آخرین تصمیم بیمه مرکزی این است که کسبوکارهای آنلاین در حوزه بیمه دیگر نمیتوانند به صورت مستقیم با شرکتهای بیمه و نمایندههای آنها در ارتباط باشند و این ارتباط در هر شکلش باید از مجرای سامانه «آمیتیس» انجام شود.
آمتیس به ظاهر شرکتی خصوصی است؛ اما مشکل اینجاست که این شرکت در یکی از ساختمانهای تحت تملک بیمهمرکزی شروع به کار کرده و از آن مهمتر، بیمهمرکزی کنترل آن را در دست دارد.
این حرکت نشان میدهد که بیمهمرکزی بر خلاف رویهای که همواره بر آن تاکید دارد؛ نه تنها به دنبال راحت کردن مسیر اینشورتکها نیست بلکه در نظر دارد با انجام این کار، انحصار فروش در بیمه را در دست بگیرد.
محمدرضا فرحی، مدیر عامل بیمهبازار که نخستین استارتاپ فروش بیمه به صورت آنلاین است؛ معتقد است که «فعالیت انحصاری آمیتیس در عمل به مفهوم توقف فعالیت صنعت تازه تاسیس اینشورتک در ایران خواهد بود. وقتی یک شرکت به صورت انحصاری صدور بیمه را در دست داشته باشد، تمامی مشخصات طراحی محصول، قیمتگذاری خدمات و… از طریق آن خواهد بود و مفهوم رقابت و نوآوری قربانی شده و در نهایت شرکتهای بیمه و خصوصا بیمهگذاران متضرر خواهند شد.
به طور کلی اگر قرار باشد تغییری در نحوه ارتباط و تغییر مسیر آن در روند خرید و فروش انجام شود؛ پیش از اقدام میبایست با سازمانها و شرکتهایی که ملزم به ایجاد این تغییر هستند؛ مذاکره شود. اما در این مورد به هیچ وجه مذاکرهای با استارتاپهای بیمه انجام نشدهاست.
به گفته فرحی: «با توجه به این که جزئیات طراحی سوئیچ به شدت به کسبوکار ما مرتبط بوده و در عمل ما مهمترین ذینفعان آن هستیم، بارها به صورت مکتوب و شفاهی از مدیران بیمه مرکزی درخواست کردیم که ما هم در این فرایند مشارکت داشته باشیم ولی تا به الان چنین اتفاقی نیفتاده است.»
فضای فینتک که مرتبط با ایجاد امکان فعالیتهای امن به صورت آنلاین در صنعت بانکی کشور است به مراتب وضعیت بهتری دارد. چرا که بر اساس گفتههای مدیرعامل بیمهبازار «فعالیت استارتاپهای بانکی از یک دهه قبل آغاز شده. اگرچه در ابتدا چالشهای فراوانی از همین جنس با بانک مرکزی داشتند، اما به مرور زمان و با چندین جلسه و کارگروهی که بین این استارتاپها و مدیران ارشد بانک مرکزی برگزار شد؛ اوضاع روز بروز رو به بهبودی رفت و در حال حاضر رویکرد بانک مرکزی بر خلاف قبل، حمایتی و تسهیل کننده است. همین ماه گذشته (خرداد) رئیس کل جدید بانک مرکزی جلسه مهمی با استارتاپهای فینتکی داشت و اقدامات خوبی بعد از آن جلسه برای رفع مشکلات آن حوزه آغاز شده است.»
اما در فضای اینشورتک چنین چیزی مشاهده نمیشود و علاقه به انحصار در صنعت بیمه آن را از پیشرفت بازداشته است. فرحی در همین زمینه میگوید: «اگر بهانه حاکمیتی بودن دادهها باشد؛ بانکها در این زمینه حساستر هستند. اما در نظام پرداخت بانکی و زیرساختهای تحت نظارت بانک مرکزی که وسعت و پیچیدگی آن چندین برابر کل صنعت بیمه است چنین انحصاری وجود ندارد. در حال حاضر بیش از ده سامانه (آپ، سپ،بهپرداخت ملت و…) همگی شرکتهایی با ساختار خصوصی و بعضا سهامی عام هستند و در این زمینه فعالند. به عنوان نمونه، حتی شرکت فناوران خبره به عنوان قدیمیترین سامانهی صدور بیمه در کشور، که تقریبا تمامی شرکتهای بیمه صدور خود را از طریق نرمافزار این شرکت انجام میدهند؛ از انجام اقدام مشابه و دادن دسترسیهای لازم به استارتاپهای فروش آنلاین بیمه منع شده است. علاوه بر این، متمرکز کردن کل دادههای صنعت در یک شرکت علاوه بر اینکه باب نوآوری در این حوزه را مسدود میکند؛ ریسک پدافند غیر عامل را در برداشته و از همه اینها مهمتر، از نظر قانونی ایرادها و خطرات امنیتی دارد.»
محمدرضا فرحی با اشاره به بیانیهای که فینتک در واکنش به این اقدام بیمهمرکزی صادر کرده؛ ادامه میدهد: «به نظر من فعالیت صنفی در هر حوزهای به شدت اثرگذار است و از تعدد و تشتت نظرات جلوگیری کرده و باعث میشود صدای فعالان این حوزه بهتر شنیده و دغدغه های آنها درک شود. البته انجمن فینتک با تشخیص خودش این بیانیه را صادر کرده و ما هنوز عضو این انجمن نیستیم. اما طبق اطلاعی که مدیران انجمن فینتک به ما دادهاند، به زودی و ظرف یکی دو هفته آینده کمیته بیمه در این انجمن شکل خواهد گرفت و ما عضو آن خواهیم شد.»
مدیرعامل بیمه بازار، تنها راه چاره را تشکیل کارگروه ویژه میداند و میگوید: «به نظر من یک راه بیشتر برای حل مسائلی مانند این مساله آمیتیس وجود ندارد و آن شنیدن صدای تمامی ذینفعان و سپس تصمیمگیری به نحوی که منطبق با منافع صنعت بیمه و قوانین موضوعه باشد.»