گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
اگر قصد ارتقای رم کامپیوتر خود را داشته باشید، ظرفیت بالاتر را ترجیح می‌دهید یا سرعت بالاتر؟ آیا با تاثیر این دو در عملکرد کامپیوتر خود آشنا هستید؟
صاحب نظران معمولا به کاربران رایانه‌های شخصی توصیه می‌کنند که به‌جای خرید یک کامپیوتر جدید، سعی کنند قطعات کامپیوتر کنونی خود را ارتقا دهند. این کار علاوه بر این که هزینه کمتری در پی دارد، کمک بسیار بیشتری هم به تولید کمتر زباله‌های الکترونیکی می‌کند. در عین حال، ارتقا دادن یک کامپیوتر مسئله بسیار دقیقی بوده و نیازمند تامل فراوان است.
یکی از مهم‌ترین فاکتورهای تاثیرگذار در عملکرد فنی نه چندان مناسب کامپیوترها، ضعف رم است. با این حال اگر قصد ارتقای رم را داشته باشید، چه کاری باید انجام دهید؟ آیا یک رم با ظرفیت بالاتر را انتخاب می‌کنید یا یک رم سریعتر را؟
چه فاکتوری برای رم مهم‌تر است؛ ظرفیت یا سرعت؟
متاسفانه پاسخ دادن به این سوال اصلا ساده نبوده و به پارامترهای مختلفی بستگی دارد. در ادامه این متن سعی داریم جنبه‌های مختلف این مساله را بررسی کرده و شما را برای ارتقای رم یاری کنیم.
چرا به رم نیاز داریم؟
رم، یکی از ضروری‌تری اجزای هر دستگاه پردازشی و محاسباتی است و تاثیر فراوانی در عملکرد فنی آن دارد.
به بیان ساده، رم حافظه‌ای موقتی و کوتاه‌مدت است که پردازنده از آن برای ذخیره کردن اطلاعاتی که قصد دسترسی سریع به آن‌ها را دارد، استفاده می‌کند.
با استفاده از این حافظه، دستگاه شما به‌طور آنی به فرامین صادر شده واکنش نشان خواهد داد. این فرق البته ممکن است در حد تنها چند ثانیه باشد. اما تجمیع همین چند ثانیه برای فرامین مختلف می‌تواند فاکتوری بسیار تاثیرگذار در تعیین عملکرد کلی دستگاه باشد.
به این ترتیب اگر اجرای برنامه‌ها و دستورها در کامپیوتر شما بیش از اندازه طول می‌کشد، احتمالا به ظرفیت بالاتر رم نیاز خواهید داشت. دلیل این سرعت پایین آن است که به دلیل ظرفیت پایین، پردازنده شما ناچار است به‌جای ذخیره اطلاعات موقتی در حافظه سریع رم، از هارد دیسک که به مراتب کندتر است، برای انجام این کار استفاده کند.
این مساله بیشتر برای کامپیوترهای قدیمی پیش می‌آید که توانایی اجرای برنامه‌های سنگین‌تر امروز را ندارند! همچنین کامپیوترها یا لپ تاپ های ارزان قیمت که از رم‌های کندتر و با حافظه کمتر استفاده می‌کنند هم ممکن است با این مشکل روبرو شوند.
این سیستم‌ها معمولا در ابتدا عملکرد سریعی دارند. با این وجود، افزایش حافظه مورد نیاز نرم افزارهای مختلف، باعث می‌شود که به مرور ظرفیت رم آن‌ها برای اجرای سریع و به‌موقع فرامین کافی نباشد.
تفاوت بین سرعت و ظرفیت رم
ظرفیت حافظه رم با واحدهای مگابایت یا گیگابایت سنجیده می‌شود. البته ظرفیت‌های ترابایتی رم هم به لحاظ تئوری امکان‌پذیر است؛ اما تا کنون هیچ محصولی به این حوزه وارد نشده است!
افزایش ظرفیت رم، شانس این که پردازنده برای ذخیره اطلاعات موقتی از هارد دیسک استفاده کند را کاهش داده و از این طریق سرعت اجرای دستورهای شما را افزایش خواهد داد.
با این وجود، حتی با در اختیار داشتن حافظه رم کافی، ممکن است با شرایطی روبرو شوید که افزودن حافظه رم نمی‌تواند سرعت بالاتر را برای‌تان تامین کند. در این شرایط، راهکار مناسب استفاده از حافظه رم با سرعت بالاتر است؛ حتی اگر ظرفیت آن به اندازه حافظه کنونی شما باشد!
بیشتر بخوانید:
سریع ترین رم موبایل جهان با سرعت 9.6 گیگابایت در ثانیه معرفی شد؛ با LPDDR5T آشنا شوید
فاکتورهای مختلفی وجود دارند که روی سرعت حافظه رم تاثیر می‌گذارند. فرکانس یک رم، تعیین‌کننده حداکثر پهنای باند آن بوده و نشانگر چگونگی انتقال اطلاعات ورودی و خروجی به آن در واحد زمان است.
علاوه بر این، تاخیر (Latency) هم نشان‌دهنده این است که یک حافظه رم با چه سرعتی به فرامین کاربر واکنش نشان می‌دهد.
فرکانس رم با واحد مگاهرتز سنجیده می‌شود. رم‌های جدیدتر و گران‌قیمت‌تر، فرکانس بالاتری دارند. به‌عنوان مثال، رم‌های DDR4 از فرکانس‌های در محدوده 1600 تا 3600 مگاهرتز بهره می‌برند؛ در حالی که نمونه‌های جدیدتر DDR5، فرکانس‌هایی در بازه 3200 تا 6400 مگاهرتزی دارند.
از سوی دیگر، تاخیر رم نیز معمولا در اعدادی سه‌بخشی مثل 16-18-18 نمایش داده می‌شود و باید حتی‌الامکان مقدار پایین‌تری داشته باشد.
در صورتی که رم انتخابی شما حافظه کافی در اختیار دارد، افزایش بیشتر ظرفیت، کمک چندانی به ارتقای سرعت کامپیوترتان نخواهد کرد. در عوض می‌توانید با انتخاب نمونه‌های سریعتر و با تاخیر پایین‌تر شاهد بهبود سرعت بسیار بیشتری باشید.
چه میزان حافظه و سرعت برای ما کافی‌ست؟
پاسخ دادن به این سوال با پارامترهای مختلفی بستگی دارد که کاربر با در نظر گرفتن آن‌ها می‌تواند به دید مناسبی در خصوص حافظه مناسب خود دست پیدا کند.
چند سال پیش، رم 16 گیگابایت برای اجرای سنگین‌ترین فرامین کاملا کافی تلقی می‌شد. با این وجود، امروز، بسیاری کاربران، خصوصا افرادی که در حوزه گیمینگ، ویرایش ویدیو، برنامه‌نویسی یا موارد از این دست فعال هستند، رم 32 گیگابایتی را انتخاب می‌کنند.
البته این به آن معنا نیست که ما حافظه 32 گیگابایتی را برای تمامی کاربران توصیه کنیم؛ چرا که برای بسیاری افراد، حتی آن‌هایی که کاربری سنگین دارند، رم 16 گیگ همچنان کافی بوده و پاسخگوی تمامی نیازها خواهد بود.
دقت کنید که اگر آن‌چنان به دنبال تجربه جدیدترین بازی‌های روز نیستید و از کامپیوتر خود صرفا برای تایپ، گشت و گذار در اینترنت، چک کردن ایمیل و یا تماشای محتوای ویدیویی استفاده می‌کنید، حتی 16 گیگ حافظه هم برای شما بیش از حد زیاد است!
با این وجود، مساله ارتقای رم زمانی ضروری می‌شود که شما قصد داشته باشید سنگین‌ترین بازی‌های روز را اجرا کرده و ضمن ضبط گیم‌پلی و استریم کردن در پلتفرم‌های مختلف، به‌طور همزمان چندین برنامه دیگر را هم در پس‌زمینه داشته باشید!
در این شرایط طبیعتا فشار زیادی روی حافظه رم دستگاه شما وارد شده و احتمال کندتر شدن عملکرد افزایش خواهد یافت. اگر شما جزو این دسته افراد هستید، ارتقا به رم‌های 32 گیگابایتی اقدامی منطقی به شمار می‌رود.
یکی دیگر از مسائلی که سرعت رم دستگاه شما را تحت تاثیر قرار می‌دهد، مادربرد آن است. برای درک بهتر این شرایط تصور کنید رمی خریداری کرده‌اید که سرعت 3600 مگاهرتزی را ارائه می‌کند. در این شرایط اگر مادربرد شما صرفا از سرعت 3000 مگاهرتزی پشتیبانی کند، سرعت شما نیز محدود به همین مقدار خواهد بود.
علاوه بر این، انتخاب نسل‌های مختلف رم نیز می‌تواند روی سرعت آن تاثیر بسزایی داشته باشد. به‌عنوان مثال، اگر رم 3200 مگاهرتزی DDR4 را به یک مدل 3600 مگاهرتزی DDR4 ارتقا دهید، نمی‌توانید انتظار بهبود چشمگیر سرعت را داشته باشید.
با این وجود اگر یک رم DDR5 انتخاب کنید، افزایش سرعت دستگاه، کاملا محسوس خواهد بود.
البته برای این کار ممکن است مجبور شوید کل مادربرد خود را هم ارتقا دهید! با این حال، آپگرید رم DDR4 به DDR5 راهکاری تضمینی برای افزایش سرعت کامپیوتر شماست!
از سوی دیگر، افزایش‌های چشمگیر ظرفیت و سرعت رم نیز می‌تواند باعث ارتقای قابل توجه عملکرد دستگاه شود. به‌عنوان مثال، اگر رم کنونی 4 گیگابایتی کامپیوتر خود را به 16 گیگابایت ارتقا دهید، قطعا عملکرد بهتری را مشاهده خواهید کرد.
به‌طور مشابه در صورتی که رم کنونی شما فرکانس 1300 مگاهرتزی دارد و آن را با یک مدل با فرکانس 3600 هرتز جایگزین کنید، قادر به تجربه بهبود عملکرد محسوس خواهید بود.
چگونه باید رم کامپیوتر خود را ارتقا دهیم؟
اگر قصد ارتقای رم کامپیوتر یا لپ تاپ دستگاه خود را دارید، لازم است چندین گام مختلف را برای این کار بپیمایید. نخستین گام، پرچالش‌ترین آن‌هاست! اولین سوال مهم در این خصوص آن است که آیا حافظه رم شما قابل ارتقاء است یا خیر! در صورتی که پاسخ به این سوال منفی است، متاسفانه شما قادر به ارتقای رم نخواهید بود.
اما اگر امکان ارتقای رم را دارید، باید از تعداد اسلات‌های رم خالی دستگاه خود آگاه باشید. از این طریق می‌توانید متوجه شوید که حداکثر ظرفیت رم قابل پشتیبانی توسط کامپیوتر شما چقدر است.
رم‌های DDR2 در حداکثر ظرفیت 8 گیگابایتی قابل تهیه کردن هستند؛ هرچند که بیشتر، ظرفیت‌های 2 یا 4 گیگابایتی آن‌ها در بازار حضور دارند. از سوی دیگر، حافظه‌های DDR3 نیز ظرفیتی حداکثر 32 گیگابایتی دارند. بنابراین اگر قصد دارید به 3 گیگ رم DDR3 دسترسی داشته باشید، لازم است که دو رم 16 گیگابایتی را به مادربرد متصل کنید.
با این وجود در صورتی که کامپیوتر شما قادر به پشتیبانی از رم‌های DDR4 باشد، می‌توانید از حداکثر 64 گیگابایت حافظه در دستگاه خود استفاده کنید. این ظرفیت، در رم‌های DDR5 به حداکثر 512 گیگ می‌رسد.
اگر مادربرد کامپیوتر شما دو اسلات مخصوص رم دارد، توصیه می‌کنیم به‌جای استفاده از یک رم با ظرفیت بالاتر، با اضافه کردن یک رم دیگر، حافظه را ارتقا دهید؛ چرا که پلتفرم‌های دوکاناله مزیت‌های جذابی نسبت به بهره بردن از تنها یک حافظه رم دارند.
البته اگر قصد داشته باشید کامپیوتر خود را از ابتدا اسمبل کنید و مطمئن نیستید باید از یک رم 8 گیگابایتی استفاده کنید یا دو رم 4 گیگابایتی؛ بهتر است از تنها یک رم استفاده کنید؛ چرا که از این طریق، دست شما برای ارتقای رم در آینده بازتر خواهد بود.
همچنین اگر قصد دارید رم کامپیوتر خود را ارتقا دهید؛ اما تمامی اسلات‌های رم مادربرد پر شده است؛ تنها راهی که برای‌تان باقی مانده، خرید رم‌های با سرعت بیشتر است!
جمع‌بندی
ظرفیت حافظه رم تنها تا نقطه‌ای مشخص می‌تواند باعث افزایش سرعت دستگاه شما شود و پس از آن، روند سریعتر شدن عملکرد کامپیوتر متوقف خواهد شد. به‌طور کلی در صورتی که شما یک گیمر نباشید یا استفاده‌های سنگینی از کامپیوترتان نکنید، 16 گیگ رم برای‌تان کاملا کافی خواهد بود.
از سوی دیگر، در صورتی که احساس می‌کنید ظرفیت حافظه رم شما کافی‌ست؛ اما مشکل سرعت پایین دستگاه هنوز رفع نشده؛ بهتر است سراغ رم‌های با فرکانس بالاتر و تاخیر پایین‌تر بروید.
فارغ از تمام این موارد، دقت کنید که برخی اوقات، نصب یک سیستم عامل تازه، تنها چیزی است که برای ارتقای سرعت کامپیوتر ویندوزی خود نیاز دارید. بنابراین پیش از این که به سراغ راه حل های سخت افزاری بروید، نصب سیستم عامل تازه را حتما امتحان کنید.
