برخی معتقدند که استفاده از نیتروژن برای باد کردن تایر خودرو مزایای زیادی دارد. در این مطلب به این سوال پاسخ خواهیم داد.
حتما تاکنون شنیدهاید که میتوان به جای پر کردن لاستیک خودرو با هوای فشرده ساده از نیتروژن استفاده کرد. این موضوع تازه نیست و مدتهاست که ذهن رانندگان را به خود مشغول کرده است و ما امروز تصمیم گرفتهایم به آن بپردازیم.
زمانی که برای اولین بار این گزینه در دسترس رانندگان قرار گرفت، گمان میکردند که بهرهوری این روش چندان مناسب نیست و چون شیوه تازهای برای پر کردن تایر خودرو بود، شک و شبهه پیرامون آن زیاد وجود داشت. اما آیا باید این موضوع را جدی گرفت یا اینکه نباید این کار را انجام داد؟ در این مقاله کم و کیف ماجرا را توضیح خواهیم داد.
استفاده از نیتروژن برای باد کردن تایر چه مزایا و معایبی دارد؟
بیایید ابتدا مزایای استفاده از نیتروژن به جای هوای فشرده معمولی را در تایرها بررسی کنیم و سپس به بحث اصلی بپردازیم. آنطور که گفته شده استفاده از نیتروژن در تایرها فشار هوا را کاهش میدهد و در نتیجه باعث میشود مصرف سوخت کاهش یابد و مقاومت غلتشی نیز بهبود پیدا کند.
از طرف دیگر خوشبختانه گفته شده به لطف نیتروژن، دیگر شاهد اکسید شدن لاستیکها نخواهیم بود. تا اینجا همه چیز خوب و خوشایند بود. درست است؟ اما معایب پر کردن تایرها با نیتروژن از دید کارشناسان فن چیست؟ گفتنی است که برای استفاده از نیتروژن ابتدا باید لاستیکها را از هوای فشرده ساده کاملا خالی کرد و سپس نیتروژن را درون تایرها جای داد.
این کار بدین جهت است که باید از درجه خلوص نیتروژن در تایرها اطمینان حاصل کرد. البته فراموش نکنید این روش بسیار هزینهبر است و این در حالی است که اگر بخواهید لاستیکهای خودروی خود را با هوای فشرده پر کنید میتوانید به صورت رایگان این کار را در تمامی ایستگاههای سوخت سطح شهر انجام دهید.
دومین انتقادی که به نیتروژن شده نیاز به تنظیم فشار تایرها در هر مرتبه پر کردن است. در واقع باید مطمئن شوید که تایرها با همان گاز نیتروژنی که میخواهید پر شده باشد. اگر این کار با دقت صورت نگیرد آن وقت تایرهایی خواهید داشت که ترکیبی از نیتروژن و هوای فشرده خواهند بود. نکته مهم دیگر این است که هوای خشک از 78 درصد نیتروژن، 21 درصد اکسیژن و 1 درصد دیگر گازها تشکیل میشود.
خوشبختانه کانسومر ریپورتز در رابطه با نیتروژن به جای هوای فشرده تحقیقات زیادی کرده و این مطالعات توسط موسسه NHTSA تأیید شده است. بنابراین هماکنون یک سازمان دولتی تصمیم گرفته تا جنبههای مهم موجود در رابطه با نیتروژن موجود در تایرها را بررسی کند.
اولین آزمایشی که این موسسه دولتی انجام داد، تست 31 مدل لاستیک در طول یک سال با مسافت طی شده 16 هزار مایل بود. در این آزمایش هر تایر به مدت 2.06 بار در دمای اتاق پر شد. یک لاستیک با هوای فشرده و دیگری با نیتروژن پر شد. درصد خلوص نیتروژن 95 درصد بود که بالاترین خلوص ممکن به نظر میرسد.
نتایج شگفتانگیز بودند. بعد از گذشت یک سال استفاده از این تایرها و طی مسافت 16 هزار مایل یا 25749 کیلومتر، میانگین افت فشار هوا در لاستیکهای پر شده با هوا 0.24 بار بود و همین مقدار برای تایری که با نیتروژن پر شده بود، عدد 0.15 بار را نشان میداد. بنابراین باید گفت که در طول یک سال استفاده از این تایرها اختلاف افت فشار 0.08 بار وجود دارد.
طبق آنچه در گزارشهای کانسومر ریپورتز آمده، این که فشار هوای تایرها مدام بررسی نمیشده به این دلیل نیست که از نیتروژن استفاده شده است. به بیان این منبع در صورتی که از نیتروژن بهره میبرید، میتوانید با استفاده از دستگاه گیج فشارسنج، میزان فشار هوا را حداقل ماهانه بررسی کنید. میزان کنترل باد تایرها در فصول سرد سال باید بیشتر از یک بار در ماه انجام شود. علت این کار متراکمتر شدن فشار هوا درون لاستیکها است و نتیجه این اتفاق کاهش فشار خواهد بود.
نکته دیگری که در مزایای استفاده از نیتروژن از آن یاد شد، کاهش مصرف سوخت و کاهش مقاومت غلتشی بود. باید بگوییم که این دو مزیت صحت ندارند. کاهش مقاومت غلتشی مربوط به الگوی آج، ترکیب لاستیک و فشار کلی تایر است و پارامترهای دیگری برای اندازهگیری آن باید مد نظر قرار بگیرد. به این معنی که مقاومت غلتشی تایرهای کم باد افزایش و عملکرد مصرف سوخت و حتی ایمنی آن کاهش خواهند یافت.
به زبان سادهتر این که تایر کم باد با نیتروژن، هوای فشرده یا هر گاز دیگری پر شود تأثیری در مقاومت غلتشی یا مصرف سوخت ندارد. لاستیک کم باد مسلما عملکرد خوبی از خود به نمایش نمیگذارد و طبیعتا آسیبپذیرتر است و احتمال دارد که زودتر و آسانتر سوراخ شود. فرسودگی تایر نیز رابطه مستقیمی با کم بودن باد تایرها دارد. برای این که نیازی به خرید لاستیک نداشته باشید، بهتر است مدام آنها را مورد بررسی قرار دهید.
اکسید شدن لاستیک چیست؟
امر بعیدی نیست که لاستیکها اکسید شوند، اما احتمال آن بسیار پایین است؛ چرا که اکثر رانندگان و صاحبان خودرو پیش از آن که تایر خودرو پوسیده و فرسوده شود آن را عوض میکنند. موسسه NHTSA در مطالعات خود به این نتیجه رسیده که استفاده از نیتروژن فرآیند اکسید شدن را به تأخیر میاندازد و کاهش میدهد.
گفتنی است که اکسیداسیون لاستیکها به ده سال سایش در کف جاده نیاز دارد و به این راحتیها محقق نمیشود. در واقع تا آن زمان که لاستیک شکننده و اکسید میشود راننده باید جهت مسائل ایمنی و نگهداری از آن تایرها را تعویض کند. بنابراین باید توجه داشت اگر عمر لاستیکهایی که خریدهاید به 10 سال رسیده، بهتر است آنها را عوض کنید تا خطری شما را تهدید نکند.
در پایان این مقاله باید بگوییم که اگر پر کردن تایرها با نیتروژن برایتان هزینه زیادی در بر ندارد میتوانید از این گاز استفاده کنید، ولی دقت داشته باشید که میزان هوای تایرها را به صورت ماهانه بررسی کنید. از طرفی اگر از نیتروژن استفاده کردید توجه داشته باشید که باید به میزان توصیه شده باشد و نه بیشتر و نه کمتر از حد معمول.
بهرهوری از نیتروژن به این معنا نیست که هوای فشردهی ساده بد است و نباید از آن استفاده کرد. اتفاقا به علت نداشتن هزینه و در دسترس بودن زیاد این گاز میتوانید از مزایای آن هم استفاده کنید. لازم به ذکر است اگر از خودروی خود روزانه استفاده نمیکنید، بهتر است قبل از هر بار روشن کردن آن میزان باد لاستیکها را مورد بررسی قرار دهید.
وسایل نقلیهای که به صورت ماهی یا هفتهای یک بار مورد استفاده قرار میگیرند باید قبل از استفاده فشار باد تایرهایشان بررسی شود. اگر هم کلا خودروی شما قابلیت رانده شدن ندارد و برای مثال نیاز به تعمیر دارد یا باید 6 ماه یا یک سال توی پارکینگ باشد، بهتر است هر چند وقت یک بار با استفاده از جک تایرها را جابهجا کنید. این که به طور منظم فشار باد لاستیکها را چک کنید مهمتر از این است که از نیتروژن برای باد کردن تایر استفاده میکنید یا هوای فشرده ساده!