آیا آمار بالای آتش سوزی خودروهای برقی واقعیتی نگرانکننده و تهدیدآمیز است یا صرفا اخباری اغراقآمیز و با هدف جذب مخاطب هستند؟
بهطور میانگین هر چند ماه یکبار، آتش سوزی یک خودروی برقی به تیتر اخبار تبدیل میشود و بهدنبال آن، به هشدارها و نگرانیهایی مبنی بر خطر آتش گرفتن خود به خود آنها برمیخوریم. اما آیا وسایل نقلیه الکتریکی بیشتر از نمونه احتراقی در معرض آتش گرفتن هستند؟ پاسخ کوتاه به این پرسش اگرچه منفی، اما توضیح آن پیچیده است.
در مقطع کنونی، بسیاری از ساکنین آمریکا بهخوبی از مشکلات آتش سوزی شورلت بولت EV آگاه هستند که با فراخوان سراسری شرکت همراه شد. بهعلاوه، تنها با جستجوی سریع در گوگل، مشخص میشود که این خودرو تنها یکی از نمونههای متعددی بوده که خبر آتش سوزی آن بهنقل محافل تبدیل شده است.
خودروهای الکتریکی، از تکنولوژی جدید، هیجانانگیز و بسیار متفاوتی نسبت به نمونههای احتراق داخلی استفاده میکنند. بااینحال، ترس از آتش سوزی باتری بهنوعی با وسایل نقلیه برقی عجین شده است. در ادامه از علت بروز این حادثه و جزئیات مربوطه برای علاقهمندان به این محصولات جذاب خواهیم گفت.
آیا واقعیت دارد که خودروهای برقی مدام در حال آتش سوزی هستند؟
خودروهای الکتریکی از باتریهای لیتیوم یونی نیروی خود را تامین میکنند. این فناوری همچنین در انواع دستگاهها از آیفون گرفته تا ساعت هوشمند، اسکوتر و لپتاپ استفاده میشود. از آنجاکه پیشتر به گزارشهایی از آتشسوزی باتری آیفون و گوشیهای گلکسی سامسونگ برخورده بودیم، بنابراین این مشکل تنها منحصر به خودروهای برقی نیست.
بااینحال، ماشینهای الکتریکی دارای بستههای باتری بسیار بزرگتر و سیستمهای خنککننده با آخرین تکنولوژی برای دمای حفظ دمای ایدهآل در حین رانندگی هستند که باعث شده از نمونههای کوچک 5000 میلیآمپر ساعتی گوشی بسیار متفاوت باشند.
بستههای باتری، انرژی زیادی را در یک فضای کوچک ذخیره کرده و خودروهای الکتریکی بهسرعت باتری را تخلیه میکنند. در نتیجه، بستههای باتری EV میتوانند بسیار داغ شوند که البته دمای آن بهلطف سیستم خنککننده، تا حد زیادی کنترل میشود. طبق گزارشها، آتش سوزی خودروهای برقی اغلب بهدلیل طراحی معیوب، خروج حرارتی، اتصال کوتاه و انواع دیگری از خرابیها رخ میدهند.
در این میان، خودروسازی چینی Nio اعلام کرد که علت آتش سوزی خودروی برقی این شرکت، اتصال کوتاه بوده است. در مورد شورلت بولت EV نیز طبق توضیح جنرال موتورز، وجود دو نقص در یک سلول باتری که طی فرآیند تولید ماژول ایجاد شدهاند، عامل این حادثه بودهاند. بهمفهوم ساده، بهنظر میرسد مشکل باتری لیتیوم یونی این خودرو، در نهایت منجر به تماس دو سلول باتری با یکدیگر و در نتیجه پس از اتصال کوتاه منجر به آتشسوزی شده است.
آتشسوزی خودروهای برقی از نگاه آمار و ارقام
برآوردهای فعلی نشان میدهند که تنها در حدود یک درصد از 260 میلیون وسایل نقلیه موجود در جادههای آمریکا را خودروهای برقی تشکیل میدهند. بنابراین بدیهی است که خودروهای بنزینی بهمراتب بیش از نمونههای الکتریکی در حال آتش گرفتن هستند. در واقع آتش سوزی خودروهای برقی آنطور که در موردش صحبت میشود، رایج نیست.
براساس آمار شرکت بیمه Auto Insurance EZ و تعدادی از محققان که دادههای آتشسوزی را از دفتر حملونقل و هیئت ایمنی NTSB جمعآوری کردهاند، تعداد آتشسوزی خودروهای احتراقی به ازای هر 100 هزار دستگاه با نمونههای برقی مقایسه شده که حاکی از نتایجی جالب توجه است.
طبق این تحقیقات، خودروهای احتراقی بسیار بیشتر از نمونههای الکتریکی آتش میگیرند. در واقع، از هر 100 هزار دستگاه فروخته شده، تقریبا 1529 خودرو دچار حریق شدهاند. در مقام مقایسه، بهازای هر 100 هزار وسیله نقلیه برقی در جادهها، تنها 25 گزارش آتشسوزی ثبت شده است. اگرچه پارامترهای این مطالعه مشخص نیستند، اما نتایج بهطور غیرمنتظرهای بهنفع نمونههای برقی هستند. بااینحال، براساس آمار بهدست آمده، خودروهای هیبریدی تقریبا دو برابر وسایل نقلیه احتراقی آتش میگیرند که در نوع خود تاملبرانگیز است.
خودروهای بنزینی، بیشتر از نمونههای برقی در معرض آتش سوزی هستند
باتوجه بهگزارش فوق، بهنظر میرسد خودروهای معمولی به مراتب بیشتر از نمونههای برقی و با اختلافی قابل توجه آتش میگیرند. طبق آمار Statista، تنها در سال 2021، حدود 174 هزار مورد آتشسوزی خودرو در بزرگراههای ایالات متحده گزارش شده که احتمالا از آنچه پیشبینی میکردیم، بسیار گستردهتر است.
از آنجاکه وسایل نقلیه الکتریکی، بهلطف فناوری جدید و جذابیتهای گوناگون، توجه بسیاری را بهخود جلب کردهاند؛ بنابراین در صورت آتش سوزی نیز فورا به تیتر خبرها تبدیل میشوند. اما از سوی دیگر، آنقدر به خبر آتش گرفتن اتومبیلهای معمولی عادت کردهایم که دیگر کسی به آن اهمیت نمیدهد.
بااینحال، همانطور که اشاره شد، خودروهای هیبریدی در کمال تعجب بسیار بیشتر از حد انتظار آتش میگیرند. در صورت صحت آمار اعلامی، از هر 100 هزار خودروی هیبریدی فروخته شده، حدود 3474 دستگاه آتش گرفته که بیش از دو برابر وسایل نقلیه احتراقی و بهطور قابل توجهی بیشتر از نمونههای الکتریکی است.
در واقع میتوان نتیجهگیری کرد که خودروهای هیبریدی بیش از دیگر نمونهها در معرض آتش سوزی هستند، در حالیکه ماشینهای برقی ایمنترین بوده و خودروهای احتراقی نیز در میانه قرار دارند. از آنجاکه خودروهای هیبریدی بهطور ترکیبی از اجزای نمونههای الکتریکی و احتراقی استفاده میکنند، عجیب نیست که بیش از سایرین در معرض چنین حوادثی هستند.
این خودروها معمولا در معرض آسیب مخزن بنزین یا سیستم باتری قرار داشته و اجزای الکترونیکی متعدد، قطعات متحرک و تهدیدات ناشی از اتصال کوتاه نیز از دیگر عوامل آمار بالای آتش سوزی در وسایل نقلیه هیبریدی هستند. در مجموع، هر خودرویی در شرایط بحرانی یا بههنگام تصادف، در معرض آتش سوزی قرار دارد. یکی از مشکلات گزارش شده این است که وقتی خودروهای برقی آتش میگیرند، خاموش کردن آنها از نمونههای دیگر دشوارتر است.
حتی گزارشهایی وجود دارند که از آتشسوزی این خودروها در حین یدک کشیدن و سپس شعلهور شدن آنها حکایت دارند. بااینحال، نکته مهم آن است که آتش گرفتن وسایل نقلیه الکتریکی، برخلاف ادعای رسانهها پدیده رایجی نیست و فناوری نوپای EV بدون شک در سالهای آینده با رفع نقایض، بیش از پیش به تکامل خواهد رسید.