یک دهه پیش از عرضه آیفون، اپل از یک گجت رونمایی کرده بود که با وجود شکست تجاری، در تولد گوشی محبوب اپل نقشی غیرقابل انکار را ایفا کرد.
رویکرد اپل در نوآوریهای حوزه گوشیهای هوشمند در دهه گذشته، بیش از آنکه به پیشی گرفتن از رقبا متکی باشد، بر روی اصلاح و رفع نقایص متمرکز بوده است. برای نمونه میتوان از نمایشگر با نرخ تازهسازی بالا نام برد که توجه اپل را تنها در سال گذشته به خود جلب کرد. در ارتباط با شارژ فوقسریع و دوربینهایی با مگاپیکسل بالا نیز اپل محتاطانه عمل کرده و هنوز راهی طولانی را برای پذیرش آنها در پیش دارد. اپل در آیفون های 2022 به رزولوشن 12 مگاپیکسلی بسنده کرده، این درحالی است که رقبای اندرویدی، خود را برای رقابت 200 مگاپیکسلی آماده میکنند!
پروژه مسیجپد نیوتن اپل زمانی که برای اولین بار در سال 1993 نهایی و وارد بازار شد، یک نوآوری جاهطلبانه محسوب میشد. با اینحال این ایده چندان دوامی نداشت و اگرچه یک شکست بزرگ برای اپل بود، اما بخشی از تکنولوژی آن به آیفون و آیپد منتقل شد. مسیجپد نیوتون، دسته جدیدی از کامپیوترهای مبتنی بر دستیار شخصی دیجیتال (PDA) را به مردم معرفی کرد. این پلتفرم در ابتدا با وعدههای انقلابی معرفی شد، اما محصول نهایی نصفه و نیمه و فناوری آن نیز چندان بینقص نبود. با اینحال، تاثیر آن بر روی آیفون غیرقابل انکار است.
جان اسکالی، رئیس وقت اپل، برای اولین بار ایده یک دستگاه محاسباتی را مطرح کرد. او میخواست این دستگاه بهاندازه کافی کوچک باشد که در جیب جای گیرد و بتوان آنرا بهراحتی با یک دست نگه داشت. طبق گزارش WIRED، هنگامیکه استیو جابز اولین نسل آیفون را بیش از یکدهه قبل معرفی کرد، آنرا چیزی فراتر از یک گوشی ساده با ترفندهای جالب میدانستند. در اصل این وسیله در آن دوران، بهعنوان یک کامپیوتر جیبی مطرح شده بود. همانطور که والت موسبرگ از نشریه والاستریت ژورنال، از آیفون بهعنوان یک کامپیوتر دستی زیبا و موفق نام برده است.
عصر کامپیوترهای جیبی با استفاده از نمایشگرهای لمسی
یکی از ویژگیهایی که در این نسل از گجت های قابل حمل (کامپیوتر جیبی) پر سر و صدا بود، قابلیت تشخیص دست خط برای ورود کاربر بود که مبتی بر متن انجام میگرفت. ورودیهای لمسی برای رایانهها در آن زمان مفهومی بیگانه تلقی میشد و با این حال، اپل این قابلیت را بهطور کامل برای نیوتن از طریق کیبورد اضافه کرد. این ایده برای بسیاری از فناوری زمان خود مقدم بود و نگاهی به آینده کامپیوترهای جیبی داشت. برای برخی دیگر اما، این فناوری حیلهای بیش نبود، بهخصوص زمانیکه سیستم تشخیص نیوتن با خطاهایی همراه بود. این مسئله موجب شد تا این گجت در مطبوعات و رسانهها بهطرز شرورانهای مورد تمسخر قرار گیرد.
اما برخلاف نوار لمسی مک بوک پرو، اپل این ایده را کنار نگذاشت. در سالهای منتهی به توقف خط تولید نیوتون در سال 1998، اپل در واقع هر بار بهبودهایی را در آن ایجاد کرد. اولین مسیجپد نیوتن با 10000 کلمه از پیش نصب شده برای تشخیص هرآنچه کاربران روی نمایشگر آن ترسیم میکنند، مورد عرضه قرار گرفت. برای افرادی که تصور داشتند این دستگاه مانند یک دفترچه یادداشت با هر خطی غیر از انگلیسی یادداشتها را ثبت میکند، محصول 699 دلاری اپل یک ناامیدی بزرگ بود. دیگر جنبه خارج از درک اپل، فقدان ایجاد زیرساختهای نرمافزاری متصل بود، زیرساختی که میتوانست به ارتقای سیستم تشخیص کمک کرده و مهمتر از آن، از قابلیتهای آن بهره ببرد.
نیوتن، مقدمهای برای دستیارهای هوشمند
وقتی آیفون وارد شد، اکو سیستم کاملی از وبسایتها و برنامهها برای تعاملات لمسی و ضربهای روی یک گجت کاملا تاچ آماده بود. طبق گزارشها، استیو جابز از اولین نسل نیوتون نفرت داشت، اما در نهایت ایده یک کامپیوتر جیبی بدون صفحهکلید، بهطور کامل به آیفون منتقل شد. البته آیفون در روزهایی عرضه شد که گوشیهای دکمهدار و وسایل ارتباطی نظیر آن بهطور گستردهای همهگیر بودند و صفحهنمایش لمسی تمام شیشهای پدیدهای جدید و با شک و شبهات فراوان محسوب میشد. با اینحال، آیفون بازی گوشیهای هوشمند را در پنجرهای کوتاهتر از کل طول عمر نیوتن تغییر داد.
یکی دیگر از جنبههای پیشگام نرمافزار نیوتن چیزی بود که اپل آنرا “کمک اطلاعاتی” نامگذاری کرده بود. این قابلیت اساسا سعی داشت تا درک کند کاربران چه مفاهیمی را روی صفحه مینویسند و نوشتهها را به دستورات عملی تبدیل میکرد. نوشتن عباراتی مانند «به آلن فکس کن» در انتهای یک یادداشت، پیامی برای ارسال به شخصی بهنام آلن را در فهرست مخاطبین ایجاد میکرد. نوشتن متن «ناهار با سوفیا در روز یکشنبه» باعث میشد تا تقویم دستگاه ظاهر شود و پس از رضایت کاربر، یک ورودی خودکار انجام میگرفت. طبق تعریف، این دستیار یک فناوری هوشمند بود که منعکسکننده دستیار صوتی سیری در آیفونها است.
جایی که نیوتن به ورودی مبتنی بر متن متکی بود، سیری به سمت تشخیص صدا گام برداشت. سیری در سال 2010 بهعنوان یک نرمافزار مستقل وارد بازار شد و در همان سال نیز توسط اپل خریداری شد. این فناوری نیز مانند مسیجپد نیوتن با نظرات ضدونقیضی مواجه شد. برخی آنرا بهعنوان یک برگ برنده ارزیابی کردند و عدهای دیگر آنرا تلاشی برای درآمدزایی از روند تشخیص صدا میدانستند. WIRED در بررسی آیفون 4S بر این باور بوده که سیری دلیلی است که مردم باید این گوشی را خریداری کنند. سیری در طول سالها پیشرفتهای چشمگیری را تجربه کرده، اما بیش از اینکه یک دستیار مجازی عادی باشد، ادای احترامی تلخ به سیستم “هوش هوشمند” نیوتن بود که پتانسیل واقعی آن بیش از یکدهه از ابداع، در آیفون شکوفا شد.
شکستی که به موفقیت منتهی شد
نرمافزار اولیه نیوتن (با استانداردهای امروزی) بهدلیل فقدان اکوسیستم با شکست همراه شد، اگر چه از اصولی در رابط کاربری خود برخوردار بود که امروزه در DNA طراحی iOS قابل لمس است. هنگامیکه آیفون برای اولین بار معرفی شد، توسط برنامهها و یک نرمافزار متصل به اینترنت هدایت میشد که آماده بهرهبرداری از تمام هوشمندیها و قدرت پردازشی موجود در آن بود.
نیوتن، با وجود ایده انقلابی و ابداعاتش، مانند کنسول بازی اپل پیپین، یک شکست تجاری و عمومی برای این شرکت محسوب میشود. تبعات ناشی از آن تا حدی بود که استیو جابز پس از بازگشت به اپل، بهطور کلی این دستگاه را از خطوط تولید اپل حذف کرد.
اما همانطور که Mashable اشاره دارد، Newton MessagePad یک شکست زیبا بود. PDA اپل به دلیل پردازنده ضعیف، نمایشگر بد و تجربه نرمافزاری ضعیف به پایین کشیده شد، اما میراث آن برای همیشه زنده ماند. با ورود آیفون، نرمافزارهای مبتنی بر آن بهخوبی مورد تنظیم قرار گرفتند و فناوری موجود در آن بهطور کامل قابل استفاده بود. در واقع وعدههای محقق نشده نیوتن به موفقیت عظیم اپل و تبدیل شدن آن به غول تریلیون دلاری امروز منجر شد.