آدم فضایی ها کجا نیستند؟

هنوز به طور دقیق ندانیم آدم فضایی ها در کجای کائنات قرار دارند؛ اما ممکن است از یافته‌های جدید اخترشناسان بتوانیم بفهمیم این موجودات فرازمینی کجا نیستند!

بخش بزرگی از علم فیزیک در حقیقت به جستجو برای کشفیات تازه اختصاص دارد؛ در حالی که به طور دقیق نمی‌دانیم به دنبال چه می‌گردیم! بنابراین، اصطلاح تیری در تاریکی بیش از هر علم دیگری در فیزیک معنا پیدا می‌کند.

همین پارادوکس عجیب ریشه دستیابی به برخی از بزرگترین کشفیات بشر بوده است. مواردی نظیر ماده تاریک، پادماده و یا حتی جستجو برای یافتن مدلی استاندارد برای فیزیک ذرات از جمله کشفیات درخور توجه انسان هستند که از این طریق حاصل شده‌اند!

همین روند در حال حاضر در تلاش انسان برای یافتن حیات در سایر نقاط هستی به غیر از زمین هم در جریان است.

یافتن آدم فضایی ها یا تیری در تاریکی؟

پیش از بررسی بیشتر موضوع باید در نظر داشته باشیم که تعداد جهان‌هایی که بشر باید برای یافتن حیات تلسکوپ خود را بر روی آن متمرکز کند، بی‌نهایت است. از طرف دیگر، ما تنها با حیات، به گونه‌ای که خودمان می‌شناسیم، آشنا هستیم. در حالی که موجودات فضایی ممکن است هیولاهایی خمیر مانند ساخته شده از متان باشند که مغزشان در بعد چهارم نهفته باشد!

به تازگی اخترشناسان به تازگی به کشفی جدید دست یافته‌اند که معتقدند به کمک آن می‌توان ناحیه جستجو برای یافتن آدم فضایی ها را به طور چشمگیری محدودتر کرد. در این تحقیق که نتایج آن در مجله The Astrophysical Journal Letters چاپ شده است، توضیح داده می‌شود که چگونه سیاره‌ای بسیار شبیه به زمین که به دور یکی از پرتکرارترین ستاره‌های کهکشان، یعنی ستاره کوتوله M، می‌چرخد، فاقد اتمسفر بوده و در نتیجه موجودات زنده فضایی نمی‌توانند در آن‌ها زندگی کنند.

بر این اساس می‌توان نتیجه گرفت که سایر سیاره‌های شبیه زمین که به دور ستاره‌های کوتوله M می‌چرخند، جو ندارند و نمی‌توان هیچ گونه‌ای از حیات را بر روی آن‌ها تصور کرد.

میشل هیل، اخترشناس دانشگاه ریورساید کالیفرنیا و یکی از پدیدآورندگان مقاله فوق پیرامون این قضیه گفت:

احتمالا سایر سیاره‌هایی که حتی در فواصل دورتری نسبت به ستاره‌های کوتوله M قرار دارند، چنین وضعیتی خواهند داشت و نمی‌توان برای آن‌ها اتمسفر در نظر گرفت. البته بررسی دقیق‌تر این موضوع به کمک تلسکوپ فضایی جیمز وب که به زودی تصاویری از این قبیل سیاره‌ها را در اختیارمان قرار خواهد داد، ممکن خواهد شد.

البته این اخترشناس همچنین به این نکته اشاره می‌کند که اگر فاصله سیاره‌ای تا ستاره کوتوله M از حدی بیشتر شود، احتمال تشکیل اتمسفر در آن سیاره وجود خواهد داشت.

کشفیات این محققین می‌تواند نقش مهمی را در جستجوی بشر به دنبال موجودات فضایی ایفا کند؛ چرا که تنها راه پیدا کردن آدم فضایی ها، بررسی یک به یک سیاره‌های هستی است و حذف چندین گزینه می‌تواند امری بسیار موثر در این زمینه باشد.

سیاره مورد بحث، آینده عطارد است!

سیاره‌ای که به تازگی دانشمندان متوجه عدم وجود حیات در آن شده‌اند GJ 1252b نام دارد. این سیاره تنها کمی بزرگ‌تر از زمین است و به همین دلیل، سیاره‌ای شبیه به زمین خوانده می‌شود. با این حال فاصله آن از ستاره‌اش بسیار کمتر از فاصله زمین تا خورشید است و همین امر باعث می‌شود که دمای آن به طرز فوق‌العاده‌ای بالا باشد.

دمای این سیاره به حدی بالاست که بررسی اشعه‌های مادون قرمز ساطع‌شده از آن نشان‌دهنده این است که دما در طول روز به حدود 1228 درجه سانتیگراد می‌رسد. این دما به حدی بالاست که قادر است طلا، نقره و مس را به سادگی ذوب کند. این دمای بسیار بالا در کنار فشار سطحی احتمالا پایین این سیاره دانشمندان را به این باور رسانده که هیچ اتمسفری در این سیاره قابل شکل گرفتن نیست.

استفن کین، یکی دیگر از محققین بر روی این پروژه در این خصوص اضافه کرد که علیرغم این که میزان کربن در این سیاره ممکن است 700 برابر زمین باشد، اما امکان تشکیل اتمسفر در آن وجود ندارد. البته ممکن است در ابتدا شاهد شکل‌گیری فرم‌های اولیه جو باشیم، اما موارد یاد شده باعث از بین رفتن فوری آن در مراحل ابتدایی می‌شوند. کین همچنین معتقد است که این سیاره‌ها احتمالا دو برابر سریع‌تر از زمین به دور ستاره خود می‌چرخند.

به عقیده این محققین، میزان فشار ناشی از اشعه‌های ساطع شده از ستاره‌ها به حدی بالاست که ممکن است باعث از بین رفتن اتمسفر یک سیاره شود.

محققین، شرایط سیاره GJ 1252b را با سرنوشت نهایی سیاره عطارد در منظومه شمسی مقایسه می‌کنند. عطارد در مقایسه با کره زمین، بسیار نزدیک‌تر به خورشید است و همانند GJ 1252b بسیار داغ است. علاوه بر این، این سیاره اتمسفر بسیار باریکی داشته و حرارت بسیار زیاد آن باعث فرار سریع ذرات اتمسفری به فضای بیرون می‌شوند.

البته سیاره خودمان، زمین نیز گهگاهی از این طریق ذرات جو خود را از دست می‌دهد. با این وجود برخی پدیده‌های طبیعی نظیر آتشفشان‌ها باعث ترمیم بخشی از این لایه اتمسفر می‌شوند. همچنین فاصله بیشتر زمین از خورشید نیز باعث می‌شود که دمای این سیاره پایین‌تر باشد و خطرات ناشی از حرارت بالا کاهش پیدا کند.

باید توجه داشت که در حال حاضر حدود 5000 ستاره تنها در مجاورت کره زمین قرار دارند و اکثر آن‌ها از نوع ستاره‌های کوتوله M هستند. بنابراین در صورتی که یافته‌های این دانشمندان دانشگاه ریورساید صحیح باشد، گزینه‌های فراوانی در مسیر جستجو برای یافتن حیات فرازمینی حذف خواهند شد!

البته مسیر یافتن آدم فضایی ها همچنان بسیار پرچالش است؛ چرا که حدود هزار ستاره مشابه خورشید در همسایگی منظومه شمسی ما قرار دارد که هیچ دلیلی برای نبود حیات در هیچ یک از آن‌ها نیست! البته باید این امر را نیز در نظر داشت که همه آن چه گفته شد، صرفا به یک بخش کوچک از کائنات اشاره دارد که همانند یک مولکول در دنیایی بزرگ می‌ماند!

بنابراین هنوز هیچ گونه اطلاعاتی در خصوص آدم فضایی ها (اگر وجود داشته باشند) در اختیارمان نیست. با این وجود، حداقل اکنون می‌دانیم این موجودات قطعا کجا نیستند!