مقدار اسپرم مردان در نقاط مختلف دنیا، به سرعت رو به کاهش گذاشته؛ تا جایی که در 40 سال گذشته، نصف شده است. برخی محققان این را یک زنگ خطر میدانند.
سال 2017، یک کار تحقیقاتی در آمریکای شمالی، اروپا، استرالیا و نیوزیلند انجام شد که خبر از کاهش شمار اسپرم مردان میداد. حالا متخصص همهگیرشناسی، هاگای لوین، مطالعه مشابهی را با جامعه آماری بیشتر ترتیب داده است.
تیم تحت هدایت او، دادههای 57 هزار مرد از 53 کشور جهان را جمعآوری کرد تا مجری بزرگترین فرا-آنالیز صورت گرفته روی اسپرم مردان باشد. اضافه شدن کشورهای جدید هم نتیجهگیری تحقیق سال 2017 مبنی بر نصف شدن مقدار اسپرم در چهار دهه گذشته را تایید میکند.
بر اساس نتایج مطالعه جدید، از سال 1973 تا 2018، مقدار اسپرم در مردهایی که نابارور نیستند، 51 درصد اُفت کرده و از 101.2 میلیون به 49 میلیون اسپرم در هر میلیلیتر مایع منی رسیده است.
بدتر اینکه، دادهها از تداوم پرشتاب این روند نزولی در قرن بیست و یکم حکایت دارند. نرخ کاهش مقدار اسپرم در هر سال، حدود 1.1 درصد است و نیاز به انجام تحقیقات بیشتر برای جلوگیری از تحلیل رفتن قدرت باروری مردان در سطح جهان، احساس میشود.
علت کاهش مقدار اسپرم مردان، نامعلوم است
سارا مارتینز داسیلوا، متخصص باروری از دانشگاه داندی اسکاتلند که عضو تیم تحقیقاتی نبود، دراینباره میگوید: «نرخ کاهش اسپرم از سال 2000، دو برابر شده است و ما واقعا دلیل آن را نمیدانیم. در معرض آلودگی بودن، مصرف روزافزون پلاستیک، استعمال دخانیات و مواد مخدر، داروهای تجویزی و سبک زندگی ناسالم به ویژه اضافه وزن و رژیم غذایی نامرغوب، همه میتوانند در این امر دخیل باشند؛ ولی اثرات آنها به خوبی موشکافی نشده است».
البته شمار اسپرم، تنها عامل تعیین کننده در قدرت باروری مردان نیست؛ سرعت حرکت اسپرمها (که در این مطالعه مورد بررسی نبوده) هم نقشی کلیدی ایفا میکند.
از طرفی، بر اساس اعلام سازمان بهداشت جهانی، مقدار نرمال در هر میلیلیتر مایع منی، 15 میلیون تا 200 میلیون اسپرم است و با این حساب، رقم 49 میلیونی مورد محاسبه، هنوز در محدوده نرمال قرار دارد.
همچنین برخی دیگر از کارشناسان، کیفیت دادههای مطالعه جدید و پیشین را زیر سوال بردهاند و نسبت به نتیجهگیری صحیح آنها، ابراز تردید کردهاند. اما به باور داسیلوا، اعداد و یافتههای یکسان را نمیتواند نادیده گرفت.