داروی ضد پیری کشف شد؛ لیتیوم واقعا کار می‌کند

محققان آمریکایی موفق شده‌اند داروی ضد پیری را کشف کنند. نام این دارو لیتیوم است و به ادعای سازندگان آن، واقعا در افزایش عمر موثر است!

به تازگی محققان آمریکایی موفق شده‌اند داروی ضد پیری را کشف کنند. این تیم تحقیقاتی با به‌کارگیری لیتیوم روی مگس‌های میوه و کرم‌های لوله‌ای نتایج شگفت انگیز و آثار موفقیت‌آمیزی را مشاهده کردند.

لیتیوم ماده‌ای است که برای درمان برخی از اختلال‌ها مانند اختلال دو قطبی به کار می‌رود. مدت زیادی است که دانشمندان در حال پژوهش روی این ماده اسرارآمیز هستند، زیرا قابلیت‌های ویژه‌ای برای مقابله با افزایش سن دارد. در پژوهش‌هایی که روی مگس و کرم انجام شده، مشخص گردیده که لیتیوم باعث می‌شود طول عمر آنها طولانی‌تر شود.

داروی ضد پیری کشف شد

جالب است بدانید که آب لوله کشی در حالت طبیعی مقدار اندکی لیتیوم در خود دارد که می‌تواند منجر به افزایش سن و بهبود طول عمر انسان شود. محققان دانشگاه تولیدو در آمریکا اخیرا متوجه شده‌اند که این ماده شگفت‌انگیز می‌تواند به عنوان یک عنصر ضد پیری در کلیه‌ها عمل کند.

به گفته دکتر روجون گونگ، استاد پزشکی تولیدو، طی سال‌های اخیر مشاهدات جالب توجهی درباره لیتیوم صورت گرفته و در این بین تأثیر این ماده بر پیری و خاصیت ضد پیری بودن آن باعث شده تا تبدیل به موضوع داغی شود. به عقیده وی این مسئله که کلیه‌ها دیرتر از وضعیت فعلی پیر شوند بسیار مهم است و باید به دنبال درمانی برای کند کردن این روند باشیم. یافته‌های پژوهشگران نشان می‌دهد که لیتیوم ممکن است پتانسیل و انرژی لازم برای این کار را داشته باشد و بار بیماری کلیوی را تا حدی کاهش دهد.

بیایید فرض کنیم که یک انسان از هر لحاظی سالم است و در طول زندگی‌اش دچار هیچ بیماری کلیوی نمی‌شود. در این شرایط باز هم عملکرد کلیه‌ها با بالا رفتن سن و سال تا 50 درصد کاهش می‌یابند. این میزان کارآیی در سنین بالا می‌تواند منجر به عواقب خطرناکی برای فرد باشد و در آینده او را مبتلا به بیماری نارسایی کلیه کند و بالتبع، درمان خیلی از بیماری‌های دیگر را با پیچیدگی و سختی همراه کند.

آن طور که از شواهد امر پیداست، در آمریکا از هر هفت بزرگسال حدود یک نفر از آنها مبتلا به بیماری کلیوی می‌شود و از هر سه بزرگسال یک نفر در معرض این بیماری قرار دارد. همان‌طور که گفتیم لیتیوم یک داروی تثبیت کننده خلق و خو و رفتار افراد است و اولین کاربرد درمانی آن برای اختلال دو قطبی است، اما محققان نمی‌دانند که چه آثاری روی مغز انسان می‌گذارد.

با این حال به نظر می‌رسد دانشمندان متوجه شده‌اند که یکی از اهداف مولکولی لیتیوم، GSK3-beta است و این مولکول همان آنزیمی است که منجر به پیری کلیه و کاهش عملکرد آن می‌شود. خوشبختانه دکتر گونگ و تیم تحت سرپرستی او به کمک دکتر لنس دورکین برای اولین بار موفق شده‌اند تا با از میان بردن ژن مسئول GSK3-beta پیری کلیه را با تأخیر مواجه کنند. البته این نتایج هنوز روی انسان آزمایش نشده و همان‌طور که مشاهده کردید تنها روی مگس و کرم انجام شده است.

پس از انجام این آزمایش آنها لیتیوم کلرید را برای مهار GSK3-beta به کار بردند و به نتایج مشابهی دست یافتند. در این آزمایش سطح ادرار موش‌ها به نسبت گروه کنترل شده کمتر و عملکرد کلیه آنها بهتر شده بود و کمبود سلولی کمتری نیز وجود داشت. دورکین که مدیر گروه پزشکی دانشگاه تولیدو است در این باره می‌گوید:

ما می‌خواستیم مستقیما GSK3-beta را هدف قرار دهیم. بسیاری از ترکیبات مولکولی کوچک و بسیار گران‌قیمت در حال توسعه هستند، اما ما متوجه شدیم که لیتیوم برای چندین دهه، به عنوان یک مهارکننده استاندارد GSK3-beta در علوم پایه مورد استفاده قرار گرفته است و یک داروی ایمن و پرمصرف مورد تایید سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) به شمار می‌رود. نتایج ما به وضوح نشان داد که دوز پایین لیتیوم، پیری کلیه را در موش کاهش می‌دهد.

در ادامه تحقیقات این گروه و برای تأیید یافته‌های کنونی، گروهی از بیماران مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج باز هم امیدوار کننده بود، چرا که نشان می‌داد افرادی که برای درمان بلندمدت از کربنات لیتیوم بهره برده‌اند، با وجود این که سن بیشتر و بیماری‌های بیشتری داشته‌اند باز هم عملکرد کلیه آنها بهتر از افرادی بوده که از لیتیوم استفاده نکرده‌اند.

به گفته گونگ، خوشبختانه لیتیوم ماده ارزان و در دسترسی برای مردم است، اما تنها نکته‌ای که باعث شهرت بد این دارو شده، استفاده از آن در دوزهای بالاست. پیش‌تر گزارش‌هایی مبنی بر سمی بودن این دارو در دوزهای بالا منتشر شده بود. وی در ادامه افزود:

یکی از مشکلات لیتیوم به عنوان یک دارو این است که راه درمانی بسیار باریکی را ارائه می‌دهد. دوز موثر لیتیوم، بسیار نزدیک به دوز سمی است، اما برای ایجاد اثر ضد پیری در سایر اندام‌ها فقط به دوز بسیار کمی نیاز داریم.

محققان دانشگاه تولیدو به این نتیجه رسیده‌اند که کمتر از یک سوم دوز معمولی از لیتیوم می‌تواند عملکرد آنزیم GSK3-beta را مهار کند و مانع پیر شدن زودهنگام کلیه‌ها و درمان پیری شود. گونگ در ادامه توضیح داد همچنان نیاز داریم که بررسی‌های بیشتری انجام شود و پتانسیل نهفته در این دارو به دقت مورد بررسی واقع گردد. وی معتقد است:

اگر بتوانیم این نتایج را در بررسی‌های آزمایشی و نهایتا آزمایش‌های بالینی در مقیاس بزرگ تأیید کنیم، لیتیوم ممکن است به عنوان یک داروی ضد پیری مؤثر برای کلیه و سایر اندام‌های بدن ظاهر شود و به حفظ سلامتی و رفاه جمعیت سالخورده ما کمک کند.