تصویر عجیب از آسمان سبز رنگ مریخ به زمین مخابره شده

مدارگرد آژانس فضایی اروپا (ESA) برای نخستین بار تصویر عجیبی از آسمان سبز رنگ مریخ را به زمین فرستاد. اما چرا آسمان مریخ سبز شد؟

مدارگرد ردیاب اگزومارس که به آژانس فضایی اروپا تعلق دارد به‌تازگی موفق شد برای نخستین بار تصویری از درخشش سبز رنگ آسمان شب مریخ را ثبت کند. فضانوردان در آینده هنگامی که روی مریخ حضور دارند، در صورت صاف بودن آسمان نواحی قطبی مریخ می‌توانند چنین منظره زیبایی را مشاهده کنند. ضمن این‌که این نور طبیعی درخشان می‌تواند شرایطی ایده‌آل را برای ماموریت‌های شبانه در سیاره سرخ نیز فراهم سازد.

طبق اعلام محققان آژانس فضایی اروپا، این درخشش سبز رنگ در حدود ارتفاع 50 کیلومتر از سطح سیاره مریخ مشاهده شده است. ژان کلود جرارد، دانشمند سیاره‌شناس در دانشگاه لیژ بلژیک عنوان کرد این یافته‌های جدید برای سفرهای آینده به مریخ بسیار جالب خواهند بود.

نحوه ایجاد آسمان سبز رنگ مریخ

آسمان سبز رنگ مریخ با شفق‌های قطبی در سیاره زمین متفاوت است. دانشمندان طی دهه‌های اخیر وجود یک درخشش در آسمان مریخ را پیش‌بینی کرده بودند. مدارگرد مارس اکسپرس آژانس فضایی اروپا چند سال قبل یک درخشش را در طیف فروسرخ رصد کرده بود. همچنین مدارگرد ردیاب گاز اگزومارس در سال 2020 نیز یک نمونه از این پدیده را در نور مرئی به ثبت رساند که البته در آن زمان این پدیده در روز مشاهده شده بود.

تصاویر جدیدی که مدارگرد ردیاب گاز اگزومارس ثبت کرده نشان می‌دهد این درخشش در شب مریخ رخ داده است. رنگ سبز در جو خشک مریخ از حضور اکسیژن در آن حکایت دارد. این درخشش شبانه هنگامی ایجاد می‌شود که دو اتم اکسیژن با یکدیگر ترکیب شده و یک مولکول اکسیژن را به‌وجود می‌آورند.

روزانه در جو مریخ، نور خورشید با مولکول‌های کربن دی اکسید دارای برهم‌کنش است. انرژی خورشید باعث تفکیک یا فوتولیز شدن مولکول‌های کربن دی اکسید می‌شود. در نتیجه مولکول‌های کربن دی اکسید طی این فرایند به اتم‌های اکسیژن جداگانه تقسیم خواهند شد.

در ادامه اتم‌های اکسیژن جدیدی آزاد شده و در جو مریخ و در سمت شب پراکنده می‌شوند. سرانجام در شب وقتی انرژی خورشیدی وجود ندارد، اتم‌های اکسیژن با یکدیگر ترکیب شده و مولکول‌های اکسیژن را تشکیل می‌دهند. سپس مولکول‌های اکسیژن طی یک فرایند نورهایی را تولید می‌کنند که باعث ایجاد درخشش سبز رنگ در جو مریخ می‌شود. ضمن این‌که این درخشش در ارتفاعات 40 تا 60 کیلومتری جو مریخ رخ می‌دهد.

نور شب به‌عنوان ردپای فرآیندهای جوی شناخته می‌شود و اطلاعات مناسبی را در مورد ترکیب جوی یک منطقه ارائه می‌کند. ضمن این‌که محققان از طریق آن می‌توانند در خصوص چگالی اکسیژن و روش‌های ذخیره‌سازی انرژی توسط نور خورشید و باد خورشیدی نیز به اطلاعات مناسبی دست پیدا کنند.

به‌طور کلی کسب اطلاعات از جو مریخ در سفرهای آینده در این سیاره بسیار حائز اهمیت است؛ مثلا چگالی جو بر کششی که توسط ماهواره‌های در حال چرخش تجربه می‌شود و چترهایی که برای ارسال کاوشگرها به سطح این سیاره به کار می‌رود، تاثیر مستقیم دارد.