دانشمندان تحقیقات جالبی درباره لحظه مرگ انسان انجام داده اند که می تواند وقایعی که پیش و پس از مرگ اتفاق می افتد را نشان دهد.
احتمالا درباره این عبارت که «زندگی من یک بار از پیش چشمانم گذشت» مطالبی شنیده باشید یا حتی ممکن است افرادی را دیده باشید که یک قدم با مرگ فاصله داشتهاند و مطالبی از این دست گفتهاند. با این وجود بر اساس نتایج تحقیقی که در سال 2017 انجام شده بود، به نظر میرسد که این جمله صرفاً یک عبارت معمولی نیست بلکه ممکن است مبنایی عینی در تجربه زندگی باشد.
لحظه مرگ انسان و حقایقی عینی درباره آن
این موضوع تا حدی پیش رفت که محققان این وقایع را «تجربیات بازنگری شده زندگی» یا «تجربه نزدیک به مرگ» نامیدند و این گونه گفتند که این تجربه میتواند شامل تجربیات آشنا یا دژاوو (آشناپنداری) و حتی پشیمانی از برخی لحظات زندگی بشود. آنها همچنین به این نتیجه رسیدند که تجربه چنین چیزی میتواند در کسری از ثانیه رخ دهد.
اکنون مقاله تحقیقاتی دیگری در سال جاری منتشر شده که نشان میدهد شواهد قانع کنندهای درباره این اتفاق وجود دارد. پژوهشگران به این نتیجه رسیدهاند که ممکن است وقتی که میمیریم، اتفاقات مشابه آنچه قبل از مرگ رخ میدهد، برایمان اتفاق بیفتد.
تیم محققان امواج مغزی یک پیرمرد 87 ساله که دچار حمله قلبی شده و پیش از مرگ تشنج کرده بود را بررسی کردند. (متاسفانه این فرد درگذشت) آنها توانستند دادههای جمع آوری شده از اسکن مغزی این پیرمرد را درست 30 ثانیه پیش از مرگ و چند ثانیه پس از مرگ وی بررسی کنند. آن طور که آنها میگویند، نتایج بدست آمده شگفت انگیز بود!
شواهدی که پیدا شده نشان میدهند که آنچه به عنوان پدیده تجربه قبل از مرگ شناخته میشود در واقع پس از مرگ نیز ادامه مییابد. آیا محققان موفق شدهاند که فعالیت مغز انسان را در طول فرآیند مرگ تشخیص دهند؟
در بازبینی امواج مغزی که قبل و بعد از مرگ انسان بدست آمده، عصب شناسان متوجه شدهاند که ریتم الگوهای امواج مغزی که هنگام مرگ رخ میدهد درست شبیه همان الگوی امواج مغزی هستند که در زمان خواب دیدن، مرور خاطرات و مدیتیشن داریم. دادههای الکتروانسفالوگرافی یا EEG که برای درمان صرع پیرمرد 87 ساله مورد استفاده قرار گرفته بود نشان داد که امواج مغزی او (نوسانات مغزی) شامل طیفی از امواج گاما است که در طول موجهای بالاتر منجر به دیدن خاطرات میشود.
دکتر عجمال زمار، جراح مغز و اعصاب در دانشگاه لوئیزویل ایالات متحده آمریکا که سرپرستی این تحقیق را بر عهده داشته میگوید:
ما حدود 900 ثانیه فعالیت مغز را هنگام مرگ اندازه گیری کردیم تا به 30 ثانیهای برسیم که در آن قلب از کار میایستد. درست قبل و بعد از اینکه فعالیت قلب متوقف شود، تغییراتی را در گروه خاصی از نوسانات عصبی مشاهده کردیم که نوسانات گاما نامیده میشوند و البته در دیگران میتواند نوسانات آلفا، بتا، تتا و دلتا باشند. از طریق تولید نوساناتی که در بازیابی حافظه دخیل هستند مغز ممکن است آخرین وقایع مهم زندگی را پیش چشم ما آورد و این شبیه همان چیزهایی است که در تجارب نزدیک به مرگ دیده شده است.
دریچهای رو به سوی تحقیقات بیشتر باز شده
محققان ادعا میکنند این اولین بار است که امواج مغزی در زمان مرگ کسی ثبت شدهاند و این یافتهها واقعا قابل توجه هستند. این کشف میتواند کمی از نگرانیهای افرادی که برای عزیز از دست رفته شان دارند، کمی بکاهد چرا که اکنون میدانیم در لحظه مرگ آنها خاطرات خوش زندگی شان را میبینند.
با این حال محققان هشدار میدهند که این تنها یک نمونه است و ممکن است عامل صرع در آن پیچیدگیهایی ایجاد کند. از طرفی یافتههای جدید میتواند پیام دیگری نیز برای ما داشته باشد. هر کدام از این موارد را که در نظر بگیرید، مرگ مرد 87 ساله در مرکز تحقیقات موجب شده تا دیدگاه بهتری درباره فعالیت مغزی انسان هنگام مرگ داشته باشیم و دروازههای تازهای برای تحقیقات روزافزون باز شده است.