Yutu 2 یک ماه نورد چینی است که به تازگی موفق به کشف گوی های شیشه ای مرموزی در نیمه تاریک ماه شده است. نتایج کاوش های یوتو 2 را در گجت نیوز بخوانید.
مأموریت کاوشگر Yutu 2 چینی در سمت تاریک ماه منجر به یک کشف شگفت انگیز دیگر شده است. در میان گرد و غباری که آنجا وجود دارد، دوربین پانورامیک این ماه نورد موفق به ثبت چند عکس از دو گوی شیشهای شفاف و سالم شد.
چنین گویهای شیشهای میتوانند اطلاعاتی در مورد تاریخچه ماه و ترکیب گوشته آن و دهانههای برخوردی به ما بدهد. متاسفانه کاوشگر یوتو 2 قادر به دریافت و جمع آوری این نمونهها از سطح ماه نبود اما این اشیاء شفاف و درخشان میتوانند اهداف تحقیقی مهمی در آینده باشند.
کشف جدید ماه نورد چینی
شاید تعجب کنید اما شیشه چیز غیرمعمولی در ماه نیست. این ماده زمانی که کانیهای سیلیکاتی تحت دمای بالایی قرار میگیرند تشکیل میشود و هر دوی این مواد نیز به راحتی در سطح ماه در دسترس هستند. در زمانهای خیلی دور ماه، آتشفشانهای گستردهای روی سطح ماه وجود داشتند که منجر به ایجاد و تشکیل شیشههای آتشفشانی میشدند. از طرفی اشیاء کوچک تری مثل شهاب سنگها گرمای شدیدی تولید میکنند و نهایتاً ترکیب این دو ماده شیشه را میساخت.
به گفته گروهی از دانشمندان دومین چیزی که میتوانست پشت این گوی کوچک باشد، توسط یوتو 2 مشاهده شد. البته سخت است که متوجه آن شویم زیرا بیشتر شیشههایی که تا به امروز در نیمه تاریک ماه پیدا شده متفاوت تر از آن چیزی است که به تازگی توسط Yutu 2 کشف شده است. گویهای کوچک فراوانی در آنجا وجود دارند اما آنها معمولا کمتر از یک میلیمتر هستند.
اینجا در زمین، چنین گویهای شیشهای کوچکی عموماً در اثر برخورد به وجود میآیند و چنین گرمای شدیدی را تولید میکنند تا پوسته ذوب شود و به آسمان پرتاب میشوند. سپس این مواد مذاب سفت خواهند شد و به عنوان بلورهای شیشهای به زمین میافتند.
گویهای کوچکی که توسط ماه نورد چینی کشف شده بسیار بزرگتر هستند و اندازه آنها حدودا 15 در 15 میلی متر خواهد بود. این به تنهایی آنها را منحصر به فرد نمیکند چرا که توپهای شیشهای به اندازه 40 میلیمتر در مأموریت آپولو 16 در نیمه آشکار ماه پیدا شد. این توپهای شیشهای در نزدیکی یک دهانه برخوردی یافت شده بودند و به همین خاطر گمان میرود که گویهای شیشهای نیز در نزدیکی یک دهانه بوده باشند.
اما بین این دو اکتشاف تفاوتهایی وجود دارد. همانطور که شیائو (Xiao) و همکارانش توضیح میدهند، گویهای شیشهای مذکور در نیمه تاریک ماه شفاف یا نیمه شفاف هستند و درخشش براقی نیز دارند. علاوه بر این دو گوی که شفاف به نظر میرسند، چهار گوی دیگر نیز پیدا شده که همان قدر درخشان هستند اما شفافیت آنها هنوز تأیید نشده است.
این گویهای شیشهای در نزدیکی یک دهانه برخوردی تازه کشف شدهاند که نشان میدهند در طول یک برخورد یک شهاب سنگ به وجود آمدهاند. البته ممکن است که آنها از قبل نیز در آنجا و زیر خاک دفن شده باشند و با برخورد شهاب سنگ از زیر خاک بیرون آمدهاند.
با این حال دانشمندان معتقدند که به احتمال زیاد توضیح این معما این است که آنها از شیشههای آتشفشانی به نام آنورتوزیت (anorthosite) که بر اثر برخورد ذوب میشوند، تشکیل و سپس تبدیل به گویهای کوچکی از شیشه شده باشند. محققان میگویند:
به طور خلاصه مورفولوژی یا ریخت شناسی منحصر به فرد، هندسه و زمینههای محلی گلبولهای شیشهای با آنورتوزیتها سازگار هستند.
این فرآیند میتواند اشیائی را ایجاد کند که معادل سازههای زمینی است و تکتیت (اجسام کوچک و سیاه یا زرد مایل به سبز که در برخی نقاط یافت میشوند و برخی معتقدند بقایای شهابهای آسمانی هستند) نامیده میشوند. این اشیاء شیشهای زمانی شکل میگیرند که کانیهای زمین ذوب میشود و سپس همان مواد سرد میشوند و به زمین میافتند.
ما هنوز مطمئن نیستیم و بدون مطالعه ترکیب آنها نمیتوانیم نظر بدهیم زیرا اگر تکتیت قمری باشند، ممکن است در سطح ماه پدیده رایجی باشند. به گفته تیم تحقیق، این یافته جدید میتواند راه تازهای برای تحقیقات بعدی باز کند. آنها معتقدند:
به عنوان اولین کشف گلبول شیشهای ماکروسکوپی و شفاف در ماه حدس میزنیم که تعداد آنها در سطح ماه به وفور باشد و این نمونههای امیدوارکننده ای برای انجام کاوش های بعدی است.