بدترین زلزله های جهان در طول تاریخ ؛ زمین لرزه خوی و ترکیه کجای لیست است؟

به بهانه رخ دادن زلزله‌های غم‌انگیز اخیر در خوی، ترکیه و سوریه، امروز نگاهی خواهیم داشته به بدترین زلزله های ثبت شده جهان در تاریخ. همچنین در پایان نیز به مقایسه شدت و تلفات زمین لرزه های خوی و ترکیه با مرگبارترین نمونه‌ها خواهیم پرداخت.

زلزله، یکی از رخدادهای طبیعی اجتناب‌ناپذیر کره زمین است که هر از گاهی در گوشه‌ای از جهان رخ داده و تلفاتی را به بار می‌آورد. در سال‌های گذشته، زلزله‌های مهیبی در نقاط مختلفی از جهان به وقوع پیوسته و بسته به ایمنی شهری یا روستایی باعث از بین رفتن عده‌ای شد.

با رخ دادن زلزله اخیر خوی و نیز زمین لرزه های هولناک اخیر در سوریه و ترکیه، مساله زلزله‌های مهیب و هولناک در سطح زمین بار دیگر به مساله‌ای داغ تبدیل شده است. به همین جهت، امروز ضمن همدردی با آسیب‌دیدگان زلزله خوی و ترکیه، نگاهی خواهیم داشت به تعدادی از بدترین زلزله‌هایی که تا به امروز در طول تاریخ رخ داده است.

بدترین زلزله های رخ داده در جهان تا به امروز

زلزله سوماترا (سال 2012)

شدت زلزله: 8.6 ریشتر

در روز یازدهم آوریل 2012 ساعت 15:38 به وقت محلی، زلزله‌ای مهیب با شدت 8.6 ریشتر در اعماق اقیانوس آرام و در نزدیکی شهر آکه در اندونزی رخ داد.

به دنبال وقوع این زلزله، نیروهایی امدادی در آماده‌باش سونامی قرار گرفتند. با این وجود، اعلام اضطرار سونامی کمی بعد پس گرفته شد. زلزله سوماترا عنوان شدیدترین زمین لرزه رخ داده با بیشترین لغزش امتدادی در تاریخ را از آن خود می‌کند.

خوشبختانه مرکز این زلزله در فاصله بسیار زیادی از نواحی مسکونی اندونزی قرار داشت و سونامی حاصل از آن (بین 10 سانتیمتر تا 0.8 متر) باعث بروز اثرات مخرب چندان زیادی نشد. این زلزله به‌طور کلی 10 فوتی و 12 آسیب‌دیده داشت که اکثر آن‌ها به دلیل حمله قلبی ناشی از ترس رخ داده بود.

زلزله تبت (سال 1950)

شدت: 8.6 ریشتر

در روز پانزدهم آگوست سال 1950 زلزله شدیدی در مرز چین و هند ( منطقه شیژانگ) به وقوع پیوست. مرکز این زلزله نزدیک به ریما در تبت بود و در نتیجه آن ساختمان‌های فراوانی نابود شده و بین 1500 تا 3000 نفر از بین رفتند.‌

علاوه بر این، پس از اتمام این زلزله، تکه‌های بزرگ خاک که از زمین کنده شده بودند، مانع عبور آب از رودخانه سوبانسیری شدند. این سد طبیعی هم هشت روز بعد در هم شکست و سیل ناشی از آن به از بین رفتن 536 روستایی منجر شد.

در نتیجه این زلزله مهیب همچنین حدود پنج میلیون نفر بی‌خانمان شدند.

زلزله رت آیلندز (سال 1965)

شدت: 8.7 ریشتر

زلزله سال 1965 رت آیلندز در ساعت 05:01 بامداد به وقت محلی رخ داد و باعث شکل‌گیری سونامی هولناکی به ارتفاع 10 متر در شیما در آلاسکا شد. با این وجود، فاصله زیاد آن در مناطق مسکونی باعث شد که این سونامی تلفات جانی چندان به همراه نداشته باشد.

زلزله اکوادور کلمبیا (سال 1906)

شدت: 8.8 ریشتر

زلزله 8.8 ریشتری اکوادور کلمبیا در سال 1906 در نزدیکی شهر ساحلی ازمازالداس در شمال غربی اکوادور به وقوع پیوست. این زلزله منجر به تشکیل یک سونامی با ارتفاع حداقل 5 متری شد که تلفات زیادی به همراه داشت.

زلزله شیلی (سال 2010)

شدت: 8.8 ریشتر

یکی دیگر از بدترین زلزله های جهان نیز در روز 27 فوریه سال 2010 در کشور شیلی و در فاصله سه کیلومتری از ساحل پلوخوئه در استان ماوله به وقوع پیوست. این زلزله به مدت سه دقیقه به طول انجامید و در اثر سونامی تشکیل شده به واسطه آن، بسیاری شهرهای ساحلی جنوبی و مرکز شیلی به‌طور کامل تخریب شدند.

در این زلزله و سونامی پس از آن، حتی بندر مهم تالکاخوانو نیز به‌طور جدی آسیب دید. همچنین ساختمان‌های بسیاری شهرهای شیلی، منجمله پایتخت این کشور، سانتیاگو هم در اثر این زلزله فرو ریخته و تلفات فراوانی را به بار آوردند.

آمار رسمی تلفات این زلزله حاکی از فوت 525 نفر و گم شدن 25 نفر در اثر این سانحه بود.

زلزله کامچاتکا – روسیه (سال 1952)

شدت: 9.0 ریشتر

روز چهارم نوامبر سال 1952 ساعت 4:58 به وقت محلی زلزله‌ای هولناک شبه جزیره کامچاتکا در شرق روسیه را لرزاند. این زلزله باعث شکل‌گیری سونامی وحشتناکی شد که ارتفاع امواج آن به 15 متر می‌رسید و آسیب شدیدی را به شبه جزیره کامچاتکا و جزایر کوریل وارد می‌کرد.

بر اساس گزارشات موجود، آمار تلف‌شدگان این سونامی برابر با 10 هزار تا 15 هزار نفر بود.

سونامی ناشی از این زلزله وحشتناک همچنین در سواحل هاوایی نیز آثار مخرب فراوانی به جای گذاشت؛ هرچند که هیچ تلفات انسانی در این منطقه گزارش نشد. علاوه بر این، دامنه این سونامی به کشورهای دیگری مثل پرو، شیلی و نیوزلند هم کشیده شد.

زلزله توهوکو (سال 2011)

شدت: 9.1 ریشتر

در روز 11 مارس 2011، زلزله‌ای مهیب در زیر دریای مجاور خلیج ژاپن رخ داد و باعث شکل‌گیری سونامی بسیار وحشتناکی با ارتفاع 40.5 متر شد! این زلزله یکی از مرگبارترین فجایع تاریخ کره زمین به شمار می‌رود و امواج ناشی از آن آسیب‌هایی باورنکردنی را به ساختمان‌های بخش شمال شرقی ژاپن وارد کردند.

در اثر این زلزله هولناک فرودگاه‌ها و جاده‌های بسیاری نابود شدند و بیش از 127 هزار ساختمان به‌طور کامل تخریب شدند.‌ همچنین بیش از 272 هزار ساختمان هم به‌طور نصفه و نیمه تخریب شده و حدود 748 هزار ساختمان نیز آسیب‌هایی جزیی دیدند.

این زلزله همچنین یک سد را هم تخریب کرده و باعث رخ دادن حادثه‌هایی اتمی سطح 7 در سه رآکتور نیروگاه فوکوشیما دایچی شد.

در سال 2015، آمار رسمی تلفات این زلزله حاکی از 15894 کشته و 2562 مفقودی بود.

زلزله سوماترا (2004)

شدت: 9.1 ریشتر

یکی دیگر از بدترین زلزله های جهان در تاریخ، زلزله سوماتراست که با نام زلزله اقیانوس هند هم شناخته می‌شود. مرکز این زمین لرزه در غرب شهر سوماترا در اندونزی بود و بزرگ‌ترین طول گسل در میان تمامی زلزله‌های تاریخ بشر را به نام خود ثبت کرد. این زلزله مسافتی به‌طول 1500 کیلومتر را طی کرد و امواج به طول سی متر حدود 250 هزار نفر کشته بر جای گذاشت!

این زلزله همچنین به‌مدت حدود ده دقیقه ادامه داشت و رکورد طولانی‌ترین زلزله ثبت‌شده در تاریخ را نیز به نام خود ثبت می‌کند.

زلزله سوماترا باعث شد که کل کره زمین به‌اندازه یک سانتیمتر ارتعاش کند. انرژی آزاد شده توسط این زلزله برابر با انفجار 9600 گیگاتن تی ان تی و 550 میلیون بار قوی‌تر از بمب اتمی هیروشیما بود. البته بخش بزرگی از این انرژی به لایه‌های زیرزمینی منتقل شد؛ به‌طوری‌که انرژی منتقل شده توسط این زلزله به سطح زمین برابر با انفجار 26 مگاتن تی ان تی بوده است. این انرژی 1500 برابر انرژی بمب اتمی هیروشیما بوده؛ اما پایین‌تر از انرژی بمب تزار، بزرگ‌ترین بمب اتمی منفجر شده در تاریخ است.

سونامی ناشی از این زلزله با نام‌های مختلفی از جمله سونامی اقیانوس هند، سونامی جنوب آسیا، سونامی اندونزی و… شناخته شد.

زلزله بزرگ آلاسکا (سال 1964)

شدت: 9.2 ریشتر

زلزله بزرگ آلاسکا در تاریخ 27 مارس 1964 در آلاسکا رخ داد و به مدت 4.5 دقیقه در حال وقوع بود. این زلزله بزرگ‌ترین زلزله ثبت‌شده در تاریخ آمریکاست!

زلزله بزرگ آلاسکا باعث شکل‌گیری یک سونامی با ارتفاع امواج 8.2 متری شد که 23 نفر از 68 نفر ساکن روستای چننگا را از بین برد. این زلزله همچنین تلفات سنگینی هم به شهر پورت والداز و بنادر آن وارد کرد و باعث از بین رفتن حدود سی نفر در این منطقه شد.

به‌طور کلی، آمارهای رسمی به از بین رفتن 139 نفر در اثر این زلزله اشاره دارند. از این تعداد، 15 نفر در اثر خود زلزله از بین رفته و 106 نفر توسط سونامی حاصل از آن کشته شدند. سونامی حاصل از این زلزله همچنین پنج نفر را در اورگان و 13 نفر را در کالیفرنیا به کام مرگ کشید.

زلزله والدیویا (سال 1960)

شدت: 9.5 ریشتر

زلزله بزرگ شیلی هم بدترین نمونه ثبت شده در جهان است که در روز 22 می سال 1960 در فاصله 160 کیلومتری شهر بندری وادیویا در شیلی به وقوع پیوست. این زلزله هولناک 9.5 ریشتری به مدت ده دقیقه در جریان بود و منجر به ایجاد یک سونامی مهیب با ارتفاع 25 متری امواج شد.

سونامی اصلی سواحل شیلی را نابود کرد و دامنه آن به هاوایی و برخی مناطق دیگر مجاور اقیانوس آرام رسید. در اثر این زلزله حتی در مناطقی نظیر ژاپن و فیلیپین هم امواجی با طول 10.7 متر مشاهده شدند.

آمار کشته‌های زلزله بزرگ شیلی به‌طور دقیق مشخص نیست. با این حال تلفات این سانحه دلخراش بین 1000 تا 6000 نفر تخمین زده می‌شود. همچنین 3000 نفر هم در اثر این زلزله آسیب دیده‌اند.

زلزله ترکیه و خوی در کجای لیست هولناک‌ترین زلزله‌های دنیا قرار می‌گیرند؟

زلزله اخیر ترکیه شدتی 7.5 ریشتری داشته و به‌جز ترکیه، کشورهای قبرس، اردن، لبنان، سوریه، عراق؛ گرجستان و ارمنستان را هم تحت‌الشعاع قرار داده است.

بر اساس آمار رسمی اعلام‌شده تا این لحظه، تعداد کشته‌شده‌ها در کشور ترکیه برابر با 2379 نفر و در سوریه برابر با 1444 نفر بوده است.‌ به این ترتیب آمار تلفات این زلزله هولناک تا به امروز برابر با 4365 نفر است.

همچنین زلزله خوی نیز شدتی 5.9 ریشتری داشته و خوشبختانه در مقایسه با زلزله ترکیه و دیگر زلزله‌های شدید تاریخ، تلفات جانی بسیار کمتری به همراه داشته است.

تیم گجت نیوز به نوبه خود برای آسیب‌دیدگان زلزله‌های اخیر آرزوی سلامتی و بهبودی عاجل دارد.