نیل دگراس تایسون، اخترفیزیکدان آمریکایی معتقد است انسان ها هرگز به مریخ نمی روند. اما دلایل او برای این اظهار نظر چیست؟
نیل دگراس تایسون معتقد است پیش از سفر به مریخ باید به یاد داشته باشیم که پرواز فضایی تا چه میتواند خطرناک باشد. تا امروز بیش از 18 فضانورد در در جریان پروازهای فضایی و 13 نفر هم در طول آزمایشها و مراحل آموزشی برای پرواز فضایی کشته شدهاند.
البته به لحاظ فنی تنها 3 مورد از این مرگها در خارج از جو زمین در جایی که آن را به لحاظ تئوریک فضا مینامیم رخ داده است. اما تایسون با توجه به مشکلات سفر به مریخ میگوید انسان ها هرگز به مریخ نمی روند.
چرا انسان ها هرگز به مریخ نمی روند؟
به گزارش دیلیمیل، کارشناسان زیادی معتقدند که اعزام فضانوران به مریخ منجر به مرگهای بسیار بیشتری خواهد شد. حتی ایلان ماسک، مدیرعامل اسپیس ایکس که از هواداران مهم سفر به مریخ نیز به شمار میرود با پذیرش این واقعیت میگوید:
به نظر من اولین سفرها به مریخ بسیار خطرناک است و خطر مرگ و میر بسیار بالا است. اما هیچ راه خاصی هم برای فرار از این واقعیت نیست. به زبان ساده این بدان معنا است که به شما بگوییم «آیا برای مردن آمادهاید؟» و اگر مشکلی نداشته باشید شما کاندیدای سفر به مریخ هستید.
شاید در حال حاضر حق با تایسون باشد که انسان ها به مریخ نمی روند اما ناسا و اسپیس ایکس همچنان به تلاش خود برا سفر فضایی موفق ادامه میدهند. از زمانی که بشر با موفقیت در ماه فرود آمد، آژانسهای فضایی مختلف مریخ را به عنوان مقصد بالقوه بعدی برای سفر در نظر گرفتهاند.
آژانسهای فضایی دههها است که میکوشند حداقل با فضاپیماهای بدون سرنشین به مریخ برسند و تا امروز با وجود شکستهای پرشمار، این مهم چندباری میسر شده است. به بیان دقیقتر از مجموع 47 ماموریت برای رسیدن به مریخ تا امروز 28 مورد شکست خوردهاند.
خطر تشعشعات
فراتر از خطرات آشکار سوار شدن بر یک موشک عظیم پیش از ترک زمین، سفر در خارج از جو هم پتانسیل زیادی برای شکست و به تبع آن مرگ انسانها دارد. به گفته اسپیس ایکس، سفر انسان به مریخ چیزی حدود 6 ماه طول میکشد و در این بازه زمانی نیمساله، میزان قابل توجهی تشعشعات به فضاپیما نفوذ میکند که خطرات بسیاری در پی دارد.
به نقل از آژانس فضایی اروپا (ESA) فضانوردان در فضا دوز تشعشعی تا 700 برابر بیش از تشعشع جو زمین را تجربه میکنند. در واقع بعد از گذشت تنها یک روز در فضا، بدن انسان به اندازه یک سال تمام در روی زمین تشعشع دریافت میکند.
آژانس فضایی اروپا در حال حاضر مشغول مطالعه راههایی برای حفاظت از فضانوردان در برابر تشعشعات فضایی با استفاده از شتابدهندههای ذرات است. این مواد ممکن است روزی در ساخت سفینههای فضایی که برای سفرهای طولانی در فضا استفاده میشوند به کار بسته شوند.
استعمار مریخ : رویایی غیرممکن!
حتی بعد از رسیدن فضانوران به مریخ، حفاظت مطمئن در برابر تشعشعات اقدامی اساسی برای سلامت انسان در طولانی مدت است. همانطور که میدانید مریخ برخلاف زمین دارای مگنتوسفر نیست و در نتیجه تنها یک لایه نازک جو دارد. مریخ نورد اودیسه ناسا در طول ماموریت خود در سال 2001 سطوح تشعشع خطرناکی را شناسایی کرد که فضانوردان را در معرض 8000 میلیراد (8 راد) تشعشعات قرار میدهد.
این میزان گرچه بلافاصله کشنده نیست اما قرار گرفتن انسان در معرض آن برای طولانی مدت میتواند منجر به بیماریهای مختلف، آسیب جدی به DNA، ابتلا به سرطان و حتی مرگ در دراز مدت شود.
در نتیجه و در شرایطی که مریخ شبیهترین سیاره منظومه شمسی به زمین به نظر میرسد، در حال حاضر نه فقط برای زندگی انسان، که هر نوع حیات شناخته شده دیگری، مناسب نیست. با این اوصاف درک اینکه چرا نیل دگراس تایسون میگوید انسان ها هرگز به مریخ نمی روند به نظر دشوار نیست. او در مصاحبهای با فوتوریسم در این باره گفته:
من تردید دارم که شما افراد زیادی را پیدا کنید که حاضر به سفر به مریخ باشند و بخواهند در آنجا بمانند.
سفر به مریخ برای یک دیدار کوتاه یک مسئله و اقامت طولانی مدت در آن مسئلهای کاملا متفاوت است. تایسون شدیدا متمایل به دیدگاهی است که فرستادن فضانوردان برای زندگی و استعمار مریخ را نه فقط احقمانه که بسیار غیرممکن میداند.
تقابل دیدگاههای تایسون و ایلان ماسک
تایسون البته با وجود اینکه گفته انسان ها هرگز به مریخ نمی روند، در مصاحبهای به این تاکید کرده که به جای استعمار مریخ میتوان تنها راهاندازی یک پاسگاه را مدنظر داشت. البته او همچنان تاکید دارد که بسیار بعید است بشر بتواند کل زیرساخت زیستی زمین را در مریخ بازسازی کند. او میگوید:
من جای گرم و راحت خود را ترجیح میدهم
در شرایطی که تایسون معتقد است انسان ها هرگز به مریخ نمی روند، ایلان ماسک در موضعی کاملا متضاد با او قرار میگیرد. ماسک با وجود اذعان به خطرناک بودن سفرهای اولیه به مریخ، همچنان به رویاپردازی خود ادامه میدهد و معتقد است که ممکن است به زودی به مریخ برسیم.
ماسک در چارچوب زمانی مد نظر خود، سال 2029 را برای فرود اولین انسانها در مریخ تعیین کرده است. او امیدوار است تا آن تاریخ ماموریتهای لازم برای ارسال منابع و مواد مورد نیاز فضانوران به مریخ با موفقیت انجام شده باشد. در حال حاضر اما ما باید منتظر آینده باشیم و ببینیم چه کسی درباره آینده مریخ و ارتباط آن با تمدن بشری پیشبینی دقیقتری داشته است، ایلان ماسک یا نیل دگراس تایسون؟