امروزه با تست DNA به راحتی رابطه بین پدر و مادر و فرزند را تایید میکنند؛ اما در زمانهای قدیم و با وجود محدودیتهای پزشکی چه چیزی جای تست DNA تعیین هویت پدر را پر میکرده است؟
اولین تست تعیین هویت پدر که البته با تستهای DNA امروزی بسیار فرق داشت، در قرن دوازدهم میلادی انجام شد. در افسانهها اینگونه آمده است که روزی زنی آشفته پیش یکی از قدیسهای معروف مسیحی به نام آنتونی آمد. زن به او توضیح داد که شوهرش فرد شکاکی است و به این باور رسیده که نوزاد آنها به او تعلق ندارد. فرد شکاک تهدید کرده بود که زن و نوزاد را خواهد کشت.
در این مرحله آنتونی به خانه آنها رفت و از نوزاد خواست که پدرش را معرفی کند. نوزاد نیز به شکل معجزهواری به حرف آمد و گفت که همان شوهر شکاک پدر او است. پس از آن نیز آنها به خوبی و خوشی زندگی خود را ادامه دادند. در ادامه به داستان جالب سیر تاریخی تعیین هویت پدر از باورهای فرهنگی تا تست DNA میپردازیم.
تست DNA تعیین هویت پدر در گذر زمان
اگر از افسانهها فاصله بگیریم و کمی به دنیای واقعی نگاه کنیم، متوجه میشویم که تمامی تست های تعیین هویت پدر همانند مورد فوق پایان خوبی ندارند. در طول تاریخ کمتر موردی را میبینیم که در رابطه با هویت مادر یک فرد تردیدی وجود داشته باشد؛ اما گاهی اوقات اثبات رابطه پدر فرزندی مسئلهای بحث برانگیز بوده است.
تا دهه ۱۹۸۰ و آغاز ارائه تست های فوقالعاده دقیق DNA برای تعیین هویت پدر، هیچ راهی وجود نداشت که بتوان با قطعیت در مورد پدر بیولوژیک یک کودک اظهار نظر کرد؛ اما این سبب نمیشد که افراد در این زمینه تلاش نکنند.
رازی به نام پدر
Nara Milanich، استاد تاریخ کالج بارنارد و نویسنده کتاب پدر بودن: تلاشی سخت برای یافتن پدر گفت که دانشمندان در قرن ۱۹ و ۲۰ میلادی به شدت به دنبال راهی برای حل معمای تعیین هویت پدر و ارائه یک تست دقیق برای آن بودند. روزنامهها نیز در آن زمان به شدت داستانهای مرتبط با مردانی که به آنها خیانت شده بود و سلبریتیهای شهوتران و فرزندان جنجالی آنها را پوشش میدادند.
حتی در دهه ۱۹۲۰ موجی از نگرانی در رابطه با نوزادانی که در بیمارستانها عوض میشدند، آمریکا را فرا گرفت. در نهایت کار به جایی رسید که قضات مجبور شدند تصمیم بگیرند که چه افرادی پدر و مادر واقعی یک نوزاد هستند. هرچند که نبود یک تست علمی مشابه DNA برای تعیین هویت پدر یا مادر به شدت حس میشد.
در آن زمان برخی افراد اصرار میکردند که در شیارهای سقف دهان الگوی خاصی وجود دارد که از پدر به فرزند منتقل میشود. برخی دیگر به شبه علم اصلاح نژاد ایمان داشتند و لیستی از مشخصات فیزیکی همچون اندازه بینی، شکل گوش و بافت مو را آماده کرده بودند که به باور آنها قطعا از نسلی به نسل دیگر منتقل میشدند.
اما فردی که توانست در دهه ۱۹۲۰ تمامی نگاههای علمی را معطوف به خود کند، آلبرت آبرامز نام داشت. او سیستم الکتریکی بدن انسان را واکنشهای الکترونیکی آبرامز نامیده بود و نظریه خاصی را نیز در رابطه با آن ارائه کرده بود. آلبرت نیز همانند بسیاری از افراد متقاعد شده بود که بهترین راه برای تعیین هویت پدر، بررسی خون افراد است.
به همین خاطر دستگاهی به نام oscillophore ساخت که قرار بود با ظاهر مضحکش ارتعاشات الکترونیکی خون فرد را با دقت اندازهگیری کند. وی گفته بود که مثلا میزان ارتعاش خون یک فرد ایرلندی ۱۵ اهم و یک فرد یهودی ۷ اهم است. با وجود تردیدهایی که در رابطه با این دستگاه وجود داشت، دادگاه عالی سانفرانسیسکو تصمیم گرفت که او در یک پرونده تعیین هویت بسیار مهم شرکت کند.
در این پرونده فردی به نام Paul Vittori ادعا میکرد که دختر تازه به دنیا آمده به او تعلق ندارد و به همین خاطر هیچگونه حمایتی از او نخواهد کرد. دستگاه جادویی آبرامز گفت که Vittori پدر واقعی دختر است و همین نیز کافی بود تا آبرامز به یکی از معروفترین کارشناسان تعیین هویت پدر در دنیا تبدیل شود. در واقع دستگاه او حکم تست DNA تعیین هویت پدر را برای مردم آن دوران داشت.
برخی افراد شاید از خود بپرسند که با وجود دیوانهوار بودن تست الکترونیکی خون و مسخره بودن دستگاه جدید، چرا آبرامز توانست تا این حد مورد توجه قرار گیرد و حتی یک قاضی این فناوری را مفید به حساب آورد؟
میلانیچ بر این باور است که سیستم قضایی در آن زمان از پروندههای تعیین هویت پدر خسته شده و به دنبال یک تست علمی (همانند DNA) بود تا این مشکل را برای همیشه حل کند. از طرفی در دهه ۱۹۲۰ جامعه آمریکا با نگرانی تغییر سریع نقش زن و مرد و استقلال جنسی زنان را دنبال میکرد. اگرچه تستهای ارائه شده دقیق نبودند، اما به جامعه آرامش میدادند.
هرچند که در دهه ۱۹۳۰ اتفاق قابل توجهی رخ داد که ما را به تست های علمی معتبری همچون تست DNA تعیین هویت پدر نزدیکتر کرد. در این زمان دانشمندان متوجه شدند که میتوان در خون انسان نشانههای از والدین او را جستجو کرد. البته این بار آنها با سراغ ارتعاشات الکترونیک نرفتند، بلکه روی گروههای خونی (A، B، AB، O و …) تمرکز کردند.
گروههای خونی از قوانین مشخصی پیروی میکردند. به عنوان مثال اگر گروه خونی کودکی AB و گروه خونی مادرش A باشد، میتوان نتیجه گرفت که گروه خونی پدر بیولوژیک او B یا AB است. هرچند که علم نیز در این زمان محدودیتهای خاص خود را داشت.
تعریف واقعی از پدر
جالب است بدانید که در روم باستان، شوهر یک زن از نظر قانونی به عنوان پدر تمام فرزندان او به حساب میآمد و مهم هم نبود که آیا پدر بیولوژیک همه آنها است یا خیر. این اصل هنوز نیز در قانون بسیاری از حوزههای قضایی آمریکا وجود دارد که یعنی حتی اگر از طریق تست DNA تشخیص هویت ثابت شود که شوهر یک زن، پدر واقعی کودکش نیست، باز هم باید از کودک پشتیبانی کند.
در اوایل دهه ۱۹۴۰، پای چارلی چاپلین کمدین انگلیسی که به زنبارگی نیز شهرت داشت، به دادگاه باز شد. Joan Berry شاگرد سابق چاپلین ادعا کرده بود که چاپلین پدر نوزادش Carol Ann است. در آن زمان بری ۲۳ سال و چاپلین ۵۴ سال داشت و اخبار مربوط به پرونده آنها به شدت در روزنامهها دنبال میشد.
در نهایت دادگاه تصمیم گرفت که از تست گروه خون برای تعیین هویت پدر استفاده کند. نتایج نیز به طور قاطع نشان دادند که چاپلین نمیتواند پدر Carol Ann باشد. هرچند که رای دادگاه چیز دیگری بود. هیئت منصفه که از ۱۱ زن و ۱ مرد تشکیل میشد چاپلین را به عنوان پدر Carol Ann اعلام کردند.
آنها بر این باور بودند که اگرچه شاید چاپلین از نظر بیولوژیک پدر نوزاد مورد بحث نباشد، اما به خاطر رابطه نزدیکی که با مادر نوزاد داشته و سابقه بدش در ازدواج با زنان بسیار جوانتر از خود و رها کردن آنها، پدر دختر به حساب میآید. میلانیچ در این رابطه گفت:
مشکل پرونده چارلی چاپلین نه در تست مورد استفاده که در تعریف متفاوت افراد از مفهوم پدر بود. ما یک پدر بیولوژیک و یک پدر اجتماعی داریم. ما انتظار داشتیم علم چیزی را حل کند که علمی نبوده است.
هرچند که در سال ۱۹۵۳ قانون کالیفرنیا تغییر کرد و پس از آن اگر تست تعیین هویت پدر نشان میداد که مردی پدر یک کودک نیست، پرونده بسته میشد. پس از کالیفرنیا بقیه ایالتهای آمریکا نیز همین تصمیم را گرفتند. در دهه ۱۹۹۰ تست DNA تعیین هویت پدر به عنوان یک روش معتبر در میان عامه مردم پذیرفته شد.
در حال حاضر دقت تست های DNA در تعیین هویت پدر ۹۹.۹۹ درصد است و شهروندان آمریکایی میتوانند با پرداخت ۱۰۰ دلار آنها را از داروخانههای محلی خریداری کنند.