پژوهش جدید محققان نشان میدهد که میکروبها با تاثیر معکوس گلخانهای و تغییرات اقلیمی، باعث انقراض حیات و عدم امکان سکونت در مریخ شدهاند.
تحقیقات جدید حاکی از آن هستند که حیات میکروبی باستانی احتمالا جو این سیاره را از طریق تغییرات آب و هوایی از بین برده و در نهایت منجر به انقراض حیات آن شده است. این نظریه جدید از یک مطالعه جدید در زمینه مدلسازی آب و هوا به دست آمده که میکروبهای مصرفکننده هیدروژن و تولید متان را در حدود 3.7 میلیارد سال پیش در مریخ شبیهسازی کرده است. در آن زمان، وضعیت جوی مشابه شرایطی بوده که در همان دوره در زمین باستان نیز وجود داشته است.
اما بر اساس این مطالعه که در تاریخ 10 اکتبر در مجله Nature Astronomy منتشر شده، به جای ایجاد محیطی که به رشد و تکامل آنها کمک کند، همانطور که روی زمین اتفاق افتاد، میکروبهای مریخ ممکن است در همان ابتدای کار، باعث انقراض خود شده باشند.
مدلسازی جدید دانشمندان نشان میدهد که دلیل رشد حیات در زمین و انقراض حیات در مریخ به دلیل ترکیبات گازی دو سیاره و فاصله نسبی آنها از خورشید است. با توجه به فاصله بیشتر مریخ نسبت به زمین از خورشید، این سیاره به افزایش مه قوی ناشی از گازهای گلخانهای که گرما به دام میاندازند، مانند دیاکسید کربن و هیدروژن، جهت حفظ دمای مطلوب برای زندگی متکی است.
از آنجاکه میکروبهای مریخ باستانی هیدروژن (یک گاز قوی گلخانهای) را میبلعند و متان (یک گاز گلخانهای قابل توجه در زمین اما از هیدروژن کمتر) را تولید میکردند، عملا اثر گلخانهای را کاهش دادند و مریخ باستانی در گذر زمان به حدی سرد شد که دیگر سکونت و حیات در آن غیرممکن بود.
با کاهش شدید دمای سطح مریخ از محدوده قابل تحمل (10 تا 20 درجه سانتیگراد) به محدوده منفی 57 درجه سانتیگراد، میکروبها به تدریج در لایههای عمیقتر پنهان شده و با گذشت چند صد میلیون سال پس از آغاز دوره سرمایش، در عمق 1 کیلومتری که گرمای بیشتری دارد، مخفی شدند. به منظور یافتن شواهدی برای این نظریه، محققان در پی کشف این واقعیت هستند که آیا هیچیک از میکروبهای باستانی مریخ زنده ماندهاند یا خیر. پیشتر ردپایی از متان در اتمسفر پراکنده مریخ، توسط ماهوارهها مشاهده شده که میتواند دلیلی بر وجود میکروبها باشد.
دانشمندان معتقدند، یافتههای آنها حاکی از آن است که امکان حیات و سکونت بهطور ذاتی ممکن است در هر محیط مساعد، خودپایدار نباشد و به راحتی میتواند با از بین بردن تصادفی پایههای وجودی، خود را از بین ببرد.
بوریس ساتری، نویسنده اصلی این مطالعه و اخترشناس موسسه زیستشناسی عالی نرمال در پاریس، در این باره گفت:
مواد تشکیلدهنده حیات در همه جای کیهان وجود دارند. بنابراین ممکن است که حیات به طور منظم در جهان ظاهر شود. اما ناتوانی آن در حفظ شرایط قابل سکونت در سطح سیاره، باعث انقراض بسیار سریع آن میشود. آزمایش ما یک گام فراتر رفته و حاکی از آن است که حتی یک موجود بسیار ابتدایی بیوسفر (زیستکره) میتواند یک اثر کاملا خود ویرانگر را از خود برجای بگذارد.