در این مطلب با استفاده از جدیدترین دادههای موجود، نسبت به بررسی آمار مالکیت خودرو شخصی برای مردم ایران میپردازیم.
با رشد و گسترش شهر نشینی در ایران و لزوم استفاده از وسایل نقلیه موتوری بهخصوص خودرو شخصی، آمار استفاده و خرید این وسیله نقلیه مهم در ایران طی نیم قرن اخیر با افزایش قابل توجهی روبهرو بوده است. اما چند درصد مردم ایران دارای خودرو شخصی هستند و بیشترین آمار مربوط به کدام دهک درآمدی است؟ در این بخش از اخبار خودرو سایت گجت نیوز به بررسی کامل این موضوع میپردازیم.
چند درصد مردم ایران مالک خودرو شخصی هستند؟
طبق داده های بهدست آمده از آمار مالکیت خودرو شخصی در ایران که هر ساله توسط مرکز آمار ایران بهروزرسانی میشود، تا اواخر سال ۱۴۰۱ حدود نیمی از جمعیت خانوارهای شهرنشین در ایران فاقد خودرو شخصی بودهاند. طبق آمار حدود ۵۳.۷۲ درصد خانوارهای شهرنشین دارای خودرو شخصی و حدود ۴۶.۲۷ درصد باقیمانده نیز فاقد خودرو شخصی هستند. طبق آمار بهدست آمده حدود ۱۲.۵۵ درصد خانوارهای شهری از موتورسیکلت بهعنوان وسیله نقلیه استفاده میکنند که نسبت به دهه گذشته حدود ۴ درصد کاهش یافته است.
همچنین در بین خانوارهای روستایی نیز تنها حدود ۳۷.۰۹ درصد جمعیت آنها از خودرو شخصی بهره میبرند و در مقابل ۶۲.۹۱ درصد خانوارهای روستایی فاقد خودرو هستند. این آمار در مورد استفاده از موتورسیکلت نیز تنها حدود ۲۳.۳۶ درصد خانوارهای روستایی را شامل میشود.
طبق آمار مالکیت خودرو شخصی در ایران که توسط مجلس شورای اسلامی منتشر شده است، ۱۱ درصد از خانوارهای ایرانی، دارای حداقل ۲ خودرو هستند که شامل ۳ میلیون خانوار میشود. از سوی دیگر حدود ۳ درصد از مجموع خانوارهای ایرانی دارای حداقل ۳ خودرو هستند که این آمار نیز شامل ۸۰۰ هزار خانوار میشود.
چند درصد از دهکهای درآمدی مختلف خودرو شخصی دارند؟
طبق آمار بهدست آمده از مرکز آمار ایران تا پایان سال ۱۴۰۱، تنها ۱۲.۹۹ درصد از خانوارهای شهری دهک اول که کمدرآمدترین گروه جامعه نیز هستند دارای خودرو شخصی بودهاند. این در حالی است که درصد قابل توجهی (حدود ۸۷ درصد) از خانوارهای این دهک فاقد خودرو بودهاند. در مقابل حدود ۸۳.۳۳ درصد خانوارهای دهک دهم بهعنوان پردرآمدترین دهک ایران دارای خودرو شخصی بودهاند و تنها ۱۶.۶۷ درصد خانوارهای این دهک با وجود توان خرید خودرو، از اتومبیل شخصی استفاده نمیکنند.
طبق دادههای موجود ۳۱.۹۶ درصد از خانوارهای شهری در دهک دوم درآمدی، ۴۰.۸۲ درصد از خانوارهای شهری در دهک سوم درآمدی، ۴۸.۷۱ درصد از خانوارهای شهری در دهک چهارم درآمدی، ۵۷.۶۲ درصد از خانوارهای شهری در دهک پنجم درآمدی، ۵۶.۷۷ درصد از خانوارهای شهری در دهک ششم درآمدی، ۶۱.۶۹ درصد از خانوارهای شهری در دهک هفتم درآمدی، ۶۷.۸۷ درصد از خانوارهای شهری در دهک هشتم درآمدی و ۷۵.۴۵ درصد از خانوارهای شهری در دهک نهم درآمدی دارای اتومبیل شخصی هستند.
در مناطق روستایی کشورمان نیز تنها ۳.۴۷ درصد از خانوارهای شهری در دهک اول درآمدی دارای اتومبیل شخصی هستند. در واقع میتوان گفت حدود ۹۶.۵۳ درصد از خانوارهای روستایی در دهک اول درآمدی فاقد خودرو شخصی هستند. از سوی دیگر، در دهک دهم درآمدی حدود ۶۷ درصد از خانوارهای روستایی دارای خودروی شخصی هستند.
همچنین باید به این موضوع نیز اشاره کرد که بخش اعظمی از دهکهای پایین درآمدی بهعلت نداشتن خودرو شخصی از یارانه بنزین نیز استفاده نمیکنند و این یارانه در اختیار دهکهای ثروتمند جامعه قرار میگیرد. طبق آمار، سهمیه بنزین به حدود ۸۷ درصد از خانوارهای شهرنشین دهک اول درآمدی تعلق نمیگیرد. این در حالی است که ۸۳ درصد از خانوارهای شهرنشین از دهک دهم درآمدی از این سهمیه استفاده میکنند.
توزیع خودرو در کشور به تفکیک استان
طبق آمار واصله، خانوارهای شهرنشین استان یزد با آمار حدودی ۷۱.۴۵ درصد بیشترین خودرو شخصی به نسبت جمعیت را در کشورمان دارا هستند. پس از یزد، استانهای کرمان با ۶۶.۸ درصد، خراسان جنوبی با ۶۵.۹ درصد و آذربایجان غربی با ۶۳.۳۶ درصد بیشتر از سایر استانها به نسبت جمعیت از خودرو شخصی استفاده میکنند.
در نقطه مقابل نیز خانوارهای شهرنشین استان لرستان دارای کمترین درصد مالکیت خودرو به نسبت جمعیت با ۳۵.۱۳ درصد هستند. پس از استان لرستان نیز کرمانشاه با ۳۷.۶۴ درصد، گیلان با ۳۹.۸ درصد و اردبیل با ۴۰.۵۸ درصد در رتبههای بعدی قرار میگیرند.
استفاده از موتورسیکلت و دوچرخه به تفکیک استان
استفاده از موتورسیکلت در خانوارهای شهرنشین استان یزد نیز رواج بسیاری دارد. خانوارهای این استان بر حسب جمعیت با آمار ۵۰.۷۴ درصدی بیشتر از سایر استانها دارای موتورسیکلت هستند. پس از یزد، استان بوشهر با ۴۸.۳۶ درصد، قم با ۳۰.۵۳ درصد و اصفهان با ۲۲.۰۶ درصد، استانهای دارای بیشترین استفاده از موتورسیکلت بر حسب جمعیت در خانوارهای شهری هستند.
از سوی دیگر خانوارهای شهرنشین استان البرز با ۱.۱۴ درصد کمترین استفاده از موتورسیکلت را بر حسب جمعیت در کشور دارند. پس از استان البرز، سمنان با ۲.۴۸ درصد، اردبیل با ۲.۹ درصد و مازندران با ۳.۶۷ درصد در رتبههای بعدی جای میگیرند.
استفاده از دوچرخه نیز در استان زنجان بیشتر از سایر استانها به نسبت جمعیت انجام میپذیرد. حدود ۲۷.۴۴ درصد خانوارهای شهرنشین این استان دارای دوچرخه هستند. پس از زنجان، استان یزد با ۲۳.۸۹ درصد، کهکیلویه و بویراحمد با ۲۳.۴۱ درصد و مرکزی با ۲۰.۲۱ درصد بیشترین استفاده از دوچرخه به نسبت جمعیت را دارند.
در نقطه مقابل خانوارهای شهری استان گیلان با ۲.۶۳ درصد، لرستان با ۲.۷۷ درصد و خراسان شمالی با ۳.۲۷ درصد کمترین میزان استفاده از دوچرخه را در کشور دارند.