باستان شناسان، زیورآلاتی از استخوان انسان در روسیه یافتند. جنازههای باستانی کشف شده در روسیه از یک رسم ترسناک در زمانهای قدیم حکایت میکنند.
تقریبا یک قرن پیش، باستان شناسان منطقهای در شمال غربی روسیه را حفاری کردند و زیورآلاتی ساخته شده از استخوان به همراه جنازههای باستانی عصر حجر را کشف کردند. اما محققانی که اخیرا شروع به تجزیه و تحلیل این استخوانها کردند، متوجه نکته عجیبی شدند. آنها پی بردند که برخی از زیورآلات از استخوان انسانها ساخته شده و از یک رسم ترسناک حکایت میکنند.
بررسی جنازههای باستانی کشف شده در روسیه
کریستینا مانرما، باستان شناس دانشگاه هلسینکی کشور فنلاند میگوید:
وقتی به این نتیجه رسیدیم که زیورآلات باستانی از استخوان انسان ساخته شدهاند، ابتدا فکر کردم در نتایج ما خطایی رخ داده است؛ اما خطایی رخ نداده بود.
علاوه بر زیورآلات ساخته شده از دندانهای خرس، گوزن و سگ آبی، حداقل دو قطعه استخوان تراشیده شده از ران انسان نیز در میان آنها وجود داشت.
گورستانی که این جنازههای باستانی در آن کشف شدند، مربوط به تقریبا ۶۲۰۰ سال پیش از میلاد است. ۱۷۷ جنازه در مکانی به نام “yuzhiny oleniy ostriv” در روسیه کشف شد که مردم آن شکارچی و ماهیگیر بودند؛ بنابراین رژیم غذایی آنها عمدتا ماهی بود.
برخی از جنازهها بدون تزئین دفن شده بودند؛ اما برخی دیگر با زیورآلاتی یافت شدند که روی لبههای شنل یا کتهای پوسیده آنها دوخته شده بود. حتی بعضی از استخوانها برای ایجاد صدا در جغجغه قرار داده شده بودند.
برای کشف DNA موجود در این استخوانها، باستان شناسان از روشی جدید برای تجزیه و تحلیل جنازههای باستانی استفاده کردند تا به تفاوتهای مولکولی در کلاژن استخوانها بپردازند. هدف این پروژه، درک چگونگی تعامل افراد عصر حجر با حیوانات بود.
تجزیه و تحلیل نشان داد که در میان ۳۷ زیورآلات ساخته شده ۱۲ مورد آنها انسان بودند. این آویزها از سه قبر مختلف کشف شدند. دو قبر مربوط به دو مرد بالغ بود و یکی از قبور مربوط به مردی بالغ به همراه یک کودک بود. این پژوهش همچنان ادامه دارد.
نحوه برخورد مردم عصر حجر با استخوان انسانها و حیوانات
کریستینا مانرما گفت:
جالب اینجاست که به نظر میرسد، افرادی که استخوانها را به زیورآلات تبدیل کردهاند، بین استخوان انسان و حیوان تفاوتی قائل نمیشدند. استخوانها سریع تراشیده شده بودند و در آنها سوراخی برای رد کردن ریسمان ایجاد شده بود.
به گفته مانرما، شاید حتی از استخوان انسان به عنوان جایگزین برای دندان حیواناتی که از لبه لباسشان گم شده بوده، استفاده کردهاند. ظاهرا مردم آن زمان تفاوتی بین اعضای بدن یک حیوان مرده با انسان مرده قائل نمیشدند.
امی گری جونز، مدرس ارشد باستان شناسی در دانشگاه چستر در بریتانیا گفت:
این نحوه برخورد با استخوانها به این معنا نیست که مردم استخوان انسانها را بیمعنی میدانستند. بر خلاف فرهنگ امروز غربی که استخوان حیوانات را بیارزش میدانند، اروپاییهای باستان با احتیاط از استخوانها استفاده میکردند و سپس با رسم خاصی آنها را دور میریختند.
گری جونز معتقد است اروپاییهای باستان، احتمالا استخوانهای انسان و حیوانات را با معنی و هدف با هم ترکیب میکردهاند و این ترکیب به این معناست که استخوان انسان برای آنها اهمیت داشته است.
سابقه باستان شناسی در این زمینه زیاد نیست؛ با این حال قبلا زیورآلاتی متشکل از دندان انسان مربوط به ۶۰۰۰ سال قبل از میلاد در منطقه ای به نام Vedbaek Henriksholm Bøgebakken در دانمارک کشف شده بود. در سال ۲۰۲۰ میلادی نیز چند نوک پیکان ساخته شده از استخوان انسان در هلند کشف شد.
همچنین چند نمونه دیگر از استخوانهای حکاکی شده انسان در اروپا کشف شده است؛ از جمله استخوان بازویی در صربستان که روی آن بریدگیهایی ایجاد شده است.
گری جونز میگوید:
روش تجزیه و تحلیل مولکولهای کلاژن، روشی نسبتا جدید در باستان شناسی است؛ بنابراین احتمالا استخوانهایی که در گذشته کشف شدهاند، درصورت آزمایش مجدد به عنوان استخوان انسان شناسایی شوند.
مانرما و تیم باستان شناسی او اکنون در حال مطالعه آویزهای استخوان حیوانات هستند تا اثبات کنند با استخوان حیوانات همانند استخوان انسانها برخورد شده است. مانرما علاقهمند است ارتباطی بین افرادی که استخوانها متعلق به جسد آنهاست با افرادی که به همراه استخوانها دفن شدهاند، کشف کند. البته این اطلاعات مستلزم تخریب تعداد زیادی از استخوانها است؛ بنابراین بعید است که محققان در حال حاضر به تحقیق درباره جنازههای باستانی کشف شده در روسیه ادامه دهند.