دو راه عمده برای تامین مالی شرکتها موجود است که شامل تامین مالی مبتنی بر بدهی و تامین مالی مبتنی بر فروش سهام میشود. تامین مالی مبتنی بر بدهی اگر چه رواج بیشتری دارد، اما ریسک سرمایه گذاری را افزایش داده و غیر مولد است. در حالی که تامین مالی مبتنی بر سهام با جلب مشارکت عموم مردم باعث بهرهمندی آنان از مشارکت در سود شرکتهای سرمایهپذیر میشود. تاکنون امکان استفاده از این روش تامین مالی برای استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و فناورانه در ایران امکانپذیر نبود. اما در سالهای اخیر شرکت تپسی به عنوان اولین شرکت فناورانه کشور اقدام به عرضه سهام خود در بورس اوراق بهادار تهران کرده است.
بورسی شدن تپسی از کجا شروع شد؟
بیشتر از دو سال است که شرکت تپسی در تلاش برای ورود به بازار سرمایه از طریق ثبت نماد خود در فرابورس است. با وجود مشکلاتی در این مسیر قرار داشت و با اقداماتی که وزارت اقتصاد دولت سیزدهم با هدف تسهیل ورود شرکتهای استارتاپی به بازار سرمایه انجام داد سرانجام بنا شد تا پس از انتشار امیدنامه این شرکت در نیمه دوم سال 1400 و ثبت نماد آن در آذرماه همان سال، سهام تپسی رسما در 24 خرداد 1401 در فرابورس عرضه شود.
یکی از مهمترین چالشهایی که سر راه تپسی برای طیکردن این فرایند وجود داشت، دشواری ارزشگذاری سهام آن بر اساس داراییهای نامشهود و انتظارات مشتریان آن است. نکته مثبت این فرایند آنجاست که با طی کردن این مسیر توسط تپسی، شرایط برای ورود سایر استارتاپها و شرکتهای فناورانه به بازار تسهیل میشود.
مزایای بورسی شدن استارتاپها چیست؟
به طور کلی یکی از مهمترین پیامدهای ورود شرکتها به بورس، الزام آنان به شفافیت،گزارشگری و ارائه مرتب صورتهای مالی است. بنابراین سهامداران این شرکت میتوانند به صورت منظم در جریان صورتهای مالی و وضعیت سوددهی شرکت قرار بگیرند. از طرف دیگر، اگر چه شرطی تحت عنوان سودده بودن شرکت برای پذیرش در فرابورس وجود ندارد، اما لازم است که شرکتها برای درج نماد خود اثبات کنند که امید به سوددهی این شرکت وجود دارد. بنابراین این شرکتها از حداقل اطمینان لازم برای سرمایهگذاری برخوردارند. همچنین به دلیل این که شرکتهای استارتاپی پذیرفته شده در بورس، در مراحل اولیه رشد قرار دارند اما از ریسکهای ابتدایی که متوجه شرکتهای نوپا است فاصله گرفته و در موقعیتی قرار دارند که امکان رشد بلندمدت یا جهش ارزشی برای آنها فراهم است. بنابراین دارای جذابیت بالایی برای سرمایهگذاری هستند.
شرکتهای استارتاپی به دلیل ماهیت فناورانه و به روز خود، کمتر در معرض ریسکهایی مانند ورود رقبای جدید قرار میگیرند و اگر هم بازار آنها رقابتی باشد به دلیل توانایی بالای تطبیق با شرایط جدید، میتوانند این تکانهها را به خوبی مدیریت کنند.
امید است با خط مشی جدید متولیان اقتصادی و بورسی کشور، تجربه موفق تپسی به عنوان الگویی مدنظر قرار گیرد تا راه ورود سایر استارتاپهای آیندهدار کشور به بازار سرمایه باز شود و مردم حداکثر بهرهمندی را از منافع آن داشته باشند.