آیا باید منتظر کمتر شدن قیمت خودرو در بازار از کارخانه باشیم؟

علت ریزشی شدن قیمت خودرو در بازار چیست؟ آیا کمتر شدن قیمت خودرو در بازار از کارخانه بستگی به واردات خودروی کارکرده دارد؟

موضوع واردات خودروهای دست دوم و کارکرده تبدیل به مسئله‌ای جدی برای مجلسی‌ها و حتی مردم شده است. روز گذشته لایحه الحاق سه ماده به قانون ساماندهی خودرو در جلسه علنی دولت با اکثریت آرا به تصویب رسید و در خصوص تعرفه‌های خودروی کارکرده نیز بحث‌هایی شد.

آیا کمتر شدن قیمت خودرو در بازار از کارخانه ممکن است؟

به اعتقاد عده‌ای از کارشناسان خودرو، اگر ماشین‌های کارکرده خارجی به بازار تزریق شود، قیمت بازاری خودرو ممکن است از قیمت کارخانه نیز کمتر شود. همان‌طور که می‌دانیم، نزدیک به یک ماه است که روند قیمتی محصولات خودرویی نزولی است و ارزش برخی از خودروها تا 20 درصد کاهش داشته! نکته جالب این‌که بیشترین کاهش قیمت‌ها مربوط به خودروهای مونتاژی بوده است.

نباید گول حرف‌های یک من صدغاز برخی را خورد؛ چرا که قیمت خودرو اگرچه در کانال نزولی قرار دارد، اما همچنان نسبت به زمستان سال گذشته گران است. با این حال احتمال این‌که روند نزولی ادامه داشته باشد زیاد است. در این میان برخی از اهل فن بر این باورند که اگر خودروهای خارجی کارکرده به بازار ایران بیایند، می‌توان امیدوار بود که قیمت بازار ماشین‌های داخلی از قیمت کارخانه‌ای ارزان‌تر شود.

به‌گفته رسول سلیمانی، کارشناس صنعت خودرو، کاهش قیمت خودرو در بازار آزاد دلایل مختلفی دارد؛ مهم‌ترین دلیل مطرح شدن واردات خودروهای کارکرده است. در صورتی که واردات خودروهای دست دوم عملیاتی شود به‌احتمال زیاد قیمت‌های بازار حتی شاید به زیر قیمت کارخانه برسند. وی تأکید کرد:

بنابراین تداوم ریزش قیمت خودرو در بازار آزاد بستگی به این دارد که واردات خودروهای کارکرده تا چه اندازه با جدیت دنبال شود. واردات خودروهای کارکرده در کنار خودروهای نو تأثیر بسیار مثبتی بر بازار آزاد دارد و به‌هیچ‌وجه نمی‌توان منکر آثار این سیاست بر افت قیمت‌ها شد.

بنا به باور سلیمانی، واردات خودروهای کارکرده هم به سود مردم است و هم برای صنعت خودرو مفید خواهد بود. در صورت ورود خودروهای دست دوم با قیمت مناسب، میزان حساسیت به‌وجود آمده در بازار خودرو کاهش می‌یابد و امکان اصلاحات قیمتی به وجود خواهد آمد. همچنین می‌توان حاکمیت شرکت‌ها و مبحث سهامداری آنها را به سمت و سوی خصوصی‌سازی برد. او در ادامه تأکید کرد واردات خودروهای کارکرده در تسهیل و سرعت بخشی به اسقاط خودروهای فرسوده نیز کمک می‌کند.

سیاست و تأثیر آن روی قیمت خودرو

سلیمانی خاطرنشان ساخت دومین دلیل کاهش قیمت خودروها در بازار، سیاست و رخدادهای مهم آن است. مردم فکر می‌کنند اگر اتفاق سیاسی خوبی بیفتد و برای مثال برجام به نتیجه برسد و توافقی جامع به‌دست آید، وضعیت بازار خودرو بهتر خواهد شد؛ در صورتی که این فرضیه همواره درست کار نخواهد کرد.

ادامه چنین تصوراتی می‌تواند منجر به اتفاقات خوبی شود و هویت اصلی خودرو که همانا استفاده کردن از آن است محقق شود. در حال حاضر خودرو تبدیل به کالای سرمایه‌ای شده و در صورتی که وقایع سیاسی به‌خوبی پیش بروند، هویت اصلی که کالای مصرفی است، رخ نشان خواهد داد.

پول‌های بلوکه سامانه یکپارچه

دولت برای فروش محصولات داخلی خود ابتکاری تازه به خرج داد و سعی کرد از طریق سامانه یکپارچه از هر مشتری و متقاضی تقریباً 100 میلیون تومان دریافت کند. به اعتقاد سلیمانی، دلیل دیگری که می‌توان برای کاهش نرخ خودرو نام برد، مسدود کردن بیش از 100 هزار میلیارد تومان پول و وعده تحویل خودرو است.

وعده سر خرمن وزارت صنعت، معدن و تجارت باعث شده هر چند برای مدت کوتاهی قیمت‌ها دچار ریزش شوند. سلیمانی در ادامه افزود:

البته با توجه به این‌که قرار است این پول‌ها آزاد شوند، بنابراین بهتر است افرادی که در سامانه ثبت نام کرده‌اند سریعاً تعیین تکلیف شوند و قرارداد نهایی برای تحویل خودرو نیز بین تولیدکننده و مصرف کننده منعقد شده تا از این طریق پیش دریافت‌ها اخذ شود. در صورتی که تحویل خودروها به سرعت تعیین تکلیف شود هم یک مدیریت نقدینگی از این محل خواهیم داشت و هم خودروسازان نقدینگی لازم برای تولید را کسب خواهند کرد.

افزایش عرضه و ارزانی خودرو

آخرین دلیل ریزش قیمت خودروها طی یک ماه اخیر، افزایش عرضه خودروسازان بوده است. سعید موتمنی به‌عنوان رئیس اتحادیه نمایشگاه داران و فروشندگان خودروی تهران بیان داشته با توجه به این‌که طی هفته‌های گذشته نوسانات ارزی نداشتیم و عرضه خودرو نیز به نسبت خوب بود و مباحث مربوط به واردات خودروی نو و کارکرده هم مطرح شد، موجب شده که بازار خودرو روند کاهشی بگیرد.

همان‌طور که ملاحظه می‌کنید با وجود ارزان‌تر شدن ماشین‌ها باز هم قیمت بازار در مقایسه با قیمت کارخانه بالاست و علت عمده این گرانی، کمبود عرضه و افزایش تقاضا برای خودرو است. در صورتی که دولت بتواند خودروهای کارکرده را به ایران بیاورد، همه چیز تغییر خواهد کرد و فاصله قیمتی بین بازار و کارخانه از بین خواهد رفت.