زمان زیادی به رونمایی از سری آيفون 14 باقی نمانده است. به همین بهانه میخواهیم نگاهی به سیر تکامل آيفون در ۱۵ سال اخیر داشته باشیم. استیو جابز چگونه دنیای گوشیهای هوشمند را متحول کرد؟
پانزده سال پیش استیو جابز اولین آيفون را معرفی کرد. او این دستگاه جدید را ترکیبی از سه گجت اعلام کرد: یک آیپاد با صفحهای بزرگ و دکمههای لمسی، یک گوشی موبایل انقلابی و یک دستگاه پیشرفته برای ارتباطات اینترنتی. اما از تاریخ اولین معرفی، آيفون به دستگاهی بسیار پیشرفتهتر تبدیل شده است.
آيفون اکنون نماد صنعت تکنولوژی است و به طور کل نماد عصر مدرن به حساب میآید. همین نیز باعث شده که اپل از نظر بازار سرمایه به بزرگترین شرکت جهان تبدیل شود. در سال ۲۰۱۵ گفته شد که آیفون پرسودترین کالای تولید شده تاریخ است. دستگاهی که توانسته ارزش اپل را به ۳ ترلیون دلار برساند.
یکی از دلایل این موضوع تلاش اپل برای حفظ سرعت پایدار پیشرفت آيفون بوده است تا همیشه بتواند در اوج رقابت باقی بماند. آیفون در ابتدای سیر تکامل خود به عنوان دستگاهی کوچک با تمرکز بر رابط کاربری و نرمافزار معرفی شد. پس از آن نوبت به افزایش سرعت شبکه و مشخصات پردازنده رسید.
بعدها نیز پیشرفتهای تدریجی دوربین، بزرگتر شدن نمایشگر با پیروی از الگوی بازار و اضافه کردن نرمافزارها و ویژگیهای امنیتی جدید را شاهد بودیم. یک دهه و نیم از سخنرانی تاریخی استیو جابز گذشته و آيفون هنوز در صدر اخبار است. بیایید نگاهی به سیر تکامل آيفون در طول این سالها داشته باشیم.
سیر تکامل دستگاهی استثنایی به نام آيفون
آيفون (۲۰۰۷)
در سال ۲۰۰۷ این دستگاه به عنوان اولین آيفون معرفی شد و دنیای گوشیهای هوشمند را بنا نهاد. نسل اول آیفون ردیفهای کلاسیک منو و یک دکمه هوم را با هم ادغام کرده و در عوض کیبورد فیزیکی را حذف کرده بود. این در حالی بود که در آن دوران کیبوردهای فیزیکی جایگاه ویژهای در میان کاربران داشتند.
اولین گوشی هوشمند اپل توانایی رفتن به اینترنت و پخش مدیا را داشت؛ اما هنوز از برخی مشکلات کلیدی همچون عدم پشتیبانی از اینترنت 3G و نداشتن فروشگاه نرمافزاری رنج میبرد.
آيفون 3G
نسل بعدی آيفون در سال ۲۰۰۸ عرضه شد و تکه گمشده پازل را با خود به همراه آورد. فروشگاه نرمافزاری این امکان را به توسعهدهندگان میداد تا برنامههای اختصاصی خود را بسازند. این تغییر مهم باعث پر شدن فروشگاه اپل از بازیها و نرمافزارهای کاربردی شد و همین نیز ارزش آيفون را بیشتر از پیش کرد.
آيفون 3G همانطور که از نامش پیداست، از شبکه نسل سوم پشتیبانی میکرد تا کاربران به راحتی با آن ایمیل بفرستند. این گوشی مکانیابی با GPS را نیز برای کاربران به ارمغان آورده بود.
آيفون 3GS
در ادامه داستان سیر تکامل آيفون به اولین مدل S این گوشی میرسیم. مدل S به جای ویژگیهای جدید بزرگ، با بهبودهای جزئی همراه شده بود. البته اپل اعلام کرد که این گوشی دو برابر نسبت به نسل قبل سریعتر است و حرف S نیز به Speed (سرعت) اشاره دارد. آيفون 3GS همان شکل کلی نسلهای قبلی را حفظ کرده بود که یعنی کاربران هنوز با یک نمایشگر ۳.۵ اینچی با رزولوشن ۴۸۰ در ۳۲۰ اینچ مواجه بودند.
در این نسل کاربران آيفون این امکان را پیدا کردند تا متن را کپی پیست کنند.
آيفون 4
اولین بازطراحی در سیر تکامل آيفون به سال ۲۰۰۹ یعنی زمان معرفی آيفون 4 بر میگردد. اپل در این گوشی ترکیبی از فولاد ضد زنگ و شیشه را ارائه کرده بود. همچنین ظاهر کلی دستگاه مربعیتر جلوه میکرد و لبهها نیز گردتر بودند. آیفون 4 به عنوان باریکترین گوشی جهان معرفی شد. علاوه بر این، اولین دستگاه اپل بود که از نمایشگر رتینا بهره میبرد.
چهارمین نسل آیفون به همراه دوربین جلو برای برقراری تماسهای تصویری FaceTime عرضه شده بود. این گوشی از iOS 4 بهره میبرد که توانایی اجرای چند برنامه را در کنار هم داشت.
آيفون 4S
نسل پنجم آيفون از نظر ظاهری هیچ تفاوتی با آيفون 4 نداشت؛ اما با سیری، دستیار صوتی اپل همراه شده بود. سیری از زمان خود جلوتر بود؛ اما رویاهای اپل برای آن کمی بلندپروازانه به نظر میرسیدند. این گوشی همچنین با یک دوربین جدید ۸ مگاپیکسلی همراه شده بود. اپل در سیر تکامل تدریجی آیفون طراحی آنتنها را نیز تغییر داده بود تا مشکل آنتندهی آيفون 4 را برطرف کند.
این گوشی در ۴ اکتبر ۲۰۱۱ (۱۲ مهر ۱۳۹۰) معرفی شد و استیو جابز، بنیانگذار اپل نیز روز بعد از جهان دیده فرو بست.
آيفون 5
دومین بازطراحی مهم در سیر تکامل آيفون باعث شد که اندازه نمایشگر به ۴ اینچ برسد. البته در آن زمان کاربران به نمایشگرهای بزرگ گرایش پیدا کرده بودند و اپل نیز مجبور شد که از این روند پیروی کند. با وجود این، آیفون 5 هنوز یک دستگاه جمع و جور بود که کاربر میتوانست به راحتی با یک دست از آن استفاده کند.
این گوشی همچنین از شاسی آلومینیومی ساخته شده بود تا علاوه بر سبک کردن دستگاه، مقاوم باشد. اپل در آيفون 5 کانکتور لایتنینگ را نیز معرفی کرد تا جایگزین پورت ۳۰ پین قدیمی شود.
آيفون 5S
آيفون 5S همان طراحی نسل قبل را حفظ کرده بود؛ اما جایگزین کردن دکمه هوم با تاچ آیدی (حسگر اثر انگشت اپل) در این گوشی باعث شد که سیر تکامل نه تنها آيفون بلکه تمامی گوشيهای هوشمند تغییر کند. در واقع پس از آيفون 5S حسگر اثر انگشت به عضوی جداییناپذیر از گوشیهای هوشمند تبدیل شد.
این گوشی همچنین از تراشه A7 بهره میبرد که باعث شد اولین گوشی مجهز به یک پردازنده ۶۴ بیتی لقب گیرد. علاوه بر اینها، این گوشی با iOS 7 همراه شده بود. در این نسخه از سیستم عامل موبایلی اپل یک بازطراحی مهم رخ داده بود و به طور کلی زبان طراحی تمیزتر و صافتر شده بود.
آيفون 5C
در سال ۲۰۱۳ اپل برای اولین بار دو آيفون را در یک روز معرفی کرد. نسخه ارزانتر آيفون 5C نام داشت که مشخصاتی مشابه آيفون 5 را در بدنهای از جنس پلیکربنات قرار داده بود. این گوشی اگرچه حس خوبی را به کاربر منتقل نمیکرد و رنگهای مختلف آن نیز برخلاف گوشیهای لومیا جذابیت نداشتند، ولی ۵۴۹ دلار قیمتگذاری شده بود.
در آن زمان سهامداران اپل نگران بودند که برچسب قیمتی بالا مانع از رقابت این گوشی با دستگاههای ارزانقیمت اندرویدی شود. در نهایت نیز همین اتفاق رخ داد و امروز آيفون 5C به عنوان یک پروژه شکست خورده در مقایسه با آيفون 5S به حساب میآید.
آيفون 6 و 6 پلاس
در سال ۲۰۱۴ اپل بالاخره ابعاد آيفون را به شکل محسوسی افزایش داد. آیفون 6 با نمایشگری ۴.۷ اینچی همراه شده و آيفون 6 پلاس به نمایشگری ۵.۵ اینچی مجهز شده بود. همچنین هر دو گوشی از یک طراحی جدید با لبههای خمیده، پشتیبانی از NFC و دوربینهای بهتر بهره میبردند. در آن زمان اپل به خاطر کیفیت بالای دوربین گوشیهایش معروف شده بود.
البته گوشيهای بزرگ اپل همانند مدلهای کوچکتر این شرکت مقاوم نبودند و به راحتی خم میشدند. همین نیز باعث شد که کاربران به خانواده آيفون 6 لقب اولین گوشی تاشو جهان را بدهند.
آيفون 6S و آيفون 6S پلاس
در سیر تکامل آيفون حرف S به معنی آيفونی با ظاهر مشابه نسل قبل بود. در این نسل برخی تغییرات جزئی همچون مقاومتر شدن شیشه و تقویت قاب آلومینیومی را شاهد بودیم که باعث میشد همانند سری آيفون 6 خم نشوند. گوشيهای آيفون 6S به نمایشگری حساس به فشار به نام 3D Touch مجهز شده بودند که به کاربر اجازه میداد سریع به منوها و پیشنمایشی از آنها دسترسی پیدا کند.
شما باید انگشت خود را کمی به صفحه فشار میدادید تا با بازخوردی لمسی یک منوی جدید باز شود. این ویژگی واقعا هوشمندانه بود؛ اما برخی پیچیدگیها باعث شد که کاربران با مشکل مواجه شوند و در نهایت نیز اپل این قابلیت را چهار سال بعد از آیفونها کنار گذاشت.
آيفون SE
سال ۲۰۱۶ با سورپرایزی در سیر تکامل آیفون آغاز شد. آيفون SE دستگاهی ۳۹۹ دلاری بود که دقیقا ظاهری مشابه آيفون 5S (که دو سال و نیم پیش معرفی شده بود) داشت؛ اما از سختافزار جدید و سریعتر بهره میبرد. این اولین تلاش جدی اپل برای عرضه یک آيفون مقرون به صرفه پس از پروژه عجیب آيفون 5C بود.
نمایشگر ۴ اینچی این گوشی دقیقا مخصوص افرادی بود که هنوز نمیخواستند به نمایشگرهای بزرگ رو بیاورند. هرچند مشخص بود خود اپل نیز میداند که آینده به آيفونهای بزرگ تعلق دارد.
آيفون 7 و 7 پلاس
آيفون 7 و 7 پلاس نسخههای بهبود یافتهای از خانواده iPhone 6S بودند که دوربینهایی بهتر را در کنار مقاومت در برابر نفوذ آب ارائه میدادند. هرچند که اپل در این مدلها از بازطراحی کلی آيفون خودداری کرده بود. مدل پلاس آيفون 7 به یک سیستم دوربین دوگانه مجهز شده بود که زوم ۲ برابری و حالت پرتره را برای ایجاد یک عمق میدان کم مجازی به ارمغان میآورد.
در هر دو مدل آیفون دکمه هوم حذف شده و جای آن را یک نمونه کاملا مشابه دیجیتالی قرار گرفته بود. متاسفانه در این مرحله از سیر تکامل آيفون جک هدفون نیز حذف شد. اپل این کار را شجاعت خواند؛ اما منتقدین آن را غرور خواندند. این کار اپل نیز توسط بسیاری از شرکتهای اندرویدی تقلید شد.
آیفون 8 و 8 پلاس
آيفون 8 و 8 پلاس دستگاههایی انقلابی برای جشن گرفتن دهمین سال عرضه آيفون نبودند، بلکه بیشتر نسخه به روز شدهای از دستگاههای ۴.۷ و ۵.۵ اینچی این شرکت به حساب میآمدند. در واقع آيفون 8 و 8 پلاس میتوانستند خیلی راحت به عنوان مدل S سری آيفون 7 معرفی شوند؛ زیرا صرفا پردازندهها و دوربینهایی بهتر را در خود جا داده بودند.
البته بدنه پشتی این گوشیها کاملا از جنس شیشه شده بود تا کویل شارژ بیسیم جدید اپل را در خود جا دهد. هیچکس از این گوشیها خیلی انتقاد نکرد؛ زیرا زیر سایه آيفونی عرضه شده بودند که شایسته نمایندگی ۱۰ سال سیر تکامل آيفون بود.
آيفون X
آيفون X (باید ۱۰ تلفظ شود) نقشی بسیار مهم در سیر تکامل آيفون داشت و توانست طراحی کلی آيفون را دگرگون کند. در این گوشی دکمه فیزیکی هوم به طور کامل حذف شده بود و در عوض شاهد یک نمایشگر اولد تمام صفحه در قالب یک شاسی ساخته شده از فولاد ضد زنگ بودیم.
iPhone X اولین آيفونی بود که Face ID را به جای حسگر اثر انگشت معرفی و شخصیتهای Animoji را نیز برای استفاده در iMessage عرضه کرد. هرچند که این تغییرات جذاب ارزان به دست کاربران نمیرسیدند: مدل پایه آیفون X با قیمت ۹۹۹ دلاری عرضه شده بود. اپل با این کار بازار گوشيهای هوشمند را تست کرد. تستی که متاسفانه موفق از آب در آمد و باعث شد برای همیشه گوشیهای پریمیوم با افزایش قیمتی چشمگیر عرضه شوند.
آیفون XS و XS مکس
آیفون XS شباهت زیادی به مدل سال گذشته داشت و فقط با برخی بهبودهای جزئی همراه شده بود. هرچند که این بار اپل نسخهای از آيفون را با پسوند مکس و نمایشگر بسیار بزرگ ۶.۵ اینچی نیز به کاربران ارائه میکرد. اگرچه اپل در ابتدا چندان تمایلی به استفاده از نمایشگرهای بزرگ نداشت، اما با آیفون XS مکس به خوبی آن را در آغوش کشید.
در این مرحله از سیر تکامل آيفون، نمایشگر بزرگتر با ویژگیها و قابلیتهای پیشرفتهتر عجین شد. تنها چیزی که در اسم این مدل آيفون دیده نمیشود، واژه پرو است.
آيفون XR
اگرچه آيفون X در کنار سری آيفون 8 معرفی شده بود؛ اما سری آيفون XS در کنار دستگاهی به نام آیفون 9 همراهی نشد. در عوض اپل از آیفون XR رونمایی کرد. این دستگاه نسبتا پایینرده به جای شاسی پریمیوم نسل قبل از یک شاسی آلومینیومی بهره میبرد. همچینن در این گوشی خبری از دوربین تلهفوتو و 3D Touch نبود. علاوه بر اینها، نمایشگر نیز با پیشرفتی محسوس به جای پنل اولد از پنل LCD استفاده میکرد.
با وجود همه اینها، آيفون XR یک نمایشگر بزرگ، Face ID، جدیدترین تراشه اپل و عمر باتری بالا را برای کاربران به ارمغان میاورد. اپل قیمت ۷۴۹ دلار را برای این گوشی در نظر گرفته بود که با توجه به امکانات این گوشی، منطقی بود.
آيفون 11
آيفون 11 از همان طراحی کلی آيفون XR الگو گرفته بود، ولی این بار ستاره اصلی اپل بود. اپل یک دوربین فوق عریض به این گوشی اضافه کرده بود تا کاربران بتوانند فضای بیشتری را در یک عکس جا بدهند. این گوشی همچنین همانند آيفون XR در رنگهای مختلف به دست کاربران میرسید.
قیمت مدل پایه این گوشی ۶۹۹ دلار بود؛ هرچند که با این قیمت باید حافظه ۶۴ گیگ را تحمل میکردید.
آيفون 11 پرو و 11 پرو مکس
برای اولین بار در سیر تکامل آيفون، در سال ۲۰۱۹ از واژه پرو در نام این گوشی استفاده شد. این آيفونها جانشین معنوی آيفون XS و XS مکس بودند؛ اما به جای دو دوربین، یک دوربین سوم نیز برای عکسهای فوق عریض به آن اضافه شده بود.
مدلهای آيفون 11 پرو از شارز سریع ۱۸ وات پشتیبانی میکردند و با یک کابل USB-C به لایتنینگ همراه شده بودند. بدنه پشتی آیفون 11 پرو از شیشه ساخته شده بود؛ اما مات بود.
آيفون SE 2020
اگر نسل دوم آيفون SE را با آیفون 8 اشتباه بگیرید، هیچکس از شما انتقاد نخواهد کرد. این دو گوشی از نظر ابعاد و ظاهر عملا هیچ فرقی نداشتند و فقط آيفون SE عملکرد بهتری را در کنار دوربین اندکی بهتر با حالت پرتره ارائه میکند. نسل اول آيفون SE ابعادی کوچک داشت؛ اما اپل در ادامه سیر تکامل آيفون، آيفون SE 2020 را با نمایشگری ۴.۷ اینچی روانه بازار کرده بود.
SE جدید همانند مدل ۲۰۱۶ مشخصات مدرن را با قیمتی پایین (مدل پایه ۳۹۹ دلار) عرضه میکرد.
آیفون 12 و 12 مینی
در آيفون 12، اپل همان لبههای مسطح و طراحی ساندویچ شیشهای که پیشتر برای اولین بار در آيفون 4 استفاده کرده بود را زنده کرد. آيفون 12 همانند آيفون 11 به یک دوربین عریض و یک دوربین فوق عریض مجهز شده بود و همچنین به جای نمایشگر LCD از یک نمونه اولد بهره میبرد.
در سال ۲۰۲۰ طرفداران گوشیهای کوچک حسابی با دیدن نسخه کوچکتر آيفون 12 به نام آيفون 12 مینی خوشحال شدند. در آيفون 12 شاهد معرفی رادیوهای موبایلی 5G بودیم. همچنین اپل سیستم شارژ مگسیف را نیز معرفی کرده بود که به کاربر اجازه میداد گوشی خود را به صورت بیسیم و با بالاترین سرعت استاندارد شارژ کند.
آيفون 12 پرو و 12 پرو مکس
آيفون 12 پرو برخی ویژگیهای اضافی را در کنار طراحی شیکتر عرضه کرده بود. شما با خرید این گوشی یک فریم از جنس فولاد ضد زنگ، بدنه پشتی مات از جنس شیشه، دوربین تلهفوتو و پشتیبانی از 5G را در اختیار داشتید. این گوشی همچنین به اسکنر لایدار مجهز شده بود که برای حالت پرتره کارایی داشت و البته میتوان از آن در بخشهایی همچون نقشهکشی سهبعدی استفاده کرد.
آيفون 12 پرو توانایی عکس گرفتن با فرمت ProRes RAW را نیز دارا بود. با عرضه آيفون 12 پرو مکس، بزرگترین آيفون در طول سیر تکامل ۱۵ ساله این گوشی با نمایشگر ۶.۷ اینچی روانه بازار شد.
آيفون 13 و 13 مینی
با توجه به اینکه آيفون 13 از جهات زیادی به iPhone 12 شباهت داشت، میتوانست با نام آيفون 12S روانه بازار شود. دوربینها کمی بهبود پیدا کرده بودند؛ اما همچنان از حسگرهایی مشابه آنچه در آيفون 12 پرو استفاده شده، استفاده میکرد. همچنین هنوز نسخه استاندارد آيفون از دو دوربین بهره میبرد. البته ناگفته نماند که اپل چینش دوربینها را از حالت عمودی به مورب تغییر داده بود.
خوشبختانه اپل در ادامه سیر تکامل گوشیهای آيفون مدل ۶۴ گیگابایتی را حذف کرد و نسخه ۱۲۸ گیگابایتی را به عنوان مدل پایه معرفی کرد.
آيفون 13 پرو و 13 پرو مکس
در نگاه اول آيفون 13 پرو دقیقا شبیه آيفون 12 پرو است؛ اما اگر این دو گوشی را در کنار هم قرار دهید متوجه میشوید که لنزهای دوربین بزرگتر شدهاند. همین نیز نشان میداد که اپل در این گوشیها به دوربین توجهی ویژه داشته است. آيفون 13 پرو به زوم دیجیتال ۳ برابری مجهز شده بود و از عکاسی ماکرو پشتیبانی میکرد.
دوربینهای اصلی و فوقعریض این گوشی همچنین عملکرد بهتری در نور کم داشتند. در بخش فیلمبرداری نیز پیشرفتهایی را شاهد بودیم که از میان آنها میتوان به امکان ضبط فیلم با فرمت ProRes و حالت سینمایی برای ایجاد حس عمق میدان بین سوژهها اشاره کرد. همچنین اپل در ادامه سیر تکامل تدریجی آيفون رفرشریت تطبیقی که از مدتها پیش به استانداری در گوشیهای پرچمدار اندرویدی تبدیل شده بود را به گوشیهای خود آورد.
آیفون SE 2022
نسل سوم آيفون SE عملا یک کپی کامل از مدل 2020 بود، با این تفاوت که در این مدل از جدیدترین تراشه اپل و رادیوی موبایلی 5G استفاده شده بود. این تغییرات باعث شدند که قیمت آيفون SE افزایش پیدا کند.
در واقع شما باید برای خرید مدل ۶۴ گیگابایتی این گوشی ۴۲۹ دلار هزینه میکردید.
آيفون 14
اپل اعلان کرد که میخواهد مراسم رونمایی از آيفونهای جدید را در ۱۶ شهریور ماه برگزار کند. شایعات به احتمال معرفی چهار گوشی جدید اشاره دارند: آيفون 14، آيفون 14 مکس، آيفون 14 پرو و آيفون 14 پرو مکس. امسال ممکن است اپل از تراشه A15 Bionic در مدلهای غیر پرو استفاده کند و تراشه A16 را به عنوان برگ برنده آيفون 14 پرو نگه دارد.
همچنین گفته میشود که امسال در مدلهای پرو خبری از ناچ نخواهد بود و جای خود را به یک بریدگی دو تکه میدهد. علاوه بر اینها، ظاهرا آیفون مینی جایی در گوشیهای اپل ندارد. در نهایت امیدواریم که سیر تکامل اپل به مدلهای تاشو و ریلی هم برسد.
شما کدام مدل آیفون را ترجیح میدهید؟