یکی از بهترین قوانینی که در رابطه با خودرو و در سال 84 تصویب شد، قانون پلاک سوم خودرو بود که تا به امروز اجرایی نشده است. کاربرد این پلاک دقیقا چیست؟
اوایل سال 1384 بود که قانون نصب پلاک سوم روی خودرو تصویب شد، اما متاسفانه تا به امروز اجرا نشده است. اکنون به نظر میرسد پس از 17 سال تأخیر و تعویق و به لطف وجود شرکتهای دانش بنیان، قرار است که در نیمه اول سال جاری این طرح عملیاتی شود.
قانون پلاک سوم خودرو چیست و چرا تا امروز اجرا نشده؟
شاید با خودتان بگویید که نصب پلاک سوم روی خودرو چه فایدهای برای رانندگان و دیگران دارد؟ اما جالب است بدانید که داشتن سومین پلاک روی وسیله نقلیه میتواند مزایای بیشماری داشته باشد. نصب این پلاک را خود قانون الزامی کرده، اما متاسفانه از همان سال تصویب به دلایل نامعلوم اجرا نشده است.
لازم به ذکر است که پلاک سوم در قالب دو چیپ روی پلاک و زیر شیشه جلو و زیر آئینه نصب میشود و اطلاعات VIN و سایر اطلاعاتی که نیاز است در یک حجم مشخص در آن چیپ گنجانده خواهد شد. اطلاعاتی که در این پلاک قرار دارد به صورت RFID در دسترس پلیس راهور قرار میگیرند و آنها قادر خواهند بود به کمک دست افزارهای تحت اختیارشان به هویت مالک خودرو و اطلاعات ضروری دیگر پی ببرند.
یکی از مزایای این پلاک برای خودروهای سرقتی است، زیرا در خودروهای سرقتی نیاز است تا اصالت خودرو ثابت شود. هم اکنون ماجرا از این قرار است که اصالت خودروها از روی پلاک آنها فهمیده میشود، اما در صورتی که پلاک سوم روی خودروها نصب شود، پلیس راهور میتواند متوجه سرقتی بودن خودرو شود.
به گفته سردار سیدکمال هادیانفر، پس از 17 سال تأخیر قرار است که پلاک سوم اجرایی شود. این پلاک در واقع همان پلاک الکترونیکی بوده و اصالتا یک چیپ است و با برچسب میتوان آن را روی بدنه خودرو مثل شیشه نصب کرد. وی در ادامه اضافه میکند:
تخلفاتی مانند خودروهای سرقتی و خودروهای تحت تعقیب با نصب پلاک سوم به سرعت مشخص میشوند و همچنین میتوان به راحتی اصالت خودرو را بررسی کرد.
همانطور که گفتیم این قانون که مزایای بسیاری نیز دارد برای دو دهه پیش است و از آن زمان تاکنون به تعویق افتاده، ولی سردار هادیانفر خاطرنشان میکند که نصب آن یک الزام قانونی است و باید رعایت شود. محل نصب این برچسب از داخل شیشه و از سمت جلو و در شیشه عقب خواهد بود.
از جمله اطلاعاتی که در این پلاک ثالث وجود خواهد داشت میتوان به نوع خودرو، مدل خودرو، رنگ خودرو و شماره شاسی و شماره موتور و نیز اطلاعات کد ملی اشاره کرد. پلیس راهور میتواند به کمک ابزارها و وسایلی که در اختیار دارد اطلاعات درج شده روی این پلاک را بخواند.
یکی دیگر از مزایای این پلاک سوم به گفته سردار هادیانفر، جلوگیری از مخدوش کردن پلاک خودروها برای فرار از جریمههای رانندگی است. وی توضیح میدهد برخی از افراد گلایه میکنند که خودروی آنها در فلان محل حضور نداشته، اما پیامک جریمه برای آنها ارسال شده است. در چنین حالتی احتمال به جایی میرود که فردی پلاک خودرویش را مخدوش کرده است. رئیس پلیس راهور در ادامه میافزاید:
افسر راهور برای این که اصالت ماشین را چک کند باید کاپوت را بالا بزند و شماره شاسی خودرو را مورد بررسی قرار دهد. با اجرایی شدن پلاک سوم دیگر نیازی به این کار نیست و افسر میتواند با دست افزاری که در اختیار دارد، اطلاعات پلاک سوم را اسکن کرده و به اصالت آن پی ببرد.
به گفته سردار هادیانفر، برای فک و نصب پلاکهای فیزیکی نیازمند ارز هستیم و اگر طرح پلاک سوم به خوبی اجرا شود دیگر چنین وابستگی ارزی از بین خواهد رفت و نیازی به وجود پلاک فیزیکی نخواهد بود. وی در ادامه سخنان خود توضیح داد که اغلب فناوری ساخت این تراشهها ایرانی است و تنها قسمتی از مدار باید بومیسازی شود. او میگوید:
برخی از شرکتهای دانش بنیان در این زمینه با پلیس همکاری دارند تا بتوان تولید پلاک سوم را صد درصد داخلی کرد.
آن طور که هادیانفر میگوید، سالانه حدود 5 میلیون پلاک جابهجا میشوند و پلاکهایی که دیگر مورد نیاز نیستند در دستگاه خردکن ریخته میشوند و همین امر یعنی افزایش اتلاف انرژی. با ورود پلاک سوم دیگر شاهد وقوع چنین اتفاقاتی نخواهیم بود. به بیان رئیس پلیس راهور، آزمایشهای این پلاک در شهرک آزمایش تکمیل شده و مصوبات و مجوزهای لازم از فرمانده کل انتظامی اخذ شده است. در نهایت به نظر میرسد در نیمه اول سال جاری شاهد حضور این نوع از پلاکها در سراسر کشور باشیم. وی در ادامه افزود:
البته در ابتدا باید تعدادی پلاک سوم را از کشور وارد کنیم و زمانی که دانش تولید مدار آن تکمیل شد، این پلاکها را در داخل تولید کنیم.
بومی سازی پلاک سوم به کمک دانش بنیانها
همانطور که گفتیم حدود 17 سال است که اجرای طرح پلاک سوم با تمام مزایا و نکات مثبتی که دارد به تعویق افتاده است. قانون اجرای پلاک سوم در راستای سهولت بیشتر در تشخیص خودروهای سرقتی و دریافت آنی اطلاعات خودرو به تصویب رسیده بود. البته پیشتر نیز قرار بود این پلاک از سال 1400 و روی خودروهای تازهوارد نصب شود.
آن طور که کارشناسان میگویند، برای این که پلاکهای سوم هر چه سریعتر روی خودروها نصب شوند نیاز است تا شرکتهای دانش بنیان وارد عمل شوند و قسمتی از مدار را که بومیسازی نشده، بومیسازی کنند. در سال جدید که شعار آن تولید، دانش بنیان و اشتغالآفرین است، باید شرکتهای دانش بنیان را نسبت به سرمایهگذاری در چنین پروژههایی ترغیب کرد. در این خصوص هم جلوی خروج ارز گرفته میشود و هم افتخاری به دیگر افتخارات ایران اضافه خواهد شد.