خودروهای برقی علیرغم تمامی مزایای چشمگیرشان، با چالشی بزرگ مواجهاند؛ اینکه نهایتاً چه بر سر باتری میآید؟ در ادامه به این مسئله میپردازیم.
درحالی که خودروهای برقی نوید آیندهای سبزتر و سازگارتر با محیط زیست را میدهند، عضو اساسی آنها یعنی باتری هنوز به پایداری لازم نرسیده است. اگرچه باتری را میتوان قلب خودروهای الکتریکی دانست، اکثر آنها لیتیوم یونی هستند و طول عمر محدودی دارند، به طوری که از همان اولین باری که راننده شروع به شارژشان میکند، رو به زوال میروند. حالا این سوال به وجود میآید که با پایان ظرفیت باتری خودروهای برقی، دقیقاً چه بر سر آنها میآید؟
واضح است که باتری ها با هر بار دریافت و تخلیه شارژ انرژی از دست میدهند و با گذراندن هرچقدر چرخه شارژ بیشتر، سریعتر تحلیل میروند. طبق مقالهای منتشرشده در Science Direct، زمانی که باتری ها به 70 یا 80 درصد ظرفیت خود برسند – که بین 5 تا 8 سال یا پس از پیمودن 160 هزار کیلومتر اتفاق میافتد – باید تعویض شوند.
نیاز به گفتن نیست که با فراگیری روزافزون خودروهای برقی، کنترل باتری های از دور خارجشده به معضلی اساسی تبدیل خواهد شد. به گزارش Guardian، با توجه به برآوردهای کارشناسان، تا سال 2030 حدود 12 میلیون تن باتری دور انداخته خواهد شد. گرهای که تولیدکنندگان و مصرفکنندگان به آن برخوردهاند، این است که اگرچه امکان بازیافت باتری خودروهای برقی وجود دارد، ولی تاسیسات کافی برای انجام این کار موجود نیست. به گزارش WCNC، تا به اینجا فقط 4 مرکز بازیافت لیتیوم یون در ایالات متحده آمریکا تاسیس شده است.
با این حال، تعداد این تاسیسات باید طی چند سال آینده رشدی فزاینده داشته باشد و راهی برای اجتناب از این امر وجود ندارد. کارشناسان پیشبینی میکنند که 85 میلیون خودروی الکتریکی تا سال 2030 به جادهها راه پیدا میکنند.
فرایند پیچیده بازیافت باتری خودروهای برقی
بازیافت باتری خودروهای برقی فرایندی دشوار و خطرناک است. طی این فرایند، اجزای آنها برای استخراج فلزهای داخلشان از هم جدا میشود و شرکتهای بازیافت برای انجام این کار عمدتاً از دو تکنیک «پیرومتالورژی» و هیدرومتالورژی» بهره میگیرند. در پیرومتالورژی که روش ارجح است، باتری خرد میشود و سپس با سوزاندن، فلزها را از آن بیرون میآورند. در هیدرومتالورژی، باتری را در اسید فرو میبرند تا فلزها را از آن جدا کنند. در هر دو روش مذکور، احتمال انتشار گازهای سمی یا حتی وقوع انفجار بلافاصله وجود دارد.
با این حال، این تنها بخشی از مشکلات باتری خودروهای برقی است. به گفته Wired، این باتری ها بر خلاف سایر باتری های فشرده وزنی حدود 435 کیلوگرم دارند. پیدا کردن روش حمل و نقل و محفظه مناسب چالشی بزرگ در زمینه لجستیک برای تولیدکنندگان خودروهای الکتریکی به حساب میآید. همچنین وقتی کنار هم قرار بگیرند، خطر آتشسوزی را با خود به دنبال میآورند. گزارشی از سازمان حفاظت از محیط زیست ایالات متحده آمریکا نشان میدهد که بین سال 2013 تا 2020، بیش از 240 آتشسوزی باتری های لیتیوم یونی در 64 مورد از تاسیسات مدیریت زباله این کشور رخ داده است.
البته این پایان کار نیست. حتی اگر باتری ها به خاکچالها راه پیدا کنند، سموم خطرناک آنها نظیر سرب و نیکل میتوانند خاک و منابع آب زیرزمینی را آلوده کنند.
عمر دوباره باتریها
جدا از بازیافت، باتری های قدیمی خودروهای برقی را میتوان دوباره به عنوان منبع انرژی تجدیدپذیر برای خانهها و کسبوکارها به کار گرفت. به گفته Innovative News Network، حتی در صورت کاهش ظرفیت ذخیرهسازی این باتری ها، میتوان دوباره از آنها برای ذخیره انرژی باد و خورشید استفاده کرد. این میتواند باعث افزایش چرخه عمر آنها تا 7 یا 10 سال دیگر شود.
راهکار تویوتا برای تامین انرژی پارک ملی یلواستون در آمریکا به صورت سازگار با محیط زیست، نمونه جالب توجهی از این موضوع محسوب میشود. این خودروساز بزرگ ژاپنی پنلهایی خورشیدی را به جای ژنراتورهای دیزلی در این پارک پیاده کرده است که نیروی خود را از باتری های پیشین کمری هیبرید میگیرند.
البته تویوتا تنها شرکتی نیست که در این مسیر قدم برداشته و یک شرکت اسپانیایی موفق شده است طی آزمایشی، باتریهایی را که پیشتر استفاده شده بودند دوباره به باتریهایی قابل استفاده تبدیل کند. به طور دقیقتر، این شرکت به این توانایی رسیده است تا در صورت قطعی موقت یکی از نیروگاههای برق محلی، از باتریهای بازیافتی برای تامین برق آن بهره بگیرد.