بستنی فضانوردی نام یک سوغاتی مخصوص است؛ اما برخلاف تصورات عمومی، فضانوردان نمیتوانند در سفرهای فضایی این بستنی را بخورند.
همه ما عاشق بستنی هستیم. جالب است بدانید که یک سوغاتی معروف و محبوب به نام «بستنی فضانورد» نیز وجود دارد. اما فضانوردان از خوردن این بستنی در سفرهای فضایی خود محروم هستند. در ادامه مطلب به ماجرای رابطه غم انگیز فضانوردان و بستنی خواهیم پرداخت.
تاریخچه رابطه غم انگیز فضانوردان و بستنی
در سال ۱۹۶۸ والتر ام. شیرا (Walter M. Schirra)، دان اف. ایزل (Donn F. Eisele) و آر. والتر کانینگهام (R. Walter Cunningham) اولین فضانوردانی بودند که در پروژه آپولو ناسا به ماموریت آپولو ۷ عازم شدند. همچنین این اولین و آخرین باری بود که بستنی ناپلی خشک شده و یخ زده معروف به بستنی فضانوردی در فضا خورده شد.
در سال ۲۰۰۶ میلادی، شاتل فضایی آتلانتیس، تدارکاتی برای ایستگاه بینالمللی فضایی در نظر گرفت که یکی از آنها یک فریزر به نام GLACIER بود. این فریزر برای جمعآوری نمونههای تحقیقاتی در نظر گرفته شده بود.
ناسا به جای این که فریزر را خالی به فضا بفرستد، آن را با بستنی لیوانی بلوبل پر کرد. شش سال بعد، یعنی در سال ۲۰۱۲ میلادی، این نوع بستنی از طریق کپسول دراگون تامین مجدد اسپیس ایکس به ایستگاه بینالمللی فضایی فرستاده شد. این آخرین باری بود که بستنی یخ زده به طور رسمی به فضا رفت.
فضانوردان به ندرت از بستنی در فضا لذت بردهاند. در روزهای آغازین، ناسا مشکلات زیادی داشت و یکی از این مشکلات، پیدا کردن غذای مناسب برای فضانوردان بود.
وزن همیشه یکی از نگرانکنندهترین مسئله در سفرهای فضایی است. غذای فضانوردان باید سبک و ماندگار باشد و در بسته بندی کوچک قرار گیرد. همچنین نباید خرد و تکه تکه شود تا در محیط اطراف معلق نشود.
بنابراین غذای خشک شده و یخ زده همیشه جزء منو ناسا بوده است. در واقع آژانس فضایی برای چندین دهه به پیشرفت چندین تکنیک نگهداری مواد غذایی کمک کرده است. این تکنیکها شامل خشک کردن انجمادی، آب زدایی، رطوبت متوسط، پاستوریزاسیون با تابش و بسته بندی نیتروژنی بوده است.
بستنی فضانورد؛ یک سوغاتی مشهور
در اواخر دهه ۱۹۶۰ و اوایل دهه ۱۹۷۰ میلادی، مردم به سفرهای فضایی علاقمند شدند. موزههای جهان نیز میخواستند از این علاقه مردم استفاده کنند و سوغاتیهای مربوط به فضا را به فروش برسانند.
مرکز بازدیدکنندگان در مرکز تحقیقات ایمز در ایالت کالیفرنیا نیز به یکی از این سوغاتیها روی آورد. در سال ۱۹۷۳، مرکز ایمز با یکی از معدود شرکتهایی که مواد غذایی خشک و فریز شده را تولید میکرد، تماس گرفت تا بتواند بستنی منجمد را به صورت عمده تهیه کند و در فروشگاه خود به فروش برساند.
اولین نمونههای تولید شده این بستنی زیاد دلچسب و خوش طعم نبود؛ اما فردی به نام ران اسمیت از فرصت استفاده کرد و آن را بهبود بخشید. در نهایت بستنی منجمد ناپلی را برش دادند و با استفاده از دستگاهی مخصوص که یخ را مستقیماً به گاز تبدیل میکرد، خشک کردند؛ در نتیجه حبابهای کوچک هوا جایگزین کریستالهای یخ در بستنی شدند.
سرانجام این روند را برای مرکز ایمز نیز به انجام رساندند و اینگونه بستنی فضانورد به یکی از محبوبترین سوغاتیهای جهان تبدیل شد و هر ساله بیش از ۳۰۰۰۰۰ بسته از این بستنی به فروش میرسد.
جالب است بدانید که با وجود محبوبیت این بستنی روی زمین، خود فضانوردان اجازه خوردن این بستنی را در فضا ندارند؛ زیرا تکه تکه میشود و خردههای آن در فضا معلق میشود. علت ممنوعیت نان در فضا هم دقیقا همین مسئله است.