کارمزدهای دریافتی همواره در سطح پایینی قرار خواهد داشت. همچنین با استفاده از رمزارز اختصاصی شبکه یا توکن، تمام پرداخت‌ها به صورت امن و سریع و بدون واسطه صورت می‌گیرد.
اما اکنون تفاوت تاکسی آنلاین بلاکچین با اسنپ و تپسی را به صورت خلاصه و کلی به شما می‌گوییم: در حال حاضر برای دسترسی به یک تاکسی اینترنتی باید به اپلیکیشن‌هایی مانند اسنپ و تپسی بروید، درخواست خود را ثبت کنید تا این سرویس‌ها یک خودرو و راننده را برای شما ارسال کنند. اما در تاکسی های اینترنتی بلاک چین هیچگونه واسطه‌ای بین شما و راننده وجود نخواهد داشت؛ مسیر سفر خود را مشخص می‌کنید، رانندگان قیمت پیشنهادی خود را اعلام می‌کنند و شما می‌توانید یکی از خودروها و راننده‌ها را بر اساس امتیاز، قیمت و شاخصه‌های دیگر برای انجام سفر خود انتخاب کنید.
یکی دیگر از تفاوت‌ها این است که در اسنپ و تپسی و سرویس‌های مشابه آن اگر سفر خود را لغو کنید یا تاخیر داشته باشید، راننده نمی‌تواند بابت این تاخیر یا لغو سفر هزینه و خسارتی را از شما دریافت کند، اما در تاکسی های بلاک چینی، در صورت لغو سفر یا تاخیر، بخشی از اعتبار شما به صورت خودکار به حساب راننده واریز می‌شود. همچنین پرداخت در این سرویس ها طبق شرایط از قبل تعیین شده در قراردادهای هوشمند انجام می‌شود و زمانی که راننده مسافر خود را به مقصد مورد نظر می‌رساند، هزینه سفر را دریافت می‌کند.
حال باید دید سرانجام ورود تاکسی اینترنتی مبتنی بر بلاک چین به ایران چه خواهد شد و آیا این سرویس می‌تواند خیلی زود جای اسنپ و تپسی را بگیرد یا خیر؟ نظر شما درباره این پلتفرم چیست؟ به نظر شما تاکسی های اینترنتی بلاکچینی می‌توانند مشکلات موجود در تاکسی های آنلاین فعلی مانند اسنپ و تپسی را برطرف کنند؟
