پای جرم و جنایت به متاورس هم باز می‌شود؛ از مزاحمت سایبری تا قتل در دنیای مجازی!

متاورس با سرعت زیادی در حال رشد بوده و در این میان جرم و جنایت‌های دنیای واقعی نیز به دنیای مجازی راه پیدا کرده است؛ اما ارتکاب جرم در Metaverse چه مجازاتی دارد؟

در شرایطی که هنوز در خصوص ایمنی اینترنت نگرانی‌های زیادی وجود دارد، راه‌اندازی متاورس و پیشرفت چشمگیر آن نگرانی‌های امنیتی در حوزه فضای مجازی را به میزان چشمگیری افزایش داد. در حال حاضر در دنیای مجازی متاورس نگرانی‌های مهم امنیتی و ایمنی متعددی چون سرقت هویت، جرایم ناشی از نفرت، تبعیض و آزار جنسی وجود دارد که به دغدغه اصلی کارشناسان تبدیل شده است.

لزوم وضع قوانین جدید برای متاورس

در همین راستا اخیرا وزیر هوش مصنوعی امارات با اعلام اینکه قتل در متاورس باید به عنوان جنایت واقعی شناخته شود گفت از قانون‌گذاران می‌خواهم قوانین جدیدی را برای این فضا در نظر بگیرند تا از ارتکاب جرایم سنگین در چنین فضایی نیز جلوگیری شود.

هرچند هم اکنون برای مقابله با نگرانی‌هایی چون سرقت هویت و آزار جنسی قوانین مناسبی وجود دارد، اما در خصوص ارتکاب چنین جرایمی در متاورس قوانینی در نظر گرفته نشده است. از این رو اگر از فضای شخصی، خصوصی و عمومی در دنیای مجازی تعریف مشخصی وجود نداشته باشد، اقدامات برای مقابله با آزار و اذیت آنلاین جنبه نمادین خواهد داشت و راهکار موثری نخواهد بود.

همچنین در حال حاضر سازوکار دقیق و منطقی برای بررسی اعمال نادرست افراد مانند آزار و اذیت سایبری و آزار جنسی در دنیای مجازی مانند متاورس وجود ندارد؛ برای مثال در حال حاضر اگر یک آواتار مرد یک آواتار زن را لمس کند، این عمل آسیب فیزیکی و مجازی شناخته نمی‌شود. این در حالی است که اگر چنین رفتاری در دنیای مجازی رخ دهد، از لحاظ روانی پیامدهایی را در دنیای واقعی برای آن فرد به همراه خواهد داشت.

گفتنی است در سال ۲۰۱۳ میلادی قانون جدیدی برای آزار جنسی زنان در محل کار (پیشگیری، ممنوعیت و اصلاح) در نظر گرفته شده که آزار جنسی را فراتر از تماس فیزیکی می‌داند. این در حالی است هم‌اکنون این قانون در دنیاهای مجازی تعریف نشده است.

یکی دیگر از نگرانی‌های کارشناسان افزایش سرقت هویت در متاورس است. هرچند سرقت هویت بر اساس قانون فناوری اطلاعات یک جرم محسوب می‌شود و برای آن مجازات در نظر گرفته شده، اما فقط رمزهای عبور و سایر ویژگی‌های شناسایی منحصربه‌فرد را شامل می‌شود. ضمن این که Metaverse از موضوع‌های تاریخی که باعث تبعیض، نژادپرستی، تبعیض بر پایه مذهب، جنایات و سخنان نفرت‌انگیز می‌شود، مصون نخواهد بود.

طبق قانون، اگر فردی مرتب قتل شود با حبس و اعدام مواجه خواهد شد، اما این حکم فقط به مرگ شخص دیگری در زندگی واقعی مربوط می‌شود. از این رو قتل آواتار سایر افراد در متاورس مجازاتی را به همراه ندارد. البته توسعه‌دهندگان متاورس در همین راستا سعی دارند قوانینی را در نظر بگیرند تا بتوان افرادی که مرتکب جرم می‌شوند را مجازات کرد.

آزادی مجرمان در متاورس

علاوه بر قتل، کشف و افشای اسرار و همچنین مزاحمت سایبری به عنوان سایر جرایمی محسوب می‌شوند که ممکن است در متاورس رخ دهند و حریم خصوصی افراد را نقض کنند. با توجه به این که متاورس باعث پیچیده‌تر شدن زندگی می‌شود، مجرمان نیز به فرصت‌های بیشتری دست پیدا خواهند کرد. در واقع علاوه بر این که شرکت‌ها با فروش اطلاعات شخصی کاربران باعث نقض حریم خصوصی می‌شوند، احتمال هک شرکت‌ها نیز وجود داشته و در چنین شرایطی بسیاری از اطلاعات شخصی کاربران به دست مجرمان خواهد افتاد.

از این رو کاربران هنگام ورود به این دنیای مجازی باید بدانند که مجرمان زیادی در این فضا وجود دارند و می‌توانند به روش‌های مختلفی چون فحاشی، آزار و اذیت، خشونت، فریب و تجاوز در فضای مجازی به آنها آسیب بزنند. گفتنی است چنین جرایمی قبلا در اینترنت رخ داده و به همین دلیل در دنیای متاورس نیز وجود خواهد داشت.

به همین دلیل کاربران باید آمادگی داشته باشند تا به دلیل اعتقادات، جنسیت، برتری نژادی، موضع‌گیری‌های سیاسی و حتی حمایت از یک تیم ورزشی نیز در متاورس با آزار و اذیت از سوی سایر افراد مواجه شوند.

لزوم حفاظت از کدهای نرم افزاری

در خصوص متاورس نگرانی‌های زیادی از جمله لمس آواتار زنان تا فروش میلیون‌ها دارایی وجود دارد و کارشناسان بر این باورند که طی 10 تا 15 سال آینده این فضا چالش‌های بیشتری را نیز به همراه خواهد داشت. در همین راستا قانون‌گذاران می‌بایست از همگام بودن فناوری متاورس با هنجارهای حفاظت از داده اطمینان حاصل کنند. از این رو نوشتن پیش‌نویس قانون برای این فضا ضروری است تا فناوری طبق قوانین تعیین شده تکامل پیدا کند.

کارشناسان این حوزه قتل آواتارهای متاورس را یک جرم می‌دانند. برخی دیگر نیز معتقدند قتل، تجاوز جنسی و سایر جنایات خشونت‌آمیز که در متاورس ممکن است رخ دهد، اتهامات مربوط به گفتار شامل تعقیب، تهدید، آزار و اذیت در دنیای واقعی را به همراه خواهد داشت. به طور کلی قوانین فعلی فقط از انسان‌های واقعی محافظت کرده و برای محافظت از آواتارهای مجازی و کدهای نرم‌افزاری قوانین مشخصی وجود ندارد.

مجازات قتل در متاورس

قلدری آنلاین و ترولینگ در اینترنت همواره در حال رخ دادن است و این جرایم در دنیای واقعی نیز به ندرت تحت پیگرد قانونی قرار می‌گیرند. از این رو چنین موضوعی مرز میان آزادی بیان و جرایم سایبری را مشخص می‌کند. با وجود این که جنایات متاورس در مراحل ابتدایی قرار دارند، اما نمی‌توان آنها را نادیده گرفت. در همین راستا پس از این که یک زن از تجاوز جنسی در متاورس خبر داد، شرکت متا برای پلتفرم Horizon Worlds ویژگی مرزهای شخصی را در نظر گرفت.

کارشناسان این حوزه اعلام کردند به احتمال زیاد جرایم سایبری به زودی مجازت‌های مجازی نظیر بستن یا محدود کردن حساب کاربری را به همراه خواهند داشت. همچنین قوانین متاورس در خصوصی جرایمی که در دنیای مجازی رخ می‌دهد احتمالا یا اصلاح شده یا به شکل کامل تغییر پیدا خواهند کرد و حتی ممکن است قوانین جدیدی نیز در نظر گرفته شود. طبق گفته برخی از کارشناسان حقوقی، قتل در متاورس یک جنایت با حکم حبس 25 ساله یا ابد نخواهد بود، اما قطعا جرم تلقی خواهد شد.

جان بندلر، مدرس امنیت سایبری و جرایم سایبری در دانشکده حقوق الیزابت هاب نیویورک در این خصوص عنوان کرد قوانین فعلی برای مردم واقعی و زنده وضع شدند و برای محافظت از آواتارها یا کدهای نرم افزاری که متاورس را تشکیل می‌دهند، کارایی نخواهند داشت. قلدری‌های مجازی، تهدیدها و رفتاهاری بد آنلاین همواره در اینترنت رخ می‌دهند و در متاورس نیز شاهد چنین رفتارهایی خواهیم بود.

کارشناسان بر این باورند که پیگرد قانونی یک کاربر که معمولا ناشناس بوده و همچنین اثبات این که مرتکب جرمی شده بسیار سخت خواهد بود. از این رو حکم جرایمی که در متاورس اتفاق می‌افتد فقط در حد غیر فعال یا محدود کردن آواتار آن کاربر خواهد بود که همین موضوع نیز یک احتمال است. بندلر خاطرنشان کرد هم‌اکنون تعداد بسیار کمی از جرایم آزار و اذیت دیجیتال یا تهدید در اینترنت توسط قانون پیگیری می‌شود.

مبهم بودن قوانین در دنیای مجازی

بسیاری از کشورها سخت تلاش کردند تا برای حفظ حریم خصوصی و حفاظت از داده‌ها قوانین سخت‌گیرانه‌ای را وضع کنند، اما رشد قانون همانند فناوری نبوده و وضع قوانین جدید یا اصلاح قوانین قدیمی یک فرایند زمان‌بر محسوب می‌شود. همچنین برخی از قوانین توسط قضاتی که از فناوری مدرن به ویژه فناوری‌های پیشرفته اطلاعات دقیقی ندارند تفسیر شده و به همین دلیل در دنیای دیجیتال شاهد عدالتی همانند دنیای واقعی نیستیم.

هم‌اکنون برای جرایمی که در متاورس رخ می‌دهد هیچ قانون خاصی وضع نشده و همچنین ابهامات زیادی در این حوزه وجود دارد؛ برای مثال اگر فردی در متاورس مرتکب جرم شود، شکایت خود را باید چگونه مطرح کند و آیا شکایت او باید به دادگاه ارائه شود؟ آیا یک سیستم حقوقی به شکایت او رسیدگی خواهد کرد یا خیر؟

در حال حاضر متاورس با سرعت در حال رشد بوده و به زودی بسیاری از کاربران ساعات زیادی را در این دنیای مجازی سپری خواهند کرد. از این رو احتمال افزایش جرم و جنایات نیز وجود خواهد داشت و به همین دلیل کارشناسان امیدوارند سازندگان متاورس و قانون‌گذاران کشورها برای جلوگیری از وقوع جرایم در این فضا تمهیدات خاصی را بی‌اندیشند و برای جرایمی که در این فضا رخ می‌دهد مجازات مناسبی در نظر بگیرند.