باستانشناسان بخشی از مجسمه مرمری اسکندر مقدونی را با مدل موی شبیه به یال شیر در منطقهای واقع در ترکیه کشف شد.
کشف اخیر سر مجسمهای مرمری که گمان میرود متعلق به اسکندر مقدونی باشد، بار دیگر محبوبیت ماندگار این فرمانروای باستانی را حتی با گذشت قرنها از مرگ او برجسته کرده است. این اثر در میان بقایای دوره تئاتر روم باستان در کنورالپ، واقع در شمال دوزچه و نزدیک ساحلی در شمال غربی ترکیه پیدا شد. قدمت تقریبی آن، قرن دوم پس از میلاد، بیش از چهار قرن پس از مرگ اسکندر در 323 قبل از میلاد نشان میدهد.
به گزارش شهرداری دوزچه، علاوه بر بخشی از مجسمه اسکندر، ویرانهای از بقایای مجسمههای مرمری دیگر از جمله تصاویر خدای یونانی آپولو و شخصیت افسانهای مدوسا نیز کشف شده است.
کشف مجسمه اسکندر مقدونی چه پیامی به همراه دارد؟
پل کارتلج، مورخ، استاد دانشگاه کمبریج و نویسنده کتاب «اسکندر کبیر: شکار گذشته ای جدید» بر این باور است که جذابیت پایدار اسکندر مقدونی در دنیای باستان را میتوان به چندین عامل نسبت داد. یکی از عوامل کلیدی، روشی بود که جانشینانش او را به عنوان یک حاکم نمونه به تصویر میکشیدند و به آنها الهام میداد که از ویژگیهای رهبری او تقلید کنند.
این افراد که برای تاج و تخت و امپراتوری او رقابت میکردند، مکرراً نام او را میخواندند و از فضایل او برای مشروعیت بخشیدن به ادعاهای خود تمجید میکردند. برای حاکمان بعدی نیز این امر تا جایی رایج شد که تصویر اسکندر را روی سکهها به عنوان وسیلهای برای تثبیت اقتدار خود نشان دادند.
اکنون این سر مرمری کشف شده، توسط کارشناسان تاریخی به عنوان نمادی از اسکندر شناسایی شده است. مقامات شهرداری دوزچه این یافته را به داشتن «چشم های عمیق و رو به بالا و دهانی اندک باز که فقط کمی از دندان ها را نشان می دهد»، توصیف می کنند. شایان ذکر است، مدل موی متمایز مجسمه که با دو دسته مو روی پیشانی مشخص میشود، مانند یال شیر به سمت عقب و به طرفین کشیده میشود و منحصر به اسکندر مقدونی است.
اسکندر مقدونی یکی از مشهورترین رهبران دوران باستان بهشمار میرود. او در سال 356 قبل از میلاد به دنیا آمد و طی سال 336 قبل از میلاد به تخت پادشاهی مقدونیه، منطقه ای واقع در شمال یونان، نشست. پدرش، فیلیپ دوم مقدونیه، پیش از این، تحت حکومت خود به اتحاد یونان دست یافته بود.
اسکندر علیرغم اینکه تبار یونانی نداشت، اما علاقه فراوانی به فرهنگ یونانی داشت و به طور فعال آن را در طول لشکرکشی های نظامی خود تبلیغ می کرد که شامل مجموعه ای از پیروزیها علیه امپراتوری ایران بین سال های 334 قبل از میلاد تا 331 قبل از میلاد بود.
امپراتوری اسکندر در اوج خود از یونان و مصر تا باختر (تقریبا افغانستان کنونی) و منطقه پنجاب (اکنون در پاکستان) گسترش یافت. با این حال، ارتش او از پیشروی بیشتر خودداری کرد و در نهایت منجر به بازگشت او به بابل شد و سرانجام چند سال بعد در آنجا درگذشت. علت دقیق مرگ او با احتمالات مختلف از بیماری گرفته تا مصرف بیش از حد الکل یا مسمومیت مورد بحث و گمانهزنی است.
رومیان پس از آنکه سرزمین های وسیعی از جمله پادشاهی بیتینیا (منطقه ای که مجسمه اخیر در آن کشف شد) را فتح کردند، اسکندر مقدونی را به عنوان یک حاکم ایده آل، الگو قرار دادند. عادت او در تراشیدن صورتش، برخلاف سنت رایج حاکمان ریشدار، بر امپراتوران روم تأثیر گذاشت و بسیاری از رومیان را وادار کرد تا ظاهر تمیز و تراشیده داشته باشند، زیرا تصور میشد این کار درستی برای حاکمان است.