تمدن های باستانی مختلف هرکدام آداب و رسوم خاصی درباره نحوه برخورد با اجساد مردگان خود داشتهاند. امروز میخواهیم به رسم هندی ها برای دفن اجساد خود بپردازیم.
باستان شناسان صدها خمره سنگی باستانی و غول پیکر را در دامنه تپههای شمال شرقی هند کشف کردهاند که احتمال میدهند هندی های باستان در یک رسم خاص از آنها برای دفن اجساد خود استفاده میکردهاند.
رسم باستانی هندی ها برای دفن اجساد در خمره
به گفته یکی از محققان، این خمرهها که متناسب با ابعاد انسان ساخته شدهاند، احتمالا به ظرفهای مرموز کشف شده در شمال لائوس (۱۳۰۰ کیلومتر آن طرفتر) مرتبط هستند.
هم خمرههای هندی و هم آنهایی که در لائوس کشف شده اند، ۲۴۰۰ سال قدمت دارند و گمان میرود که مردم آن زمان رسم داشتند برای دفن اجساد از آنها استفاده کنند. با این حال هنوز بقایای هیچ انسانی در ظروف تازه کشف شده پیدا نشده است.
باستان شناسی به نام تیلوک تاکوریا از دانشگاه North Eastern Hill در ایالت مگالایا هند میگوید:
انسانهای باستان که این خمرههای سنگی را ساختهاند، امکان این را داشتند که بین شمال لائوس و شمال شرقی هند سفر کنند. البته هنوز هیچ مدرکی وجود ندارد که تایید کند همان مردمان در این دو نقطه زندگی میکردهاند. شاید هم مردم این دو منطقه درواقع یک قبیله بودهاند نه دو قبیله متفاوت و یا شاید زمانی تصمیم گرفتند از شمال لائوس به شمال شرقی هند نقل مکان کنند.
باستان شناسان انگلیسی اولین خمرهها را در سال ۱۹۲۸ (۱۳۰۶ هجری شمسی) در چهار نقطه از ایالت آسام پیدا کردند. این ایالت در شرق ایالت مگالایا قرار دارد.
اما این ایالت به قدری دورافتاده است که تا سال ۲۰۱۴ (۱۳۹۲ هجری شمسی) هیچ کاوش جدیدی در آنجا انجام نشد تا اینکه تاکوریا و یک باستان شناس دیگر به نام تیاتشی جمیر از دانشگاه Nagaland تحقیقات را از سر گرفتند. آنها در حال حاضر در این منطقه، ۱۱ ناحیه را پیدا کردهاند که این خمرهها در آنجا هستند و روی هم رفته بیش از ۷۰۰ خمره یافتهاند.
برخی از مناطق شمال شرقی هند که خمرهها در آنجا هستند توسط جنگلها پوشیده شدهاند و برخی دیگر نیز به طور کامل زیر خروارها خاک قرار دارند.
به گفته تاکوریا بسیاری از خمرهها مانند خمرههای سنگی ۳ متری لائوس بلند و استوانهای هستند، اما برخی دیگر در قسمت پایین مخروطی هستند و یا از دو طرف شکلی مخروطی دارند که در عرضشان به هم متصل میشوند.
هر خمره از ماسه سنگهای موجود در آن محل تراشیده شده است و به قدری بزرگ است که میتوانسته استخوانهای بدن انسان یا حتی خود جسد انسان را به حالت خمیده در خود جای دهد. این شیوه در اعصار مختلف در مناطقی که به دفن اجساد در خمره باور داشتند، مرسوم بوده است.
خمرههای هندی به احتمال زیاد درپوش هم داشتهاند ولی اکنون هیچ نشانی از آنها باقی نمانده است. بعضی از این خمرهها دارای کندهکاریهای هندسی هستند. روی یکی از این خمرههای سنگی تصویر حکاکی شده از یک مرد و زن یافت شده و این در حالیست که تاکنون در هیچ منطقه دیگری نمونه مشابه آن دیده نشده است.
تاکوریا و همکارانش چندین سفر میدانی به این ناحیه انجام دادهاند که آخرین آنها به سال ۲۰۲۰ بر میگردد. همه این مناطق به فاصله ۱۰ تا ۱۵ کیلومتری از یکدیگر قرار دارند و بیشتر در سمت آسام مرز ایالتی واقع شدهاند. البته برخی از آنها به مگالایا نیز نزدیک هستند.
در آخرین کاوش آنها بیش از ۵۰۰ خمره سنگی باستانی تنها در منطقه آسام کشف شد. این رقم حتی از تعداد خمرههای کشف شده در بزرگترین منطقه لائوس نیز بیشتر است. در لائوس چیزی حدود ۴۰۰ خمره یافت شده بود.
تاکوریا میگوید:
اهالی آسام و مگالایا احتمالا مانند مردم لائوس رسم داشتند که از این خمرهها برای دفن اجساد خود استفاده کنند به طوری که اجساد را درون آنها قرار میدادند تا در معرض محیط قرار بگیرند تا زمانی که فقط استخوانهای جسد باقی بماند. یا احتمالا بعد از اینکه اجساد را میسوزاندند از این خمرهها برای دفن استخوانهای مردگان استفاده میکردند.
خمرههای سنگی غول پیکر
با همه اینها، تمام خمرههای بررسی شده در هند خالی بودهاند اما تاکوریا خاطر نشان میکند که مردم محلی ناگا از وجود این خمرهها اطلاع داشتند و گزارش دادهاند که بعضی از آنها زمانی دارای بقایای سوزانده شده، مهرهها و سایر متعلقات بودهاند.
او در ادامه تاکید کرد که:
هنوز هم احتمال این وجود دارد که تیم ما آن دسته از بقایای انسان که هنوز تجزیه نشدهاند را در این خمرهها کشف کند.
اکنون محققان در نظر دارند که در فصل خشکی که از ماه دسامبر (دی ماه) آغاز میشود، به این مناطق بروند و شروع به حفاری و مستندسازی از این رسم عجیب هندی ها برای دفن اجساد کنند. آنها برای این منظور احتمالا اطراف و زیر خمرههای سنگی را حفر خواهند کرد بتوانند پیشکششها یا استخوانهای انسان دست یابند.
تاکوریا اضافه کرد:
طی کاوشهای انجام شده در لائوس، استخوانهای خمیده و پیشکششهایی همچون ظروف سفالی در زیر خمرهها کشف شده است. امیدواریم که همین الگو را در اینجا هم ببینیم.
اگر آنها بقایای انسان را در اینجا بیابند، شاید بتوانند DNA انسانهای باستانی را از طریق استخوانهایشان تجزیه و تحلیل کنند و به اطلاعات زیادی درمورد مردمی که این کوزهها را ساختهاند، دست یابند.
در حالیکه امروزه هندی های آن منطقه از این رسم برای دفن اجساد خود استفاده نمیکنند و هیچ کدام از آنها نیز نمیدانند که آیا این خمرهها یادگار اجداد آنهاست یا خیر، آنالیز DNA استخوانها میتواند به شناسایی نوادگان خمره سازان کمک کند.
این محقق خاطر نشان کرد:
برای اینکه بفهمیم کدام جوامع هندی رسم دفن اجساد در خمرهها را داشتهاند، نیاز به تحقیقات علمی بیشتری داریم.
تاکوریا، نویسنده ارشد مقالهای است که درباره خمرههای هندی در ۲۸ مارس (۸ فروردین) در مجله Asian Archaeology به صورت آنلاین منتشر شد. دیگر نویسندگان این مقاله دو باستان شناس به نامهای اوتام باتاری از دانشگاه Gauhati هند و نیکولاس اسکوپال از دانشگاه Australian National در شهر Canberra هستند.