شاید بتوانید برخی از خودروهای کمیاب را نام ببرید، اما در ادامه به کمیاب ترین خودروهای جهان میپردازیم که فقط یک نسخه از آنها پیدا میشود.
درحالی که سوپرکارهای مرسومِ امثال فراری، لامبورگینی و بوگاتی آرزوی خیلی از ما مردم عادی است، آن دسته از کلکسیونرهای ثروتمند که احتمالاً جیبشان به همین راحتیها خالی نمیشود، همیشه به دنبال خودروهایی هرچه خاصتر و کمیابتر هستند؛ خصوصاً خودروهایی که فقط یک نسخه از آنها موجود است. البته لزوماً این خودروها فقط در پارکینگ کلکسیونرها پیدا نمیشوند و خودروسازان در بسیاری از مواقع کانسپتها، نمونههای اولیه و خودروهای آزمایشی خود را در کلکسیون مخصوص خود به عنوان یادآور تاریخشان نگه میدارند. در ادامه به کمیاب ترین خودروهای جهان میپردازیم که فقط یک نسخه از آنها وجود دارد.
کمیاب ترین خودروهای سراسر جهان با تنها یک نسخه موجود
15. فراری SP38 دبورا
فراری روی اینکه چه کسانی خودروهای ویژه آن را میخرند، حساسیت زیادی به خرج میدهد و مشتریان اگر میخواهند به جمع VIP این خودروساز خوشنام ایتالیایی ملحق شوند، باید از مجموعهای از قوانین سفت و سخت پیروی کنند. فراری برای پر و پا قرصترین مشتریان خود برنامهای تحت عنوان Special Projects را در سال 2007 راه انداخت که برای کلکسیونرها امکان همکاری مستقیم با تیم طراحی خود جهت ساخت یک خودروی تکنسخه کمیاب را فراهم میکرد.
فراری SP38 دبورا (Deborah) جزو محصولات برجسته برنامه مذکور بود که اولین بار در سال 2018 طی رویداد Concorso d’Eleganza Villa d’Este به نمایش گذاشته شد و بعد از آن هم در چندین نمایشگاه دیگر حضور پیدا کرد تا در نهایت به دست صاحب خوشبخت و اقبالش برسد. اس پی 38 بر اساس 488 GTB ساخته شده بود و همان پیشرانه و اجزای داخلی خودروی پایه مذکور را به کار میگرفت.
این درحالی است که نمای بیرونی تماماً بازطراحی شده بود و یک طراحی سفارشی چشمگیر که تحت تاثیر از سوپرکار کلاسیک F40 بود، به چشم میخورْد. رنگ منحصر به فرد این فراری که یکی از کمیاب ترین خودروهای جهان است، «قرمز دبورا» نامگذاری شده بود و جالب این است که تنها خودروی فراری با این رنگ به حساب میآید.
14. پاگانی زوندا اونو
پاگانی زوندا اونو (Uno) که در سال 2010 معرفی شد، قرار بود پایان راه مدل زوندا را رقم بزند. این سوپرکار خیرهکننده را خاندان سلطنتی قطر سفارش داده بود که کلکسیونی گسترده از خودروهایی به همین رنگ آبی فیروزهای این پاگانی زوندا دارند. زوندا اونو مجهز به همان پیشرانه آ ام گ 7.3 لیتری V12 موجود در نسخه معمولی زوندا است که قابلیت ارسال 690 اسب بخار قدرت به محور عقب را داشت. گفته میشود که بدنه منحصر به فرد اونو تحت تاثیر از زوندا سینک (Cinque) و زوندا R ساخته شده بود که خود این دو خودرو هم به نوبه خود فوقالعاده کمیاب هستند؛ به ترتیب فقط 10 و 16 دستگاه از هر کدام موجودند.
احتمالاً هیچکس یکی از کمیاب ترین خودروهای جهان را به همین راحتی تقدیم کس دیگری نکند، ولی خاندان سلطنتی قطر به سرعت از این سوپرکار دلزده شدند و تنها یک سال بعد از اینکه به دستشان رسید، آن را به فروش گذاشتند. یک تاجر چینی صاحب این پاگانیِ کمیاب شد و آن را به شانگهای برد و به نظر میرسد این عتیقه دیدنی هنوز هم در این شهر به سر میبرد.
13. فورد سوپر چیف
فورد در اواسط دهه 2000 میلادی از برنامههای برجسته خود برای تراکهای سری F خبر داد و با خودروی مفهومی سوپر چیف (Super Chief) پیشنمایشی را از برخی از فناوریهای در دستور کار برای تولید ارائه کرد. سوپر چیف از یک پیشرانه نوآورانه تحت عنوان Tri-Flex Fuel بهره میبُرد که از بنزین، بیواتانول یا هیدوژن تغذیه میکرد.
پیشرانه 6.8 لیتری V10 این پیکاپ با بهرهگیری از بنزین یا سوخت زیستی میتوانست 310 اسب بخار قدرت تولید کند و در صورت تغذیه از هیدروژن خروجی آن در محدوده 280 اسب بخار قرار میگرفت. این ساخته فورد امکان تغییر آنی سوخت را داشت و هنگام استفاده از سوخت هیدروژن، در مقایسه با بنزین 90 درصد دیاکسید کربن کمتری را منتشر میکرد.
فورد در زمان رونمایی از سوپر چیف، راهیابی فناوری سهسوخته خود به بازار انبوه را در سر میپرورانْد و وعده تولید 250 هزار خودروی مبتنی بر سوخت زیستی طی بازه یک ساله را داده بود. هیچوقت دقیقاً مشخص نشد که چرا این خودروساز آمریکایی نهایتاً برنامه خود برای اجراییسازی کانسپت Super Chief را کنار گذاشت، اما عده بسیاری معتقدند که علت اصلی این اتفاق رکود مالی سال 2008 بود. مسئله نقدینگی متاثر از رکود باعث شد خودروسازان اکثر پروژههای آزمایشی/تجربی خود را به حال خود رها کنند و گویا فناوری Tri-Flex Fuel هم به همین سرنوشت دچار شد.
12. بی ام و Z18
بی ام و Z18 یک خودروی مفهومی کروکی آفرود بود که از لحاظ فنی اولین خودروی چهار چرخ محرک (4×4) بی ام و به شمار میرفت و تازه چهار سال بعد از آن بود که X5 روانه بازار شد. این بی ام و خاص که یکی از کمیاب ترین خودروهای جهان است، اساساً یک رودستر Z3 با کیت لیفت و سیستم تمام چرح محرک (AWD) بود. ضمناً از فضای داخلی ضدآب برخوردار بود و به ادعای BMW، میتوانست بیدردسر از یک مسیر آبی طولانی بگذرد؛ البته عمقی که این خودرو میتواند از پسش بر بیاید به صورت دقیق تعیین نشده بود.
طراحی بی ام و Z18 را بخش «تکنیک» (Technik) این شرکت بر عهده داشت که تیمی کوچک متشکل از طراحان و مهندسان جدا از شرکت اصلی با تمرکز روی طراحیهای پیشگامانهای مثل این آفرودر منحصر به فرد بود. به عقیده مونیخیها، زد 18 از آنجا که فقط قشر خاصی را پوشش میداد، گزینه مناسبی برای تولید انبوه نبود ولی نهایتاً المانهایی از طراحی آن در X5 پیادهسازی شد. بزرگترین المانی که از این کانسپت به نسخه تولیدی X5 راه پیدا کرد، پیشرانه V8 آن با خروجی 355 اسب بخاری بود.
ایده یک شاسی بلند با سقف جمعشونده را از هر از گاهی خودروسازانی نظیر نیسان و لندرور بازنگری کردهاند اما موفقیت تجاری چندانی به دست نیاوردهاند. به همین خاطر، ظاهراً بی ام و با عدم پیگیری پروژه Z18 تصمیم درست را گرفت؛ حداقل حالا یکی از کمیاب ترین خودروهای جهان شده است که هر کس فراموش کرده باشد، طرفداران پر و پا قرص مونیخیها هنوز آن را به یاد دارند.
11. لامبورگینی اونتادور J
در سال 2012 یک نسخه از لامبورگینی اونتادور J ساخته و با قیمت 2.8 میلیون دلار فروخته شد. این سوپرکار ویژه جایگاه یکی از کمیاب ترین خودروهای جهان و فراموشنشدنیترین ساختههای لامبورگینی طی سالهای اخیر را دارد. این خودروی سوپر اسپرت ایتالایی دارای پیشرانه 6.5 لیتری V12 تنفس طبیعی نسخه معمولی اونتادور بود و به لطف آن، فقط طی 2.8 ثانیه از 0 تا 100 کیلومتر بر ساعت شتاب میگرفت.
به گفته لامبورگینی، حرف J در نام این نسخه اونتادور به خودروی تکنسخه میورا جوتا (Jota) از دهه 70 میلادی اشاره دارد. نام جوتا هم خود از بخش Appendix J از شیوهنامه مسابقات FIA نشات میگرفت که تعیین میکرد یک خودروی مسابقهای برای شرکت در مسابقات باید چه مقرراتی را رعایت کند. اونتادور J در همان بینابین نمایش طی نمایشگاه خودرو ژنو در سال 2012 به فروش رسید و از آن زمان به بعد، گهگاهی دیده شده است. آنطور که پیدا است، کلکسیونری در ماربلای اسپانیا این لامبورگینی دلربا را در اختیار دارد که آخرین بار در سال 2016 به چشم خورده بود.
10. آلفا رومئو زاگاتو TZ3 کورسو
آلفا رومئو و زاگاتو رابطهای چنددهساله دارند و زاگاتو طراحی خیلی از نمادینترین خودروهای مسابقهای آلفا رومئو در دهه 60 میلادی را بر عهده داشته است. دوتا از خودروهای مسابقهای مذکور، TZ1 و TZ2 بودند و هر دو را «مارتین کپ» (Martin Kapp)، یک کلکسیونر آلمانیِ عاشق و شیفته آلفا رومئو خرید. او در اواخر دهه 2000 به زاگاتو سفارش ساخت جانشینی برای این دو خودرو را داد که نتیجهاش آلفا رومئو زاگاتو TZ3 کورسو شد و در سال 2010 به رویداد Concorso d’Eleganza Villa d’Este راه پیدا کرد.
هر دو خودروی مسابقهای دهه شصتی فریمهای لولهای آلومینیومی داشتند، ولی این TZ3 با هدف به حداقل رساندن وزن با مونوکوک فیبر کربن به همراه پنلهای آلومینیومی دستساز ساخته شده بود. همچنین در آن پیشرانه 4.2 لیتری V8 آلفا رومئو 8C کومپتزیون با قدرت 420 اسب بخار به کار رفته بود که امکان شتابگیری از 0 تا 100 کیلومتر بر ساعت ظرف 3.5 ثانیه را مهیا میکرد. کل بدنه زاگاتو TZ3 کورسو 850 کیلوگرم وزن داشت که به مقدار قابل توجهی سبکتر از نسخه تولیدی 8C کومپتزیون با وزن نسبتاً زیاد 1585 کیلوگرمی بود.
9. فراری P80/C
فراری P80/C طولانیترین فرایند توسعه را بین تمامی خودروهای تکنسخه این خودروساز بزرگ ایتالیایی پشت سر گذاشته است. گذشته از این، میتواند یکی از جذابترین ساختههای چند سال اخیر باشد. پی 80/سی خودرویی پیستمحور است که در اصل بر اساس 488 GT3 توسعه پیدا کرده بود هرچند دستخوش تحولات عظیمی شد. آنطور که به نظر میآید، یک کلکسیونر تقاضای خودرویی تاثیرگرفته از 330 P3/P4 و دینو 206 S مدل 1966 را داشت.
از آنجایی که نه لازم بود این خودرو مجاز به تردد در خیابان باشد و نه از مجموعه مقررات FIA پیروی کند، دست طراحان فراری کاملاً باز بود؛ نشان به آن نشان که تفاوت زیادی با بقیه خودروهای فراری دارد. البته فراری هیچوقت نه پیشرانه سوپرکار P80/C را مشخص کرد و نه ارقام رسمی عملکرد آن را به اشتراک گذاشت. با وجود این، گزارشی از Jalopnik حکایت از این دارد که احتمالاً به نسخهای اصلاحشده از پیشرانه V8 نسخه معمولی 488 GT3 با قدرت حدود 600 اسب بخار مجهز شده بود.
8. رولز رویس سوئپ تیل
اینکه رولز رویس برایتان یک نسخه سفارشی بسازد، رویایی است که تعداد انگشتشماری ثروتمندِ خوششانس میتوانند آن را تجربه کنند. یک کلکسیونر نامعلوم به این خودروساز بریتانیایی سفارش خودروی تکنسخه سوئپ تیل را داد که بنا بر شنیدهها قیمتش به 13 میلیون دلار میرسید و در زمان معرفی آن در سال 2017 گرانترین خودروی جدید کل دنیا بر شمرده میشد. به گفته رولز رویس، این خودرو مبتنی بر کشتیهای تفریحی و با الهام از خودروهای کلاسیک اوایل دهه 20 میلادی طراحی شده است.
برجستهترین نوآوری رولز رویس سوئپ تیل، یکی از کمیاب ترین خودروهای جهان را میتوان سقف شیشهای یکتکه آن دانست که با ظرافت هرچه تمام تا انتهای قسمت عقب خودرو امتداد پیدا میکند. فضای داخلی این خودروی فوقالعاده لوکس هم طراحی نسبتاً مینیمال با بهرهگیری از چوب منفذباز پالدائو و آبنوس جلادادهشده دارد. سوئپ تیل نمایانگر نهایت کاربلدی رولز رویسِ عصر جدید و بازگشت این شرکت به بدنهسازی یا «کوچبیلدینگ» (Coachbuilding) بعد از دهها سال است.
7. پینینفارینا کامبیانو
پینینفارینا بیشتر به طراحی خودروهای خیرهکننده برای خودروسازان دیگر شهرت دارد، ولی در سال 2012 کانسپت کامبیانو (Cambiano) را به نمایش گذاشت. بازخوردها نسبت به این خودروی مفهومی به قدری مثبت بود که این شرکت ایتالیایی تصمیم به تولید محدود آن تحت نام خود گرفت. کامبیانو یک پیشرانه هیبرید الکتریکی-دیزل متشکل از یک توربین دیزل زیر کاپوت و یک موتور الکتریکی 79 اسب بخاری متصل به هر چرخ داشت. به ادعای پینینفارینا، این خودرو قادر به دستیابی به حداکثر سرعت 270 کیلومتر بر ساعت و شتابگیری از 0 تا 100 کیلومتر بر ساعت طی 4.2 ثانیه بود.
مدیرعامل وقت این شرکت طی مصاحبهای اعلام کرد که ظرفیت تولید محدود کامبیانو را ارزیابی میکند و گذشته از این، آن را یک خودروی «لوکسِ عملکردبالا با آلایندگیهای پایین» توصیف کرد؛ دقیقاً همان ویژگیهایی که حتی در بازار امروز هم خواهان دارند. با این حال، در سال 2012 خریداران به این مولفهها توجه چندانی نداشتند و در آخر کامبیانو یک خودروی تکنسخه باقی ماند که از زمان خود جلوتر بود.
6. مازراتی بردکیج 75th
مازراتی بردکیج 75th پینینفارینا یکی از نمادینترین خودروهای مفهومی 20 سال اخیر و یکی از کمیاب ترین خودروهای جهان است که به مناسبت 75 سالگی این شرکت طراحی ایتالیایی ساخته شد. این کانسپت با مشارکت موتورولا توسعه پیدا کرد و با استفاده از پیشرفتهترین شیوه رندرینگ سهبعدی، توسعه آن در فقط 2 ماه خلاصه شد. این خودرو بر اساس شاسی MC12 ساخته شده بود و پیشرانه 6 لیتری V12 تنفس طبیعی MC12 GT1 را قرض گرفته بود. این پیشرانه به وسیله گیربکس AMT شش سرعته نسخه معمولی MC12، قدرت 700 اسب بخار را به محور عقب منتقل میکرد.
قسمت کانوپیشکل یکتکه بردکیج (Birdcage) که ریشهاش به کانسپت فراری مادولو از دهه 70 میلادی بر میگردد، چشمگیرترین نوآوری آن در طراحی محسوب میشود. با این کانوپی دیگر نیازی به درب نبود و راننده برای ورود و خروج فقط سقف را بالا میداد. پینینفارینا و مازراتی برای طراحی بردکیج جوایز متعددی را به دست آوردند که از جمله میتوان به جایزه بهترین کانسپت از نمایشگاه خودرو ژنو 2005 و جایزه کانسپت کلاسیک لویی ویتون یک سال بعد از آن اشاره کرد.
5. جیپ M-715 فایو کوارتر
جیپ M-715 فایو کوارتر (Five Quarter) که برای رویداد Moab Jeep Safari 2019 ساخته شده بود، یک خودروی «رستوماد» (Restomod) با رویکردی نسبتاً منحصر به فرد بود. برای ساخت این خودرو از شاسی و بدنه یک تراک نظامی مدل 1968 استفاده شده بود اما زیر پوسته آن پیشرانهای تماماً مدرن جا گرفته بود؛ یک پیشرانه 6.2 لیتری V8 همی هلکریت با قدرت بیش از 700 اسب بخار.
این جیپ که جزو کمیاب ترین خودروهای جهان است، همچنین از چرخهای 20 اینچی Beadlock با تایرهای 40 اینچی در راستای دستیابی به حداکثر توانایی سنگنوردی بهره میگرفت. قسمت جلوی فلزی اصلی این خودرو هم کاملاً با فیبر کربن جایگزین شد و یک اتاق آلومینیومی سَبُک جدید هم برای آن پیادهسازی شد. اکثر اجزای مورد استفاده، از مجموعه اجزای موجود خود جیپ بودهاند یا تولیدکنندگان شخص ثالث حاضر و آماده آنها را عرضه میکردند.
4. بی ام و M1 هامیج
خودروی مفهومی M1 هامیج، ادای احترام بی ام و به سوپرکار نمادین M1، پس از رونمایی سر و صدای زیادی به پا کرد و حتی تا به امروز یکی از محبوبترین کانسپتهای این خودروساز آلمانی باقی مانده؛ جدا از اینکه یکی از کمیاب ترین خودروهای جهان است که فقط یک نسخه از آن وجود دارد. بر اساس گزارشها، بی ام و به دنبال تولید این کانسپت بود و حتی آن را با کانسپت توربو 1972 میکرد که دست آخر پیشنمایشی نزدیک از نسخه تولیدی M1 را پیش روی عموم گذاشت. البته علیرغم همه شور و هیجانی که وجود داشت، جانشین M1 هیچوقت راهی بازار نشد.
نزدیکترین خودروی تولیدی به M1 هامیج، خودروی اسپرت هیبرید i8 بود و خود BMW هم به تاثیرپذیری جدی i8 از کانسپت هامیج اشاره کرده بود. با این اوصاف، i8 آن قدرت و برجستگی لازم برای تصاحب عنوان جانشین M1 را نداشت؛ قدرت این خودرو در حد و اندازه بی ام و 440i ولی قیمت آن سه برابرش بود.
3. کن اوکویاما کود 0
طراح معروف خودرو «کن اوکویاما» (Ken Okuyama) عمدتاً به طراحی هوندا NSX و فراری انزو شناخته میشود، ولی در حال حاضر شرکت طراحی شخصی خود را دارد که خودروهای تکنسخه برای مشتریان ثروتمند میسازد. یکی از جذابترین محصولات او، کود زیرو (Kode 0) است که در سال 2017 معرفی شد. هدف از طراحی این خودرو، ادای احترام به ساختههای افسانهای دهه 70 میلادی نظیر لانچیا استراتوس و لامبورگینی کونتاش و به دنبال آن، بازگرداندن سبک طراحی متمایز مثلثی بود. کود زیرو با یک پیشرانه V12 تنفس طبیعی 700 اسب بخار قدرت تولید میکرد و 1550 کیلوگرم وزن داشت.
اثر مجذوبکننده کن اوکویاما که یکی از کمیاب ترین خودروهای جهان با فقط یک نسخه موجود است، 1.5 میلیون دلار هزینه برداشت. البته در کمال تعجب، صاحب کود زیرو بعد از گذشت یک سال یا بیشتر از تحویل درحالی که فقط 2200 کیلومتر با این خودرو طی کرده بود، آن را به فروش رساند. قیمت فروش و همچنین صاحب کنونی این خودروی کمیاب هنوز مشخص نیست.
2. میباخ اکسلرو
میباخ اکسلرو (Exelero) وقتی رپر معروف آمریکایی بردمن به دروغ ادعای خرید آن با قیمت سرسامآور 8 میلیون دلاری را کرد، همهجا خبرساز شد ولی در حقیقت یک خودروی کلکسیونی نبود و جهت تست تایر ساخته شده بود. این خودرو را «فولدا» (Fulda)، بخش آلمانی گودیر برای تست تایرهای خود تحت چالشبرانگیزترین شرایط سفارش داد. این شرکت تولیدکننده تایر تعیین کرده بود که خودرو باید هم سنگین و هم قدرتمند باشد و مرسدس بنز در این راستا به جای تغییر و دستکاری یکی از خودروهای موجود خود، یک خودروی کاملاً جدید را توسعه داد.
اکسلرو بر پایه لیموزین میباخ 57S شکل گرفته بود اما با این تفاوت که فقط دو صندلی داشت و کاپوت آن طویلتر بود. پیشرانه 5.6 لیتری توئین توربو این خودرو هم قادر به تولید 691 اسب بخار قدرت بود. پس از اینکه اکسلرو چند سال از عمر خود را به عنوان خودروی تست گذراند، نهایتاً یک کلکسیونر خودرو و کارآفرین اروپایی با نام «آرنو ماسارتیک» (Arnaud Massartic) آن را خرید. کمی پس از این بود که بردمن مدعی خرید اکسلرو شد اما به گزارش Motor Authority، این خودرو هنوز در دست ماسارتیک است.
1. رین اسپید اسکوبا
خودروساز ویژه سوئیسی رین اسپید را به طراحیهای عجیب و غریب آن میشناسند، اما کمتر خودرویی از این شرکت در این زمینه به پای کانسپت اسکوبا (Squba) میرسد. رین اسپید طی مطلبی در وبسایت رسمی خود، اسکوبا را «اولین خودروی زیردریایی دنیا» معرفی کرد اگرچه در ظاهر برای یک بیننده عادی اینطور به نظر میآید که لوتوس الیس را زیر آب بردهاند.
البته در واقع رین اسپید از الیس به عنوان خودروی پایه بهره گرفته بود و با بستن راههای نفوذ و افزودن موتورهای جت سطح دریایی به اسکوبا، حرکت آن تا عمق 10 متری آب را ممکن کرده بود. اسکوبا علاوه بر حرکت زیر آب، وقتی ابتدا روی آب قرار میگرفت نقش یک قایق را هم ایفا میکرد. حتی به ادعای رین اسپید، تا زمانی که راننده در را باز نمیکرد تا آب داخل بیاید، صحیح و سالم روی آب شناور میماند.