در حالی که به نظر میرسد رفع تحریم ها آغاز شده است، آیا میتوانیم شاهد ارزان شدن خودرو در بازار ایران باشیم؟ در ادامه به این سوال پاسخ میدهیم.
به تازگی، بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا برخی از تحریمهای فعالیتهای هستهای ایران را لغو کرد تا به این ترتیب بحث توافق ایران و آمریکا و رفع تحریمها جدیتر از همیشه شود. اما آیا احیای برجام و لغو تحریمها باعث ارزان شدن خودرو در بازار ایران میشود؟
از دیروز که خبر تمدید معافیت تحریم برخی فعالیتهای هستهای ایران از سوی آمریکا منتشر شد، شاهد ریزش نسبی قیمت در بازار طلا و ارز بودیم و به دنبال آن قیمت برخی از خودروها نیز در بازار آزاد کاهش پیدا کرد. در همین رابطه، فربد زاوه، کارشناس صنعت خودرو میگوید وضعیت بازار خودرو و کاهش قیمت خودروهای داخلی بستگی به نوع توافقی دارد که احتمالا بین ایران و آمریکا امضا میشود. به عنوان مثال اگر شاهد یک توافق شکننده و موقت باشیم، به احتمال زیاد نمیتوان توقع تاثیر چندانی بر بازار خودرو داشت.
به گفته فربد زاوه، اگر ایران و آمریکا به توافق محکم و قابل اتکایی دست پیدا کنند، قیمت خودروهای داخلی بین 15 تا 20 درصد و قیمت خودروهای خارجی و گران تا 35 یا حتی 40 درصد کاهش پیدا خواهد کرد. به خصوص خودروهای چینی تاثیر زیادی از رفع تحریم ها و احیای برجام میپذیرند و ممکن است تا 50 درصد افت قیمت داشته باشند.
رفع تحریم ها به تنهایی چارهگشا خواهد بود؟
البته احیای برجام و لغو تحریم ها به تنهایی نمیتواند تمام مشکلات صنعت خودرو را برطرف کند و نباید انتظار داشته باشیم که به محض دستیابی به توافق هستهای با آمریکا، شاهد افت شدید قیمت خودروها در بازار ایران باشیم. مشکلات بازار خودرو و صنعت خودروسازی ایران به اندازهای زیاد است که صرفا رفع تحریمها نمیتواند چارهگشای آن باشد.
تورم موجود در اقتصاد کشور از مسائل مختلفی نشات میگیرد؛ برطرف کردن مشکلات سیاست خارجی یک قدم مثبت خواهد بود، اما به یک باره باعث نمیشود تورم از بین برود و تمام مشکلات و گرانیها از پیش رو برداشته شوند. امیرحسین کاکایی، یکی دیگر از کارشناسان خودرو نیز میگوید با توجه به حبابی که در قیمت خودروهای خارجی وجود دارد، در صورت لغو تحریم ها ممکن است کاهش قیمت 30 درصدی را برای این خودروها شاهد باشیم. البته علاوه بر تحریمها و قیمت دلار، ممنوعیت واردات خودرو به کشور و کمبود این خودروها در بازار ایران نیز تاثیر زیادی بر قیمت آنها دارد.
کاکایی اظهار کرد احیای برجام روی بازار خودروهای داخلی تاثیری نخواهد گذاشت و نمیتوانیم شاهد کاهش قیمت در این بخش از بازار باشیم. با توجه به تورم موجود، شرایط تولید خودرو در ایران و مشکلات صنعت خودروسازی و قطعهسازی در کشورمان، خودروهای داخلی از یک حد مشخصی ارزانتر نمیشوند.
در هر صورت انتظار میرود با برداشته شدن تحریم ها و احیای برجام، به صورت هیجانی، ریزش قیمت را در بازار خودرو شاهد باشیم، اما این روند کاهشی چندان دوام نمیآورد. به هر حال تا زمانی که تورم در اقتصاد ایران کاهش پیدا نکند و مشکلات فراوان صنعت خودروسازی و کل بازار خودرو از بین نرود، خیلی منتظر بهبود شرایط و ارزان شدن خودرو نباشید.
قیمت خودرو در روز گذشته چگونه بود؟
همانطور که گفته شد، پس از انتشار خبر معافیتهای تحریمی ایران برای برخی فعالیتهای هستهای، از روز گذشته قیمت برخی خودروها در بازار آزاد کاهش پیدا کرد. البته در همین شرایط هم برخی خودروها، به خصوص تعدادی از مدلهای ایران خودرو بر خلاف انتظار افزایش قیمت را تجربه کردند. به عنوان مثال، سمند ال ایکس با افزایش قیمت 4 میلیونی، اکنون با قیمت حدود 273 میلیون تومان معامله میشود. پژو 206 تیپ 2 تغییر قیمت نداشت و همچنان با قیمت حدود 269 میلیون تومان خرید و فروش میشود.
پژو پارس هم بدون تغییر قیمت، حدود 280 میلیون تومان قیمتگذاری شده است. اما پژو 206 تیپ 5 حدود 5 میلیون تومان کاهش قیمت داشت و قیمت آن به 319 میلیون تومان رسیده است. دنا در هفتهای که گذشت حدود 10 میلیون تومان افزایش قیمت را تجربه کرد، اما روز گذشته با کاهش 4 میلیونی، قیمت آن به حدود 366 میلیون تومان رسید.
در بین خودروهای سایپا، قیمت پراید 131 تغییر خاصی نکرده و با قیمت 173 میلیون تومان به فروش میرسد، اما پراید 111 که تا 191 میلیون تومان نیز پیش رفته بود، حالا افت قابل توجهی داشته و قیمت آن به 181 میلیون تومان رسیده است. قیمت تیبا 2 پلاس هم تا بالای 200 میلیون تومان رفته بود، اما حالا قیمت آن 187 میلیون تومان گزارش شده است. قیمت ساینا دندهای هم افت چشمگیری داشته و در حالی که تا مرز 213 میلیون تومان پیش رفته بود، حالا به 196 میلیون تومان رسیده است. سایپا کوییک دندهای یکی دیگر از خودروهایی است که پس از رسیدن به قیمت 217 میلیون تومان، حالا با قیمت 196 میلیون تومان خرید و فروش میشود.
باید دید در روزهای آینده چه اتفاقی میافتد؟ آیا سرانجام توافقی بین ایران و آمریکا امضا میشود؟ در صورت احیای برجام، بازار خودروی ایران چه روزهایی را پشت سر خواهد گذاشت؟