گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
تشنج تب یا تشنج ناشی از تب در کودکان یکی از شایع‌ترین انواع تشنج بوده که عموما هم در کودکان 6 ماه تا 5 سال دیده می‌شود. دلیل اصلی این تشنج عدم توانایی بدن این کودکان برای تحمل گرما و دمای بالا بوده که همین موضوع باعث می‌شود اختلالاتی در سیستم‌های عصبی آن‌ها رخ دهد و در نهایت کودک تشنج را تجربه کند.
با این‌که این مدل تشنج در بین بزرگسالان هم دیده می‌شود اما بیشتر در کودکان رایج است. ما در این مطلب قصد داریم که نگاه دقیق‌تری به این بیماری، علائم و راه‌کارهای درمان و پیشگیری از آن داشته باشیم. پیشنهاد می‌کنیم که تا انتها همراه ما باشید و این مطلب را از دست ندهید.
تشنج تب در کودکان چیست؟
تشنج ناشی از تب یا همان Pediatric Febrile Seizures عموما در کودکان 6 ماه تا 5 سال دیده می‌شود. با این حال این مدل تشنج در سنین 12 ماهگی تا 18 ماهگی هم بسیار رایج است، به‌خصوص در بین کودکان پسر. این مدل تشنج در کودکانی دیده می‌شود که به‌صورت ناگهانی دمای بدن‌شان به 39 درجه سانتی‌گراد می‌رسد و همچنان در حال افزایش است. التبه به این نکته هم دقت کنید که این مدل تشنج در دمای پایین هم اتفاق می‌افتد. به‌علاوه این‌که فاکتور اصلی تشنج در کودکان عموما تغییر دمای سریع بدن بوده که اغلب اوقات هم به‌دلیل بیماری اتفاق می‌افتد.
بد نیست بدانید که به‌طور کلی دو مدل تشنج تب داریم. یکی مدل ساده (Simple) و دیگری هم نوع پیچیده (Complex). مدل ساده نوع رایج‌تر تشنج تب بوده و نوع پیچیده مدلی است که مدت زمان بیشتری طول می‌کشد.
علت تشنج تب در کودکان چیست؟
تشنج ناشی از تب اغلب اوقات به دلیل بیماری اتفاق می‌افتد، اما اکثرا بعد از این‌که تشنج دیده می‌شود متوجه بیماری می‌شوید. از طرفی تشنج در روزهای اول بیماری دیده می‌شود، بنابراین ممکن است متوجه علائم دیگر بیماری زمینه‌ای در کودکتان نشوید و همین کار را برای جلوگیری از تشنج سخت‌تر می‌کند. به‌طور کلی دلایل متعددی منجر به بروز تشنج می‌شوند که در ادامه این موارد را بررسی می‌کنیم:
- تبی که پس از ایمن‌سازی پیش می‌آید، به‌خصوص ایمن‌سازی نسبت به سرخک اوریون می‌تواند به‌راحتی باعث تشنج کودک شود. این مدل تب اغلب اوقات 8 تا 14 روز بعد از ایمن سازی در کودک دیده می‌شود.
- تبی که در نتیجه ویروس یا عفونت‌های باکتریایی ایجاد می‌شود می‌تواند در نهایت به تشنج ختم شد. بیماری روزئولا یک بیماری عفونی بوده که شایع‌ترین دلیل این مدل تب است.
- همچنین فاکتورهایی مانند سابقه تشنج در خانواده کودک را در معرض خطر بیشتری قرار می‌دهد و احتمال این‌که درگیر این مدل تشنج‌ها شود را هم بیشتر می‌کند.
با علائم و نشانه‌های تشنج ناشی از تب در کودکان آشنا شوید
علائم این عارضه با توجه به نوع تشنج متفاوت است. همان‌طور که گفتیم تشنج ساده و پیچیده داریم که در ادامه علائم هر کدام را بررسی خواهیم کرد:
علائم تشنج ساده یا همان Simple febrile seizures
علائم این تشنج عبارت هستند از:
- از دست دادن هوشیاری
- لرزش اندام‌ها به صورت ریتمیک
- گیجی و خستگی بعد از تجربه تشنج
- عدم وجود ضعف در دست‌ها یا پاها
این مدل تشنج بسیار رایج بوده و اغلب اوقات کمتر از 2 دقیقه طول می‌کشد، ولی ممکن است تا 15 دقیقه هم زمان ببرد. به‌علاوه این‌که این مدل در 24 ساعت بیشتر از یک‌بار اتفاق می‌افتد. تشنج ساده با اسم تشنج کوتاه مدت هم در دنیای پزشکی شناخته می‌شود.
علائم تشنج پیچیده یا همان Complex febrile seizure
علائم این مدل عبارت هستند از:
- لرزش دست و پا
- از دست دادن هوشیاری
- احساس ضعف موقت در یک دست یا یک پا
تشنج پیچیده یا Complex بیشتر از 15 دقیقه زمان می‌رود و مجموعه‌ای از تشنج‌ها در بازه زمانی نیم ساعته اتفاق می‌افتند. به‌همین خاطر است که به این مدل تشنج بلندمدت گفته می‌شود. همچنین درست مانند تشنج کوتاه مدت ممکن است در 24 ساعت بیشتر از یک‌بار اتفاق بیفتد.
از طرفی زمانی که یک تشنج ساده یا بلند مدت به‌طور مرتب در کودک دیده شود به‌عنوان تشنج تب مکرر یا همان recurrent febrile seizure در نظر گرفته می‌شود. علائمی که کودک در چنین شرایطی تجربه می‌کند شامل موارد زیر است:
- کودک اغلب تب دارد
- دمای بدن کودک در اولین تشنج کمتر است
- تشنج بعدی کودک در عرض یکسال بعد از تشنج اولیه اتفاق می‌افتد
این نوع تشنج مکرر اغلب در کودکان زیر 15 ماه دیده می‌شود.
چه زمانی باید به دکتر مراجعه کنید؟
به‌طور معمول تشنج اول کودکان هیچ‌وقت از قبل خبر نمی‌کند و به‌صورت ناگهانی اتفاق می‌افتد. به‌همین خاطر آگاهی از روش‌های جلوگیری و کنترل تب امری حیاتی به‌حساب می‌آید که در ادامه در مورد آن‌ها صحبت خواهیم کرد. اما اگر که کودک شما تشنج‌های مداوم را تجربه می‌کند باید به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید. پزشک در چنین شرایطی از درمان‌های مداوم یا گهگاهی استفاده می‌کند. همچنین به‌دنبال بیماری‌های زمینه‌ای و عفونی بوده که ممکن است دلیل تشنج و تب باشند.
راه‌کارهای درمان تشنج تب در کودکان
در صورتی که تشنج تب در کودکان یک اتفاق مداوم و تکرارشدنی باشد باید حتما در این زمینه با پزشک مشورت کنید. برای پیدا کردن متخصص می‌توانید از سایت درمانکده کمک بگیرید. در این سایت لیست کاملی از پزشکان معتبر همراه با اطلاعات تماس‌شان در اختیارتان قرار می‌گیرد. از دکتر ارتوپد گرفته تا متخصص اطفال و… همچنین می‌توانید مشاوره آنلاین داشته باشید.
همان‌طور که بالاتر گفتیم دو مدل درمان مداوم و گهگاهی داریم. اجازه دهید بیشتر در مورد این دو متد درمانی صحبت کنیم:
درمان مداوم
در درمان مداوم پزشک از داروهای ضد صرع برای کودک استفاده می‌کند. این متد تنها زمانی که اولین تشنج کودک در کمتر از 1 سالگی او دیده شده باشد و همچنین تشنج نوع پیچیده باشد تجویز می‌شوند. به علاوه این‌که سابقه صرع در خانواده و وجود اختلالات رشد در کودک همگی دلیلی برای استفاده از متدهای درمانی مداوم هستند.
درمان گهگاهی
روش درمان گهگاهی به‌منظور جلوگیری از عود کردن تشنج است. در این روش شیاف دیازپام تجویز می‌شود. در چنین شرایطی کودک باید بعد از اولین تشنج به بیمارستان منتقل شود. این کار به‌منظور جلوگیری از تشنج بعدی و زیر نظر گرفتن علائم کودک است.
چطور می‌توانید از تشنج جلوگیری کنید؟
همان‌طور که گفتیم تشنج ناشی از تب هیچ‌وقت خبر نمی‌کند و به‌صورت ناگهانی اتفاق می‌افتد. اگر کودک شما در چنین شرایطی قرار گرفت اول از همه سعی کنید خونسردی خودتان را حفظ کنید، به این خاطر که با خونسردی و اعتماد به نفس بهتر می‌توانید شرایط را کنترل کنید. در وهله دوم سعی کنید تا رسیدن به بیمارستان یا پزشک متخصص نکات زیر را رعایت کنید:
- چیزی در داخل دهان کودک نگذارید
- کودکتان را به سمت خودتان بچرخانید
- حرکت یا لرزش ناشی از تشنج را محدود نکنید
- وسایلی که ممکن است در حین تشنج به کودک آسیب برساند را از اطراف او دور کنید
- کودک را در حین تشنج بر روی سطحی صاف و بدون ارتفاع قرار دهید تا از خطر سقوط جلوگیری کنید
به این نکته دقت کنید که شما نمی‌توانید زمان تشنج را حدس بزنید در نتیجه باید همیشه آماده عمل باشید. به‌علاوه این‌که در این زمان می‌توانید با پاشویه کردن و کم کردن لباس‌های کودک دمای بدن را پایین بیاورید.
سخن پایانی
تشنج ناشی از تب در کودکان اغلب اوقات باعث هراس پدر و مادر شده، مخصوصا اگر برای اولین بار تجربه آن را داشته باشند. به‌طور کلی با مراجعه سریع به پزشک بعد از این اتفاق دیگر جای نگرانی نیست و متخصص وضعیت و شرایط کودک را زیر نظر خواهد کرد. همچنین اگر که کودک شما سفتی گردن، استفراغ، سخت نفس کشیدن و کم‌خوابی را تجربه می‌کند سریع با یک متخصص تماس بگیرید.
همچنین اگر به‌دنبال جدیدترین مطالب در زمینه‌های پزشکی هستید سری به مجله پزشکی درمانکده بزنید. در این مجله پزشکی مطالب متنوع و به‌روزی هر روز منتشر می‌شوند؛ از مطالب مرتبط با خشکی زانو گرفته تا مطالب مرتبط با سلامت کودکان و بزرگسالان