هلیکوپتر بلک هاوک بدون سرنشین دارپا نخستین پرواز خود را انجام داد + ویدیو

بلک هاوک بدون سرنشین حاصل تبدیل یک هلیکوپتر ترابری نظامی به پهپاد بود که توسط دارپا با همکاری سیکورسکی و ارتش آمریکا صورت گرفت.

سازمان پروژه‌های پیشرفته دفاعی موسوم به دارپا (DARPA) یکی از زیرشاخه‌های وزارت دفاع ایالات متحده آمریکا است که وظیفه توسعه فناوری‌های نظامی جلوتر از زمان را بر عهده دارد. این نهاد در یکی از جدیدترین اقدامات خود با همکاری نیروی زمینی ارتش یک فروند هلیکوپتر بلک هاوک بدون سرنشین را به روش کنترل از راه دور همچون یک پهپاد به پرواز در آورد.

پیش از توضیح بیشتر درباره این پروژه بد نیست در ابتدا نگاهی مختصر به هلیکوپتر مورد استفاده داشته باشیم. UH-60 بلک هاوک (Black Hawk: به معنی شاهین سیاه) یک هلیکوپتر چندمنظوره و ترابری متوسط آمریکایی است که توسط کمپانی هوافضای آمریکایی سیکورسکی (Sikorsky) طراحی و از سال 1979 وارد خدمت شد. طی این سال‌ها شاهین‌های سیاه اسب باری نیروی زمینی در جابجایی نیرو و ترابر‌ی‌های هوایی متوسط تا وزن نزدیک به 5 تن بودند. این به هلیکوپتر 28 کشور دیگر منجمله چین فروخته شد.

سیکورسکی نمونه‌‌ای از آن مخصوص نیروی دریایی به نام SH-60 سی هاوک (Seahawk) جهت انجام ماموریت در محیط دریایی نظیر عملیات‌های گشت دریایی، ضد زیردریایی، نبرد سطحی، جستجو و نجات، ترابری دریایی، مین روبی و مین گذاری و… ساخت که در کنار آمریکا، 14 کشور دیگر کاربر این نسخه هستند. مدل HH-60 پِیو هاوک (Pave Hawk) نیز نمونه در خدمت نیروی هوایی آمریکا و کره جنوبی جهت عملیات‌های مختلف به ویژه جستجو و نجات در منطقه جنگی و انقال نیروهای ویژه است.

میتسوبیشی H-60 ژاپنی مجهز به دو مخزن سوخت خارجی

گارد دریایی آمریکا نیز نسخه‌ای مخصوص به نام MH-60 جی هاوک (Jayhawk) را به خدمت گرفته است. نسخه غیرنظامی این هلیکوپتر نیز S-70 نام دارد که نهادهای غیرنظامی نظیر پلیس، آتش نشانی، وزارت خانه‌های مختلف، ستادهای بحران و… از آمریکا و 7 کشور دیگر آن را در خدمت دارند. در مجموع حدود 4 هزار فروند از هلیکوپترهای خانواده بلک هاوک در نمونه‌های مختلف برای مشتریان مختلف ساخته شده که 20 درصد (یک پنجم) از هلیکوپترهای نظامی عملیاتی در کره زمین را شامل می‌شود. صنایع سنگین میتسوبیشی نیز 200 فروند از آن‌ها را در خاک ژاپن تولید کرد.

بلک هاوک علاوه بر این که پرکاربردترین هلیکوپتر نظامی است، به عنوان قابل اطمینان‌ترین هلیکوپتر نیز شناخته می‌شود. دو موتور توربوشفت T700-GE-701/401C/D ساخت زیرشاخه هوافضای کمپانی آمریکایی جنرال الکتریک (General Electric) نیروی محرکه لازم برای پرواز هلیکوپتر را تامین می‌کنند. هر یک از این موتورها 2 هزار شفت اسب بخار قدرت دارند و به هلیکوپتر امکان پرواز با سرعت بیش از 360 کیلومتر بر ساعت را می‌دهند. برد پروازی آن بیش از 2200 کیلومتر است و با نرخ صعود 11.5 متر بر ثانیه تا ارتفاع 6.1 کیلومتر از سطح زمین بالا می‌رود.

بلک هاوک مسلح به موشک، راکت، دو تیربار GAU-19 و دو مینی گان

این هلیکوپتر 2 خدمه پروازی و 2 تیربارچی در طرفین خود جهت محافظت از هلیکوپتر با استفاده از تیربار گتلینگ 6 لول M134 مینی گان (Minigun) دارد. M134 و یا M240 که می‌توان جایگزین مینی گان کرد هر دو کالیبر 7.62 میلی‌متر داشته و برای درگیری با پیاده نظام هستند. همچنین می‌توان به جای آن‌ها دو تیربار سنگین 12.7 میلی‌متری M2 یا نمونه گتلینگ 3 لول GAU-19 نصب کرد که امکان درگیری با خودروهای زرهی سبک را نیز می‌دهد. برخی کشورها بلک هاوک را به انواع موشک، راکت، توپ و غلاف تیربار مسلح و در نقش تهاجمی نیز استفاده می‌کنند.

کابین هلیکوپتر فضای لازم برای حمل 12 سرباز کاملا مسلح یا 6 برانکارد را دارد؛ البته می‌توان تا 20 سرباز مسلح را نیز درون آن جا داد. در نقش ترابری نیز می‌توان تا 1.9 تن بار در داخل کابین و یا تا 4.1 تن بار نیز زیر هلیکوپتر آویزان کرد و یا ترکیبی استاندارد از بار و نیرو در داخل کابین و زیر بدنه حمل نمود. بلک هاوک ثابت کرده که در نقش ترابری بسیار تواناست و اسب باری نیروی زمینی ارتش آمریکا محسوب می‌شود. این هلیکوپتر در طول زمان همواره دستخوش بهسازی و ارتقا قرار داشتند و طی این سال‌ها تجهیزات به روز و موتورهای قوی‌تر روی آن‌ها نصب شده است.

بلک هاوک بدون سرنشین

با توجه به اهمیت و گستردگی استفاده‌ای که UH-60 برای ارتش آمریکا دارد، دارپا به سراغ آن رفت تا نمونه بلک هاوک بدون سرنشین را نیز به جمع این خانواده بزرگ اضافه کند. در این پروژه نیروی زمینی آمریکا و کمپانی هوافضا، امنیتی و دفاعی لاکهید مارتین (Lockheed Martin) که مالک سیکورسکی است نیز حضور داشتند. هلیکوپتر مذکور با نام OPV شناخته شده و حاصل تغییر یک بلک هاوک قدیمی مدل UH-60A (نسخه پایه) است.

پرواز بلک هاوک بدون سرنشین که 30 دقیقه به طول انجامید، هفته پیش از پایگاه فروت چمپل در کنتاکی صورت گرفت. در این آزمایش هلیکوپتر به کمک هوش مصنوعی و بدون دخالت کاربر انسانی از روی زمین برخاست، پرواز کرد و در نقطه مورد نظر فرود آمد. نکته جالب در پروژه این است که سیستمی که یک هلیکوپتر سرنشین دار را به پهپاد تبدیل کرد، قابل جداسازی است و می‌توان مجددا هلیکوپتر را به هواگردی سرنشین‌دار تبدیل نمود. پیش از این آزمایش نیز ابتدا هلیکوپتر توسط خلبان انسانی به پرواز در آمده بود.

سیستم مذکور که ماتریکس نام دارد، به صورت یک کیت قابل نصب روی هلیکوپترهای مختلف جهت پرواز خودکار و بدون خلبان انسانی است. این سیستم توسط سیکورسکی توسعه یافته و قلب تپنده برنامه و سیستم ALIAS متعلق به دارپا است.

در آزمایش صورت گرفته هلیکوپتر سرعت و ارتفاع خود را تنظیم و در محیط شبیه سازی شده شهری پرواز کرد. در حین پرواز نیز برای جلوگیری از برخورد با ساختمان‌ها به صورت خودکار تغییر مسیر داده و همانطور که در حال پرواز بود، مسیر خود را مجددا برنامه ریزی می‌کرد. تمامی این امور با کمک سنسورهای نصب شده روی هلیکوپتر که در نقش چشمان این هوش مصنوعی بودند صورت می‌گرفت.

ارتش آمریکا قصد دارد کارایی سیستم ALIAS را افزایش داده و با پیشرفت آن، استفاده از چنین سیستمی را به خصوص برای هلیکوپترهای آینده خود گسترش دهد. از این رو تا چندی دیگر قرار است نسخه پیشرفته‌تری از بلک هاوک مدل UH-60M که به سیستم پرواز با سیم مجهز است را با سیستم مذکور به پرواز در آورد.

توسعه و پیشرفت بیشتر این سیستم سبب می‌شود تا نیاز اندکی که هوش مصنوعی به انسان جهت انجام برخی امور فوق پیچیده و غیرمنتظره دارد نیز برطرف شود و هلیکوپترها کاملا خودکار عملیات انجام دهند. یک خلبان رباتیک با دقت بیشتری ماموریت را انجام داده و محدودیت‌های انسانی نظیر خستگی، ترس، فشار روحی و… روی آن تاثیری ندارند.