گجت نیوز آخرین اخبار گجتی و فناوری های روز دنیا 
در این مقاله به معرفی و بررسی ویژگی‌های 9 مورد از جالب ترین و قدیمی ترین هلیکوپترهای نظامی که هنوز هم در خدمت هستند می‌پردازیم.
هلیکوپترها تاریخچه جالبی دارند و در میان سازگارترین و پراستفاده‌ترین سیستم‌های تسلیحاتی در سراسر جهان هستند. اولین هلیکوپترها توسط ارتش ایالات متحده در جنگ جهانی دوم مورد استفاده قرار گرفتند و زمانی که سودمندی آنها برای حمل و نقل و حمله هوا به زمین آشکار شد، تولید آنها افزایش یافت.
این دستگاه‌های بزرگ نظامی بخشی جدا نشدنی از تلاش‌های دوران جنگ و صلح محسوب می‌شوند. بعد از توسعه هلیکوپترهای مدرن در دهه ۱۹۳۰ میلادی، هلیکوپترهای نظامی در عملیات‌های نظامی جنگ جهانی دوم به یک ابزار نظامی قوی تبدیل شدند که انعطاف پذیری بی‌سابقه و غیرقابل تکراری را در اختیار ارتش‌ها قرار می‌دادند.
جنگ ویتنام شاهد افزایش قابل توجهی در استفاده از هلیکوپترها بود، زیرا تقریباً 12 هزار هلیکوپتر در این جنگ خدمت کردند، روندی که هرگز پایین نیامد. نظامیان در سراسر جهان امروزه هنوز از هلیکوپترها در سناریوهای مختلف استفاده می‌کنند. فناوری بهبود یافته است و پیشرفت در حوزه صنایع نظامی به هلیکوپترها اجازه می‌دهد تا سریعتر و ایمن‌تر از همتایان قدیمی خود پرواز کنند.
با وجود پیشرفت تکنولوژی در ساخت هلیکوپترها، گفتنی است که بسیاری از هلیکوپترهای قدیمی هنوز در خدمت هستند و برخی از آنها بسیار نمادین شده‌اند. برخی از این هلیکوپترها پس از گذشت بیش‌از نیم قرن هنوز مورد استفاده قرار می‌گیرند.
دلایل مختلفی وجود دارد که چرا این پرنده‌های قدیمی هنوز در ارتش‌ها کاربرد دارند. اول از همه تمامی آنها از نظر قابلیت اطمینان سابقه خوبی دارند. علاوه‌براین جایگزینی هلیکوپترها مانند بیشتر هواپیماهای نظامی بسیار هزینه‌بر است. همچنین ده‌ها هزار نسخه از هرکدام از این هلیکوپترها تولید شد، بنابراین منطقی است که تعدادی از آنها هنوز در حال استفاده باشند.
در ادامه نگاهی به 9 مورد از قدیمی ترین هلیکوپترهای نظامی می‌اندازیم که هنوز در حال پرواز هستند.
1. Bell UH-1 Iroquois
بل یواچ-۱ ایروکوای یکی از مشهورترین هلیکوپترهای جهان است که توسط یک موتور توربوشفت قدرت می‌گیرد و دارای دو پروانه است که یکی در چرخانه اصلی و دیگری در دم آن قرار دارد. این بالگرد در سال ۱۹۵۲ برای مواجه نیروی زمینی ایالات متحده آمریکا با نیازهای تخلیه پزشکی و کاربردپذیری این بالگرد طراحی شد و نخستین پرواز خود را در ۲۰ اکتبر ۱۹۵۶ انجام داد.
این هلیکوپتر با تخلیه بیش از 900 هزار سرباز مجروح نقش بزرگی در جنگ ویتنام ایفا کرد. UH-1 نهایی رسماً در سال 2016 از خدمت ارتش ایالات متحده بازنشسته شد. با این حال، گزارش‌هایی مبنی بر استفاده از نسخه‌های جدیدتر هلیکوپتر توسط نیروی هوایی ایالات متحده وجود دارد.
چیزی که این مورد از قدیمی ترین هلیکوپترهای نظامی را بسیار منحصر‌به‌فرد می‌کند، نام‌های مختلفی است که به آن نسبت داده می‌شود. نام نخستین این بالگرد اچ یو-۱ بود که در سال‌های جنگ ویتنام (از روی تلفظ HU) به آن «هیویی» می‌گفتند. در سپتامبر ۱۹۶۲ نام این بالگرد به یواچ-۱ تغییر یافت اما هنوز هم نام مشهور خود یعنی هیویی را از دست نداده است.
این هلیکوپتر در نهایت به نمادی از دخالت ارتش ایالات متحده در ویتنام تبدیل شد و در بسیاری از رسانه های آن دوره به نمایش درآمد. حتی صدایی که می‌دهد نیز در بین هلیکوپترها قابل تشخیص است.
دوران جنگ ویتنام شاهد هلیکوپترهای نمادین بسیاری بود، اما تعداد کمی از هلیکوپترها به اندازه Huey شناخته شده بودند. به لطف محبوبیت، Huey احتمالاً به این زودی‌ها کنار گذاشته نمی‌شود. تعداد زیادی از آنها در مکان‌های بسیار زیادی وجود دارد که ممکن است چند دهه دیگر طول بکشد تا کاملاً از خدمت کنار بروند.
2. Hughes OH-6 Cayuse
هیوز اواچ-۶ کایوس در سال 1966 وارد عملیات شد و درواقع پاسخی به درخواست ارتش ایالات متحده برای یک هلیکوپتر کوچکتر و سبکتر برای رصد در طول جنگ ویتنام بود.
این بالگرد در طول جنگ برای مقاصد مختلف مورد استفاده قرار گرفت و گزارش شده است که سازمان سیا از آن برای عملیات‌های مخفی نیز استفاده می‌کرد. هنگامی که این هلیکوپتر برای اولین بار وارد میدان شد، 23 رکورد جهانی هلیکوپتر را ثبت کرد.
مطمئناً تاکنون بارها این مورد از قدیمی ترین هلیکوپترهای نظامی را با طراحی قابل تشخیص در فیلم‌ها و برنامه‌های تلویزیونی دیده‌اید. OH-6 برای چندین دهه در ارتش ایالات متحده همراه با چندین کشور دیگر از جمله برزیل، ژاپن و اسپانیا مورد استفاده قرار گرفت. طراحی آن در نسخه‌های بعدی برای ایجاد مدل‌های مختلف تغییر یافت.
ژاپن در سال 2013 شروع به حذف تدریجی آنها برای کاوازاکی ساخت OH-1 کرد، اما روند استفاده از آنها ادامه دارد و برخی از آنها هنوز در خدمت هستند.
هیوز اواچ-۶ کایوس همچنان شاهد استفاده سنگین غیرنظامیان است و در میان خلبانان غیرنظامی و سازمان‌های مجری قانون محبوبیت زیادی دارد. اگر شرکت هیوز همه چیز را به هم نمی‌ریخت، ممکن بود تعداد بیشتری از این هلیکوپترها در آسمان دیده شود.
مالک شرکت، هاوارد هیوز، عمداً برآوردهای هزینه ارتش ایالات متحده را دست کم گرفت. ارتش به این موضوع پی برد و رقابت قراردادی جدیدی را برای جایگزینی آنها آغاز کرد. پس از اینکه شرکت هیوز توسط شرکت ام‌دی هلیکاپترز خریداری شد، این محصول امروزه با نام MD500 تولید می‌شود.
3. Boeing CH-47 Chinook
بوئینگ سی اچ-۴۷ شینوک در سال 1962 معرفی شد و ارتش ایالات متحده تا به امروز از آن استفاده می‌کند. این موضوع آن را به یکی از قدیمی ترین هلیکوپترهای نظامی تبدیل می‌کند که هنوز توسط نیروهای مسلح مورد استفاده قرار می‌گیرد.
کاربرد اصلی این بالگرد برای جابجایی سربازان، ادوات توپخانه‌ای، سوخت، آب، موانع و سنگر و سایر تدارکات و تجهیزات مورد نیاز در میدان نبرد است. کاربردهای ثانویه این هلیکوپتر هم شامل آمبولانس، امداد در فجایع طبیعی، جستجو و نجات، انتقال هواپیماها، آتش‌نشانی و رهاسازی چتربازان می‌شود.
این هلیکوپتر از طراحی دو روتور استفاده می‌کند و به لطف آن می‌تواند دور در دقیقه کمتری نسبت به یک هلیکوپتر معمولی کار کند. این قابلیت منجر به صدای متمایزی می‌شود که از هلیکوپترهای دیگر قابل تشخیص است.
شینوک یک هلیکوپتر سریع و نسبتاً بادوام است و نسخه‌های مدرن آن می‌توانند تقریباً 186 مایل در ساعت را برای حدود 200 مایل دریایی طی کنند و می‌توانند بیش از چهار دوجین نفر را جابجا کنند یا حدود 20 هزار پوند را به سمت شمال بکشند. همچنین در عملیات جستجو و نجات و تحویل کالا به جوامع در پی بلایای طبیعی استفاده می‌شود.
یکی از معروف‌ترین شینوک‌هایی که تاکنون پرواز کرده است یعنی براوو نوامبر، ۲۱۵۰ سرباز، ۹۵ تلفات، ۵۵۰ زندانی و ۵۵۰ تن محموله را برای نیروی هوایی سلطنتی بریتانیا در طول جنگ ۱۸ روزه فالکلند حمل کرد. تولید این هلیکوپتر هنوز متوقف نشده و شرکت بوئینگ هنوز هم به طور فعال نسخه‌هایی از آن را می‌سازد.
این شرکت بیان می‌کند که از زمان معرفی این هلیکوپتر از دهه‌های گذشته، بیش از 1200 دستگاه ساخته و ارسال شده است. از آنجایی که نمونه‌های زیادی از این هلیکوپتر هنوز استفاده می‌شود، می‌توانیم مطمئن باشیم که شینوک به‌این زودی‌ها بازنشسته نخواهد شد.
4. Sikorsky H-34
سیکورسکی اچ-۳۴ یک هواگرد ساخت کارخانه سیکورسکی در کشور ایالات متحده آمریکا است که در دهه 1950 ساخته شد و برای نخستین بار در ۸ مارس ۱۹۵۴ میلادی مورد استفاده قرار گرفت. نخستین استفاده‌کننده این هواپیما نیروی زمینی ایالات متحده آمریکا بوده است.
این هلیکوپتر به‌عنوان یک هواگرد ضد زیردریایی به جهان معرفی شد که برای حمل بار و نیرو نیز استفاده می‌شد. این هلیکوپتر زندگی خود را به عنوان یک هلیکوپتر برای نیروی دریایی ایالات متحده آغاز کرد اما در نهایت برای استفاده در خدمات نظامی و غیرنظامی راهی 25 کشور دیگر شد.
تولید H-34 در سال 1970 متوقف شد و در مجموع بین 1800 تا 2100 دستگاه تولید شد، از جمله آنهایی که با نام CH-34 پرواز می‌کردند. اچ-34ها عمدتاً به عنوان ترابری متوسط، در هر قاره با نیروهای مسلح خدمت می‌کردند و شاهد نبرد در الجزایر، جمهوری دومینیکن، نیکاراگوئه و سراسر آسیای جنوب شرقی بودند.
از دیگر کاربردهای این هواگردها می‌توان به نجات قربانیان سیل، بازیابی فضانوردان، مبارزه با آتش‌سوزی و حمل رئیس جمهور اشاره کرد. همچنین از این هلیکوپتر برای بیرون آوردن زنگ آزادی 7 ناسا از اقیانوس اطلس استفاده شد، اما به دلیل پر شدن کپسول فضایی عطارد از آب دریا شکست خورد.
این مورد از قدیمی ترین هلیکوپترهای نظامی آخرین هلیکوپتر با موتور پیستونی بود که توسط تفنگداران دریایی ایالات متحده اداره می‌شد و با انواع توربین مانند UH-1 Huey و CH-46 Sea Knight جایگزین شد. با اینکه تولید این هواگرد متوقف شد و این پرنده‌ی نظامی درواقع بازنشسته شد، اما هنوز هم می‌توانید در بخش غیرنظامی تعدادی از آنها را بیابید.
اچ-34 در دوران اوج خود شاهد اقدامات زیادی بود و بیشتر توسط ایالات متحده در جنگ ویتنام مورد استفاده قرار گرفت. پس از آن، در مکان‌هایی مانند فرانسه، ویتنام جنوبی و کشورهای دیگر خانه پیدا کرد.
بیش‌از دوازده نوع از H-34 وجود داشت که سیکورسکی آن را اغلب در دهه 1960 برای کارهای مختلف دیگر تغییر داد. بنابراین، یافتن نمونه‌ای از نسخه اصلی دشوار است و تنها می‌توان مواردی از آنها را که در موزه‌ها به نمایش گذاشته می‌شوند یا در خدمات غیرنظامی مورد استفاده قرار می‌گیرند، یافت.
5. Sikorsky SH-3 Sea King and S-61
سیکورسکی اس‌اچ-3 و نسخه غیر نظامی آن S-61، در سال 1961 به دنیا معرفی شدند. SH-3 Sea King یک هواگرد ضد زیردریایی بود و از اولین هلیکوپترهایی محسوب می‌شد که از موتورهای توربوشفت در طراحی خود استفاده می‌کرد. نسخه نظامی این هلیکوپتر نیز جزو اولین نمونه‌هایی بود که هم برای شکار و هم برای حمله به زیردریایی‌ها طراحی شد. این کار قبلا توسط دو هلیکوپتر جداگانه انجام می‌شد، یکی شکار و دیگری که حمله را انجام می‌داد.
مانند بسیاری از هلیکوپترها، این هلیکوپتر بارها برای انجام وظایف دیگر بهبود یافت. با اینکه نسخه نظامی برای استفاده نظامی در نیروی دریایی ایالات متحده بازنشسته شد، اما هنوز هم توسط شرکت‌های غیرنظامی استفاده می‌شود.
سی کینگ علاوه بر آمریکا در ایتالیا، بریتانیا، ژاپن و کانادا هم تولید شده و به کشورهای دیگری از جمله ایران، برزیل، آرژانتین، هند، مصر، مالزی، پرو، عربستان، کانادا، دانمارک، اسپانیا و ایرلند نیز صادر شده و در برخی از کشورها همچنان فعال است.
نوع غیر نظامی S-61 نیز امروزه مورد استفاده قرار می‌گیرد. برخی از معروف‌ترین نمونه‌ها، S-61های متعلق به ایر گرینلند هستند که بیش‌از 50 سال است متعلق به این هواپیما بوده و توسط آن اداره می‌شود. با وجود اینکه اس61ها به‌طور خاص برای استفاده غیرنظامی ساخته شده بودند، گارد ساحلی ایرلند از آنها برای عملیات جستجو و نجات در دهه 1990 و 2000 استفاده کرد.
اکثر هلیکوپترهای باقی مانده که هنوز در حال خدمت‌اند، نوع S-61 هلیکوپتر هستند. اس-61 احتمالا برای مدتی طولانی در پرواز خواهد ماند. سیکورسکی در سال 2013 یک نسخه مدرن به نام S-61T طراحی کرد که 110 فروند از آنها توسط وزارت امور خارجه ایالات متحده خریداری شد اما به ندرت مورد استفاده قرار گرفت.
6. MD 500 series
سری هلیکوپترهای MD 500 در سال 1967 در کنار بسیاری دیگر از هلیکوپترهای دوران جنگ ویتنام وارد خدمت شدند. این جنگ‌افزار چندین نسخه از جمله MD 500 Defender، MD 500E، MD 520N و MD530F داشت که همه‌ی آنها کاربرد نظامی داشتند، اما هیچ کدام بیشتر از MD 500 Defender که امروزه نیز به طور فعال مورد استفاده قرار می‌گیرد، پرطرفدار نبودند.
این یک هلیکوپتر سبک است که درگذشته بیشتر برای کارهای شناسایی و تاسیساتی استفاده می‌شد. انواع مسلح آن نیز برای استفاده‌های حمله و ضد زیردریایی وجود دارد. گستردگی کاربردها و تنوع این هلیکوپتر کمک کرده است تا در طول سالیان متمادی در خدمت باقی بماند و تقریباً برای هر موقعیتی یک MD 500 وجود دارد.
ارتش ایالات متحده بزرگترین کاربر انفرادی هلیکوپترهای سری MD 500 است، اما از آنها در روسیه، چین، هند، کره جنوبی، ژاپن و چندین کشور دیگر نیز استفاده می‌شود. این هلیکوپترها به اندازه سابق فعال نیستند، اما به نظر می‌رسد که چندین کشور چند مورد را حفظ کرده‌اند.
نسخه‌های غیرنظامی این هلیکوپتر نیز هنوز تولید می‌شوند، هرچند در تعدادی بسیار کمتر از گذشته. این بالگردها همچنین برای کارهای سودمندی مانند سمپاشی مزارع با آفت کش‌ها و در استودیوهای فیلم برای فیلمبرداری هوایی استفاده می‌شوند. این هلیکوپتر همچنین یکی از محبوب‌ترین هلیکوپترهای تفریحی است که به لطف تطبیق‌پذیری انتظار می‌رود مدتی طولانی در خدمت بماند.
7. Bell AH-1 Cobra
بِل اِی‌اِچ-۱ کبرا نوعی هلیکوپتر تهاجمی ساخت شرکت بل است که در دهه ۱۹۶۰ بر اساس هلیکوپتر چندمنظوره پرطرفدار یواچ-۱ ایروکوای طراحی شد. این هلیکوپتر اولین پرواز خود را در سال ۱۹۶۵ انجام داده و از سال ۱۹۶۷ وارد ارتش آمریکا شد.
این مورد از قدیمی ترین هلیکوپترهای نظامی در دو نوع اصلی تک‌موتوره و نوع پرقدرت‌تر دوموتوره ساخته شد که مدل‌های تک موتور آن با نام هیویی کبرا شناخته می‌شوند
بل ای‌اچ-۱ کبرا در ابتدا به عنوان یک هلیکوپتر تهاجمی در جنگ ویتنام خدمت می‌کرد. این طرح دارای یک برجک و سلاح‌های اضافی نصب شده در طرفین بود. AH-1 برخی از ویژگی‌های خود را با هلیکوپتر Huey نیز به اشتراک دارد. در واقع، AH-1 از نظر فنی از نوادگان Huey است اما تاکید بیشتری بر حمله دارد.
این هلیکوپتر تا اواخر دهه 1990 بخشی از زرادخانه ایالات متحده بود و به طور گسترده در بسیاری از درگیری‌ها از آن استفاده می‌شد. هنگامی که ایالات متحده کار خود را با آن تمام کرد، AH-1 را به متحدان خود در ناتو ارائه داد.
بل در طول سال‌ها مدل‌های مختلفی را برای مدرن‌سازی مداوم هلیکوپتر عرضه کرد. به عنوان مثال، AH-1J یا SuperCobra در سال 1968 تولید شد و تا سال 2020 در خدمت ارتش ایالات متحده بود.
تمامی مدل‌های هلیکوپتر کبرا در نیروی زمینی ایالات متحده آمریکا از دهه ۱۹۸۰ با هلیکوپتر ای‌اچ-۶۴ آپاچی جایگزین شدند. البته تعدادی از آنها همچون بسیاری از هلیکوپترهای جنگی دیگر آمریکا کاربرد غیرنظامی پیدا کرده و به عنوان هلیکوپتر آتش‌نشان برای اطفای حریق جنگل‌ها استفاده می‌شوند.
8. Bell 206 series
سری هلیکوپترهای بل 206 برای اولین بار در سال 1967 عرضه شدند و تاریخچه جالبی دارند. بل یک مسابقه قرارداد نظامی را به هیوز باخت که منجر به ساخت OH-6 شد. هیوز بعداً قرارداد را به هم زد و در نتیجه مسابقه قرارداد جدیدی شکل گرفت که بل با سری 206 هلیکوپتر برنده شد.
انواع مختلفی در خط تولید بل 206 وجود دارد، از جمله 206، 206A JetRanger، 206L LongRanger و Bell OH-58. بل تا زمانی که آخرین هلیکوپتر در سال 2017 از تولید خارج شد، بیش از 7 هزار فروند از این هلیکوپترها را به تولید رساند.
تنها تفاوت عمده بین هر مدل ظرفیت صندلی و محدوده سوخت است. ایالات متحده از نوع OH-58 به عنوان یک هلیکوپتر شناسایی در میدان نبرد استفاده کرد. استرالیا، کانادا، شیلی، جامائیکا، مالت و سوئد از جمله دیگر کشورهایی هستند که از آن برای عملیات نظامی استفاده کرده‌اند.
امروزه، مدل‌هایی از این هلیکوپتر هنوز در بسیاری از کشورها مورد استفاده قرار می‌گیرند. سازمان‌های رسانه‌ای خبری اغلب از هلیکوپترهای بل 206 برای به‌روزرسانی اطلاعات ترافیک و گزارش‌های خبری استفاده می‌کنند.
بل ۲۰۶آ جت رنجر که در ارتش آمریکا با عنوان بل اواچ-۵۸ کیووا شناخته می‌شود، از یک موتور توربوشفت Allison 250 استفاده می‌کند. این موتور هواپیما یکی از معروف‌ترین موتورهای نصب شده روی بالگردهای سبک است که بالگردهای چون ام دی 500، ام اچ 6، اس 76 و نسخه توربوپراپ این موتور روی چند هواپیمای نیز نصب شده است.
9. Sikorsky UH-60 Black Hawk
سیکورسکی یواچ-۶۰ بلک هاوک یکی از شناخته شده‌ترین هلیکوپترهای نظامی در تمام دوران است. این مورد از قدیمی ترین هلیکوپترهای نظامی اولین بار در سال 1979 عرضه شد و مانند بعضی دیگر از هلیکوپترهای موجود در این لیست، قطعاً آینده طولانی خدمت را در پیش دارد.
در واقع انتظار می‌رود حداقل تا سال 2030 در ارتش ایالات متحده باقی بماند، زمانی که برنامه هواپیمای تهاجمی بلند برد آینده (FLRAA) جایگزین مناسبی پیدا کند. بلک هاوک یک هلیکوپتر چند منظوره است که در ابتدا برای جایگزینی بل UH-1 Huey قدیمی برای انتقال نیروها و محموله‌های سبک از مکانی به مکان دیگر در نظر گرفته شده بود.
این هلیکوپتر در طول سال‌ها به‌روز شده است تا وظایف مختلفی را انجام دهد. یکی از نمونه‌های بهبود یافته‌ی آن UH-60V است که نسبت به مدل‌های قبلی ارتقا یافته است. این ارتقاء به Black Hawk کمک کرده تا در تمام این دهه‌ها در خدمت باقی بماند.
این جنگ‌افزار حتی به سلاح‌هایی برای استفاده در هنگام حملات مجهز شده است. از آنجایی که چیز زیادی وجود ندارد که بلک هاوک قادر به انجام آن نباشد، خانه‌ای در بخش غیرنظامی نیز دارد. در حال حاضر از آن به عنوان یک آمبولانس هوایی یا جرثقیل هوایی استفاده می‌شود. برخی از مدل‌های این بالگرد نیز با مخازن بزرگ آب برای مبارزه با آتش‌سوزی در جنگل‌ها مجهز شده‌اند.
این هلیکوپتر به کشورهای متعددی صادر شده و در نیروهای مسلح کشورهایی همچون افغانستان، استرالیا، کره جنوبی، جمهوری خلق چین، تایوان، تایلند، مکزیک، کلمبیا، عربستان، اسرائیل، شیلی، برزیل، ایران، آرژانتین، بحرین، برونئی، امارات و ترکیه هم از آن استفاده می‌شود.
