لایه ازون روی قطب جنوب منفجر شد!

امسال حفره لایه ازون روی قطب جنوب وسیع‌تر از هر زمان دیگری شده و ۳ برابر وسعت کشور برزیل مساحت دارد! این می‌تواند برای کره زمین وحشتناک باشد؟

حفره لایه ازون در قطب جنوب که از سالیان پیش سکل گرفته، هر ساله بزرگ و کوچک می‌شود. هر سال حدود ماه آگوست این حفره شروع به گسترش می‌کند و ماه اکتبر به بزرگ‌ترین میزان خودش می‌رسد. سپس شروع به کوچک‌تر شدن می‌کند و در نهایت بسته خواهد شد.

وقتی قطب جنوب به تابستان خودش می‌رسد، آن واکنشی که باعث تخریب لایه ازون می‌شود هم از بین می‌رود. در نتیجه گسترش این حفره متوقف می‌شود و از ادامه روند تخریب ازون جلوگیری می‌شود.

بیشتر بخوانید:

زمین در آستانه هرج و مرج آب و هوایی است

اکنون مشاهدات ماهواره‌ها نشان می‌دهند که وسعت این حفره حالا به قدری رسیده که ۳ برابر مساحت کشور برزیل است. آخرین باری که این سوراخ اندازه‌گیری شده بود، مساحت ۲۶ میلیون متر مربعی داشت. اما ظاهرا این حفره روز به روز بزرگ‌تر می‌شود.

ویدیویی از گسترش چشمگیر وسعت لایه ازون روی قطب جنوب

علت بزرگ بودن بیش از حد معمول سوراخ لایه ازون هنوز برای دانشمندان مشخص نیست، ولی احتمال مرتبط بودن آن با فوران آتشفشان زیر آبی تونگا که اوایل سال ۲۰۲۲ میلادی رخ داد هم وجود دارد. محققان شدت و قدرت فوران آتشفشان تونگا را با بزرگ‌ترین آزمایش هسته‌ای ایالات متحده برابر می‌دانند. همچنین در قرن گذشته، انفجاری طبیعی از این شدیدتر رخ نداده است.

حفره مذکور طی سه سال گذشته خیلی دیرتر از زمانی که باید، بسته می‌شود و همین باعث به‌وجود آمدن نگرانی‌هایی شده است. محققان حدس می‌زنند که علت این اتفاق می‌تواند آتش‌سوزی‌های گسترده در جنگل‌های استرالیا که طی سال‌های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۰ رخ داد باشد. در پی این آتش‌سوزی‌های عظیم که به «تابستان سیاه» هم مشهور شد، دودهای تخریب‌کننده زیادی به‌سمت لایه ازون هدایت شد.

امسال نیز زودتر از زمان موعود این حفره شروع به بزرگ‌تر شدن کرده است. و به‌همین خاطر هم دانشمندان نمی‌توانند به‌درستی زمان بسته شدن آن را تخمین بزنند.

۳۵ سال پیش (سال ۱۹۸۵ میلادی) دانشمندان برای نخستین بار متوجه تخریب لایه ازون در قطب جنوب شدند. از همان سال، حفره‌ای وحشتناک شروع به شکل‌گیری کرد و تلاش‌هایی که بشر طی این سه دهه برای کوچک‌تر کردن آن انجام داده، بی‌اثر بوده است. پیش از این ادعا می‌شد که «پیمان مونترال» باعث کاهش وسعت حفره لایه ازون روی قطب جنوب شده است؛ اما تصاویر ماهواره‌ای که اخیرا منتشر شده نشان می‌دهد که این سوراخ در بزرگ‌ترین حالت ممکن به ۲۶ میلیون متر مربع رسیده است. این بزرگ‌ترین وسعتی است که طی این چند دهه از ازون گزارش می‌شود!

در پیمان مونترال توافق شد که با حذف تولید و مصرف مواد شیمیایی مخربی مثل هیدروکلورو فلوئوروکربن‌ها (که عمدتا به‌عنوان خنک‌کننده یخچال‌ها و قوطی‌های اسپری خوشبوکننده استفاده می‌شوند) به کاهش تولید مواد شیمیایی مخرب لایه ازون کمک شود. اگر کشورهای عضو این پیمان به وعده‌های خود عمل کنند، پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۵۰ لایه ازون به حالت عادی خودش باز خواهد گشت.