در حالی که واردات لوازم خانگی خارجی بهدلیل ارزبری ممنوع است، عضو هیات مدیره کانون لوازم خانگی ایران میگوید سالانه 1.2 میلیارد دلار صرف وارد کردن قطعات و مواد اولیه لوازم خانگی میشود!
مدتهاست که واردات لوازم خانگی خارجی به بازار ایران ممنوع شده است. دلایل زیادی برای این ممنوعیت آورده شده، اما محکمترین دلیلی که مسئولان برای ممنوع کردن واردات محصولات خارجی میآورند، ارزبری زیاد آن و مساله کمبود ارز بوده است. هر چند همه ما میدانیم که این ارزبری و کمبود ارز بهانه بوده و دلیل اصلی ممنوعیت، حمایت از تولیدکنندگان داخلی است؛ همانگونه که واردات خودروهای خارجی را ممنوع کردند تا فضا برای جولان خودروسازان داخلی و مونتاژکاران باز شود.
حالا اظهارات جدید یکی از مسئولان بازار لوازم خانگی بهوضوح نشان میدهد که ارزبری زیاد واردات محصولات خارجی، دروغی بیش نبوده و حتی تولید این محصولات در داخل کشور نیز ارزبری بیشتری داشته است. محمد فرهاد کیایی، عضو هیات مدیره کانون لوازم خانگی ایران در جدیدترین مصاحبه خود با خبرگزاری صداوسیما گفت سالانه 1 میلیارد و 200 میلیون دلار صرف وارد کردن اجزا، قطعات و انواع لوازم خانگی میشود که حدود 700 میلیون دلار آن سهم واردات مواد اولیه است. بهگفته کیایی، عمق ساخت داخل یخچال فریزر، تلویزیون، ماشین لباسشویی و کولر آبی بهترتیب برابر با 60 درصد، 30 درصد، 58 درصد و 100 درصد است. همچنین وی گفت تولید لوازم خانگی در سال 1396 حدود 7 میلیون دستگاه بود که در سال 1401 به بیش از 16 میلیون دستگاه رسید.
عضو هیات مدیره کانون لوازم خانگی ایران در ادامه ادعا کرد هیچ سیاست جدی برای داخلیسازی برخی از لوازم خانگی وجود ندارد؛ چرا که برخی از آنها به سرمایهگذاریهای بزرگی نیاز دارند که باید خود دولت به آن ورود کند یا مشوقهایی را برای بخش خصوصی در نظر بگیرد. وی از قیمتگذاری دستوری در این صنعت نیز انتقاد کرد و گفت وقتی قیمتگذاری دستوری حاکم میشود نباید انتظار نوآوری خاصی را در این صنعت داشته باشیم؛ چون برخی از نوآوریها و فناوریها هزینههای زیادی را بههمراه دارند. کیایی در پایان صحبتهای خود اظهار کرد نهتنها مشوقهایی برای تولیدکننده در نظر گرفته نمیشود، بلکه حتی موانعی هم بهوجود میآورند.
ارزش واردات لوازم خانگی خارجی در سالهای گذشته چقدر بود؟
همانطور که گفتیم، مسئولان مربوطه دلیل اصلی ممنوعیت واردات لوازم خانگی را ارزبری زیاد این کار و کمبود ارز در داخل کشور عنوان میکنند. اما در حالی عضو هیات مدیره کانون لوازم خانگی از وارد کردن 1.2 میلیارد دلاری اجزا، قطعات و انواع لوازم خانگی و واردات 700 میلیون دلاری مواد اولیه خبر داده که ارزش واردات محصولات خانگی خارجی در سالهای گذشته بسیار کمتر از این عدد بوده است.
در جدول زیر میتوانید ارزش واردات محصولات لوازم خانگی در زمانی که آزاد بود یا محدودیت کمتری داشت، یعنی طی سالهای 1395 تا 1399 را مشاهده کنید. اطلاعات این جدول توسط خود وزارت صمت منتشر شده و بر پایه حدس و گمان و پیشبینی نیست.
محصول | 1395 | 1396 | 1397 | 1398 | 1399 |
یخچال فریزر | 147 میلیون دلار | 124 میلیون دلار | 36 میلیون دلار | 0.25 میلیون دلار | 0.22 میلیون دلار |
ماشین لباسشویی | 34.5 میلیون دلار | 28 میلیون دلار | 10 میلیون دلار | 1 میلیون دلار | 1.1 میلیون دلار |
پکیج | 8.5 میلیون دلار | 12.4 میلیون دلار | 7.2 میلیون دلار | 5.8 میلیون دلار | 1.9 میلیون دلار |
تلویزیون | 23 میلیون دلار | 63 میلیون دلار | 52 میلیون دلار | 0.032 میلیون دلار | 0 |
جمع کل | 204.85 میلیون دلار | 215 میلیون دلار | 98 میلیون دلار | 7.08 میلیون دلار | 3.22 میلیون دلار |
همانطور که میبینید، ارزش کل واردات محصولات خارجی در اوج خود که سال 1396 بود به 215 میلیون دلار رسید که بسیار کمتر از 700 میلیون دلاری است که اکنون برای وارد کردن مواد اولیه تولید لوازم خانگی صرف میشود. بنابراین بهتر است مسئولان بهجای چنین بهانههایی، رک و پوست کنده بگویند که جلوی واردات محصولات خارجی را گرفتهاند تا تولیدکنندگان داخلی فضا را برای جولان خود باز ببینند.