بزرگ‌ ترین باور اشتباه مردم درباره مغز انسان

در باور عامه اشتباهات علمی فراوانی وجود دارد که در این مطلب به بزرگ‌ ترین باور اشتباه مردم درباره مغز انسان می‌پردازیم که حاصل یک سوءبرداشت است.

شاید تا به‌حال شنیده باشید که انسان‌ها تنها از 10% ظرفیت مغز خود استفاده می‌کنند. این ادعا که به نوعی بزرگ‌ ترین باور غلط درباره مغز انسان است، بارها و بارها در فیلم‌های هالیوودی مانند “Inception” استفاده شده که براساس آن، ما صرفا از بخشی کوچک از قدرت مغز خود بهره می‌بریم. فیلم “Limitless” نیز یکی دیگر از آثار هالیوود محسوب می‌شود که در آن مردم با مصرف قرصی قادر بودند از 100% توان مغز خود استفاده کنند و در فیلمی دیگر به نام “Lucy” نیز یک فانتزی در مورد اینکه اگر انسان‌ها می‌توانستند از تمام ظرفیت مغز خود بهره ببرند، چه اتفاقاتی رخ می‌داد، تعریف شده بود. با این‌حال، در حقیقت ما می‌توانیم و اغلب نیز این کار را انجام می‌دهیم.

ردیابی منشا این افسانه با اینکه کاری دشوار است، اما احتمالا با ویلیام جیمز، روانشناس هاروارد و نظریه‌های او در مورد انرژی ذخیره شده آغاز شده است. در مقاله‌ای که جیمز نوشته، او ادعا نکرده که مردم فقط از بخش کوچکی از قدرت مغز خود می‌توانند متنفع شوند، بلکه او متعقد است که انسان‌ها تمایل دارند انرژی خود را ذخیره کرده و در انجام کار مورد نظر، تنها به کسری از پتانسیل ذهنی خود تکیه کنند. در نهایت، جنبش خودیاری با استفاده از این ایده تشکیل شد، اما نکته‌ای که جیمز سعی در بیان آن داشت را کاملا اشتباه متوجه شد. با گذشت زمان، ایده‌های او به ساخت این افسانه منجر شد که انسان‌ها صرفا از 10% مغز خود استفاده می‌کنند و به نوعی بزرگ ترین باور غلط مردم درباره مغز انسان، تاکنون نیز تداوم یافته است.

چرا افسانه 10 درصدی بزرگ ترین باور غلط درباره مغز انسان است؟

مغز انسان ساختار پیچیده‌ای دارد و از چندین ناحیه مختلف تشکیل شده است که همگی در زندگی ما نقشی را برعهده دارند. در این میان، هر ساختار عملکرد منحصر‌به فرد خود را دارد، مانند هیپوکامپ که در یادگیری و حافظه نقش دارد یا آمیگدال که پاسخ ترس ما را پردازش می‌کند. به گفته انجمن علوم روانشناسی، همه این ساختارها می‌توانند در هر موقعیتی به‌طور هم‌زمان کار کنند. اسکن مغز انسان نشان می‌دهند که این ادعا صحیح بوده و فارغ از کاری که انجام می‌دهیم، همه بخش‌های مغز را می‌توان به‌عنوان جریانی فعال مشاهده کرد. این حتی شامل زمانی است که ما در خواب هستیم.

تنها موردی که در آن ساختار مغز کار نمی‌کند، زمانی بوده که آسیبی به آن وارد شده است. این یک نکته دیگر برای رد افسانه 10 درصدی و بزرگ ترین باور غلط مردم درباره مغز انسان محسوب می‌شود، زیرا در صورت صحت، آسیب مغزی به بخش‌هایی از مغز که بدون استفاده بودند، منتقل می‌شد و بنابراین مشکل چندانی ایجاد نمی‌شد. با این وجود، زمانی که ساختارهای مغز آسیب ببینند و قادر به انجام کار نباشند، این اختلال می‌تواند باعث ایجاد مشکلات عظیمی در عملکرد فرد شود.

حقیقت این است که در همه اوقات، تمامی بخش‌های مغز ما به یک‌دیگر مرتبط هستند و به عنوان یک واحد یک‌پارچه کار می‌کنند.