چگونگی استعدادیابی کودکان و مزایای آن

یکی از مهم‌ترین دغدغه‌هایی که امروزه اکثر والدین با آن روبرو هستند، شناختن توانایی‌ها و استعدادیابی کودکان است.

به همین دلیل پدر و مادرها دوست دارند روش‌های مختلف و انواع تست هوش کودکان را امتحان کنند تا بتوانند با کشف استعداد فرزند خود به او در یافتن راه موفقیتش کمک کنند. در ادامه شما را با اهمیت استعدادیابی کودکان و بایدها و نبایدهای آن آشنا می‌کنیم تا بتوانید این دغدغه را تا حد زیادی کاهش دهید و قدمی بزرگ برای آینده کودک خود بردارید.

اهمیت استعدادیابی کودکان

پیش از آن که به اهمیت استعدادیابی کودکان بپردازیم، بهتر است شما را با مفهوم واژه استعداد آشنا کنیم. روانشناسان و محققان بزرگ دنیا تعاریف مختلفی برای کلمه استعداد در نظر گرفته‌اند. برخی از آن‌ها استعداد را یک امر ذاتی می‌دانند که از همان کودکی در وجود ما قرار دارد و قابل تغییر نیست. اما برخی دیگر بر این عقیده‌اند که همه افراد استعدادهای متفاوتی دارند که برای موفقیت در آن به تمرین و تکرار نیاز است. امروزه بیشتر والدین برای تعریف استعداد، گزینه دوم را قبول دارند. البته باید توجه داشته باشید که استعداد زمانی معنا پیدا می‌کند که کودک شما با صرف کمترین زمان و انرژی، مهارتی را فرا گیرد.

بزرگ‌ترین اهمیتی که یافتن و شکوفایی استعداد کودکان دارد این است که باعث افزایش موفقیت و توانایی کودک خواهد شد. به علاوه زمانی که شما به استعداد کودک خود پی ببرید، هزینه بیشتری در آن زمینه صرف می‌کنید و هزینه‌های اضافی دیگر کلاس‌ها را کاهش خواهید داد. برای مثال، زمانی که متوجه شدید استعداد و علاقه کودک شما در نقاشی است، دیگر نیازی نیست که هزینه‌های گزاف برای کلاس موسیقی صرف کنید.

روش‌های استعدادیابی کودکان

اکنون این سؤال مطرح می‌شود که از چه روش‌هایی می‌توان استعداد کودکان را شناسایی کرد؟ روش‌ها و تست‌های مختلفی برای استعدادیابی فرزندان وجود دارد که شما می‌توانید بر اساس نظر متخصصان آن‌ها را امتحان کنید. در ادامه به برخی از معروف‌ترین انواع تست هوش کودکان اشاره می‌کنیم:

وکسلر

یکی از انواع تست هوش کودکان، تست وکسلر است که برای سنین ۳ تا ۶ سال پیشنهاد می‌شود. این تست توسط وکسلر آمریکایی طراحی شد و هدف از آن، بررسی ناتوانی‌های یادگیری در کودکان و بزرگسالان بود. این تست هوش مزایای زیادی دارد از جمله:

دریافت نمره بهره هوش

بزرگ‌ترین مزیتی که این تست هوش کودکان دارد این است که نمره بهره هوش یا IQ را نشان می‌دهد. با استفاده از این نمره می‌توانید فرزندتان را با همسالان خود مقایسه کنید و در صورتی که متوجه مشکل هوشی شدید، هر چه سریع‌تر برای پیشگیری یا درمان آن اقدام نمایید.

تشخیص نقاط ضعف و قوت

آزمون هوش وکسلر می‌تواند نقاط ضعف و قوت کودک شما را نشان دهد. در این صورت شما می‌توانید بر روی این نقاط کار کنید و نقاط ضعف را بهبود بخشید و نقاط قوت را ارتقا دهید.

تشخیص مشکلات ثانویه

در صورتی که یک متخصص، تست وکسلر را ارزیابی کند می‌تواند به مشکلات ثانویه مانند وسواس، افسردگی، اضطراب و بیش‌فعالی در کودک شما پی ببرد.

تست هوش کودکان گاردنر

یکی دیگر از معروف‌ترین تست‌های هوش کودکان، تست هوش گاردنر است که مناسب سن ۸ تا ۱۲ سالگی خواهد بود. تست گاردنر نقاط ضعف و قوت کودک شما را نشان می‌دهد. علاوه بر این شما متوجه خواهید شد که چه سبک یادگیری برای کودکتان مؤثرتر است. به عبارت دیگر، این تست سبک‌های یادگیری ترجیحی و سبک‌های رفتاری و کاری را نشان خواهد داد و برای نوجوانانی که دغدغه انتخاب رشته دارند نیز مفید است.

اصلی‌ترین مزیتی که گاردنر در این تست به آن اشاره می‌کند این است که به شما کمک می‌کند وضعیت هوش‌های نه گانه را ارزیابی کنید و با درک توانایی کودک موجب افزایش اعتماد به نفس و خودباوری در او شوید. 

نه هوش گاردنر عبارت‌اند از:

• هوش کلامی
• هوش ریاضی
• هوش درون فردی
• هوش برون فردی
• هوش موسیقیایی
• هوش طبیعت گرا
• هوش دیداری
• هوش حرکتی

سن مناسب استعدادیابی در کودکان

بر اساس نظر روان‌شناسان، بهترین سن برای انجام تست هوش کودکان، در حدود ۳ تا ۶ سالگی است. گاهی اوقات والدین از تست‌های نرم‌افزاری و بازی‌های مختلف برای استعدادیابی فرزندانشان استفاده می‌کنند؛ در حالی که این موارد فقط قادر به نمایان کردن تکنیک‌های اجتماعی، روانی و جسمانی خواهند بود. استعدادیابی دقیق باید توسط افراد متخصص انجام شود و جنبه‌های مختلف عاطفی، هنری، شغلی و ورزشی را در بر بگیرد.

بایدها و نبایدهای استعدادیابی کودکان

زمانی که برای شناسایی استعدادهای کودک خود اقدام می‌کنید باید به نکاتی توجه کنید تا کودک شما خسته، سردرگم و اذیت نشود. در ادامه به این نکات می‌پردازیم:

از عجله بپرهیزید و به کودک استرس وارد نکنید.

یکی از معایب شیوه‌های سنتی استعدادیابی فرزند، عجله کردن است. معمولاً در این موارد پدر و مادرها عجله دارند تا به طور هم‌زمان چند مهارت و توانایی را به کودکان آموزش دهند. توجیه این والدین نیز این است که کودکان در نهایت به یک یا چند مورد از این مهارت‌ها علاقه‌مند می‌شوند و استعداد خود را شکوفا خواهند کرد. در روانشناسی مدرن از این روش پیشگیری می‌شود؛ چرا که به کودک فشار و استرس زیادی وارد می‌کند. علاوه بر این وجود یک برنامه سنگین و فشرده باعث می‌شود کودک به بیماری‌های جسمی و روحی زیادی مبتلا شود.

به علایق کودک توجه کنید.

توجه داشته باشید که کودک شما علاقه دارد در اوقات فراغتش چه کارهایی را انجام دهد. اگر کودک به انجام یک فعالیت خاص علاقه زیادی نشان می‌دهد، می‌تواند بیان‌کننده وجود استعداد در آن باشد.

تلاش کردن را به کودک خود آموزش دهید.

زمانی که دائماً در حال ستایش کودک هستید، ناخودآگاه تلاش او را برای یادگیری کاهش می‌دهید. بهتر است به کودک خود یاد دهید که تلاش کند، ریسک‌های بیشتری را بپذیرد و از اشتباهاتش درس بگیرد.

استعدادیابی در سنین پایین

شما به عنوان والدین باید با واقعیت جامعه مدرن امروزی روبرو شوید. دیگر دوران دکتر، مهندس و خلبان شدن کودکان گذشته است و استعداد و علایق کودکان حرف اول را می‌زند. شما به عنوان راهنمای کودک خود از زمان ۳ سالگی می‌توانید برای شناخت استعداد کودک خود اقدام کنید. در مرحله بعد نیز باید از ابزار و کلاس‌های مناسب برای پرورش استعداد او کمک بگیرید. شما می‌توانید از تست استعدادیابی کودکان در سایت بازی بوک استفاده نمایید. در این سایت برخی تست‌ها به صورت کاملاً رایگان برای همه قرار داده شده‌اند تا در منزل و با کمترین امکانات بتوانید استعدادهای کودک خود را شناسایی کنید. البته برخی دیگر از تست‌های موجود در این سایت نیز شامل هزینه خواهند شد؛ چرا که باید توسط متخصصان مورد تحلیل و ارزیابی قرار گیرند.