دانشمندان موفق شدند در اقدامی شگفتانگیز یک گاو را طوری اصلاح ژنتیک کنند که بتواند شیر دارای انسولین انسانی تولید کند. این دستاورد میتواند امید بزرگی برای بیماران مبتلا به دیابت باشد.
بیماران مبتلا به دیابت برای ادامه زندگی خود باید بهصورت مرتب انسولین تزریق کنند. هرچند که محدودیتهایی برای تولید این هورمون وجود دارد. در واقع تامین زنجیره پایدار انسولین جهانی همیشه یکی از نگرانیهای دانشمندان بوده است. اینجاست که دستاورد جدید دانشمندان برزیلی فوقالعاده مهم جلوه میکند.
شیر گاو دارای انسولین میتواند نگرانیهای بشر را برطرف کند
آنها توانستند یک گاو را طوری مهندسی ژنتیک کنند که در شیر تولیدی آن انسولین یافت شود. در حالحاضر این دستاورد مهم صرفا در مراحل اولیه قرار دارد و میبایست علاوه بر آزمایشهای مختلف، تاییدیه سازمان غذا و دارو را نیز دریافت کند. در این صورت میتوان از شیر گاو برای تولید انسولین در مقیاس بالا استفاده کرد. البته دانشمندان دیگری نیز در حال کار روی مدلهای مهندسیشده قارچ و باکتری برای رسیدن به انسولین هستند.
پروفسور مات ویلر، نویسنده اصلی مقاله مربوطه تاکید کرد که شیر گاو بهتنهایی میتواند بسیاری از نیازهای پروتئینی بدن را رفع کند. خوشبختانه با اندکی تغییر نیز میتوان آن را برای اهداف دیگر بهینه کرد. برای رسیدن به این هدف، ویلر و همکارانش قسمتی از DNA انسان را که مسئول کدسازی پروانسولین (پیشساز انسولین) است در هسته سلول ۱۰ جنین گاو قرار دادند.
این جنینهای مهندسیشده سپس درون رحم گاوهای عادی قرار داده شدند. در نهایت نیز یکی از آنها توانست یک گاو تراژنی را متولد کند. دانشمندان در ابتدا قصد داشتند گاو را پس از بالغشدن باردار کنند؛ اما این کار با چالشهای خاصی مواجه شد. بههمینخاطر آنها از هورمونهای برای ترغیب گاو به شیرآوری بهره بردند.
میزان شیر تولیدشده در این حالت کمتر از حالت طبیعی (در نتیجه بارداری) بود، ولی یک تفاوت مهم داشت. دانشمندان برزیلی امیدوار بودند که در شیر گاو تراژنی پروانسولین را بیابند و سپس از آن به انسولین برسند. آنها در کمال تعجب متوجه شدند که درون شیر علاوه بر پروانسولین، انسولین نیز وجود دارد. در واقع بدن گاو فرآیند این تغییر را انجام داده بود.
فناوری استفاده شده سبب میشود که انسولین انسانی فقط در بافت پستان موجود باشد و در هیچقسمت از بدن گاو دیده نشود. در مرحله بعدی باید فرآیند استخراج و نهاییسازی انسولین با موفقیت انجام شود. پژوهشگران انتظار دارند که در هر لیتر شیر گاو حدود ۱ گرم انسولین انسانی دیده شود. اگر این میزان درست باشد، میزان فوقالعاده زیادی انسولین آماده خواهد شد.
برای مقایسه باید گفت که هر واحد انسولین مورد نیاز بیماران دیابتی ۰.۰۳۴۷ گرم است که یعنی هر گرم میتواند برای ۲۸.۸۱۸ واحد انسولین کافی باشد. این عدد فقط برای یک لیتر شیر گاو است. تصور کنید که هر گاو میتواند تا ۵۰ لیتر در روز شیر تولید کند. دانشمندان قصد دارند در آینده یک گاو تراژنی دیگر را نیز آماده کنند و در نهایت یک گله گاو تراژنی با توانایی تولید شیر حاوی انسولین داشته باشند. این روند میتواند روزی انسولین مورد نیاز میلیونها نفر را تولید کند.
ویلر امیدوار است که در نهایت گلهای تراژنی با ۱۰۰ راس گاو داشته باشد. این میزان در صنعت پرورش دام یک گله کوچک محسوب میشود، اما میتواند انسولین مورد نیاز برای یک کشور بزرگ را فراهم کند. گله بزرگتر نیز میتواند انسولین مورد نیاز کل جهان را در یک سال ارائه دهد.