دانشمندان موفق بهکشف گونه جدیدی از دلفین آمازون شدهاند که میتواند رکوردهای پیشین را جابهجا کند. جالب اینجاست که این دلفین با نمونههای موجود در اقیانوس ها و دریاها متفاوت است.
شواهد پیدا شده در رود آمازون میتواند اطلاعات جالبی پیرامون تنوع جانوری گذشته زمین بدهد. ظاهرا ۱۶ میلیون سال پیش گونهای از دلفین در این آبها زندگی میکرده است که میتواند در میان بزرگترین والهای دنداندار قرار گیرد. در حال حاضر رود آمازون میزان دلفین صورتی است. این دلفین در بزرگترین حالت به ۲.۷ متر میرسد و از ماهیهای پیرانا تغذیه میکند. هرچند که بقایای دلفین کشف شده نشان میدهد که ابعاد آن ۳.۵ متر بوده است.
فسیل یک دلفین باستانی در آمازون سبب حیرت دانشمندان شد
دلفین باستانی آمازون نسبت به بزرگترین دلفینهای حاضر در اقیانوس یعنی اورکا ابعاد کوچکتری داشته است. هرچند ویژگیهای جالبی دارد که سبب میشود این یافته ارزشمند باشد. اول از همه اینکه یافته جدید نشان میدهد که در گذشته تنوع جانوری تا چهمیزان گسترده بوده است. دوم اینکه ریشه دلفین های صورتی حاضر در جنوب آسیا را نشان میدهد.
اگرچه فسیل دلفین Pebanista yacuruna در آمازون کشف شده است، اما چندان با دلفین های حاضر در این محل نزدیک نیست. در واقع آنها با دلفین هایی که در رودهای هند، پاکستان، نپال و بنگلادش زندگی میکنند، ارتباط نزدیکتری دارند. این موضوع نیز سبب حیرت دیرینهشناسان شده است.
دلفین هایی که در آبهای شیرین زندگی میکنند نسبت به نمونههای حاضر در دریاها صورتیتر هستد و پوزه کشیدهتری دارند. هرچند که هردو از بازماندگان یک آببازسان باستانی محسوب میشوند. دانشمندان صرفا توانستهاند جمجمه دلفین باستانی آمازون را پیدا کنند. این جمجمه در بسترهای دوره میوسین قرار گرفته بود و میتواند اطلاعات زیادی را بهدانشمندان ارائه دهد.
بهعنوان مثال تفاوتهای ساختاری پیشانی آنها بهخوبی نشان میدهد که دلفین های باستانی بیشتر از بازماندگان خود از امواج صوتی برای مکانیابی استفاده میکردند. این دلفینها چشمهای بسیار کوچکی داشتند که یعنی چندان نمیتوانستند روی قدرت بینایی خود حساب کنند. همچنین آب زیستگاه پیشین این جانور اکثرا گلآلود بوده است. همین نیز سبب میشد که اهمیت مکانیابی صوتی دوچندان شود. دلفین باستانی آمازون همچون دیگر دلفین های حاضر در رودخانهها پوزه نسبتا درازی داشته است. این پوزه سبب میشد که آنها در شکار ماهیها عملکرد موفقتری داشته باشند.
اما داستان این دلفین ها بهکجا برمیگردد؟ دیرینهشناسان گمان میکنند که Pebanista صرفا نوعی دلفین دریایی بوده است. این دلفین ها در یک بازه زمانی وارد منطقه فعلی آمریکای جنوبی شده و سپس نیز وارد مجموعهای از رودها و دریاچهها شدهاند که امروزه Pebas نامیده میشوند. دلفین ها ظاهرا محیط جدید را مملو از غذاهای متنوع یافتهاند و بههمینخاطر نیز محل زندگی خود را برای همیشه تغییر دادند.
تکامل سبب شد که در طول چند میلیون سال تغییراتی در بدن این دلفین ها ایجاد شده و همهچیز ایدهآل پیش برود. هرچند هیچوقت شرایط برای یک گونه جانوری تا ابد ایدهآل باقی نمیماند. مجموعه رودهای Pebas تغییر کرد و حوضه آمازون پدید آمد. این تغییر سبب شد که زیستگاه پیشین بسیاری از گونهای جانوری ناپدید شود. جانورانی که دلفین ها از آنها تغذیه میکردند. همین نیز سبب شد که دلفین های باستانی آمازون منقرض شوند.
نبود این دلفین ها یک جای خالی را در اکوسیستم جدید منطقه ایجاد کرد. هرچند که در نهایت دلفین های صورتی امروزی وارد آمازون شدند و خود را با شرایط جدید این منطقه وفق دادند. فسیل این جانور میتواند بهخوبی نشان دهد که چطور تغییر زیستگاه توانسته نظمی چند میلیون ساله را نابود کند. پیشتر نیز دانشمندان توانسته بودند مواردی مشابه را در مورد سایر آبزیان کشف کنند. بهطورکلی جانوران زیادی تاکنون از صحنه زمین محو شدهاند، اما شاید یکی از جذابترین آنها مگالودون باشد. کوسهای وحشتناک و غولپیکر که برای ۲۳ میلیونسال فرمانروای مقتدر آبهای کره زمین بود.