خورشید گرفتگی کامل، بزرگترین رویداد نجومی است که در سال 1403 تجربه خواهیم کرد و فاصله زمانی چندانی هم با این کسوف کامل نداریم.
تجربه مشاهده یک ماه گرفتگی یا خورشید گرفتگی از جمله مواردی است که غیرقابل وصف بوده و برای افرادی جزو لذت بخشترین فعالیتهایی است که میتوانند انجام دهند. خوشبختانه در سال 1403 نیز شاهد یک خورشید گرفتگی کامل خواهیم بود و اگر علاقهمند هستید تا اطلاعات بیشتری در مورد آن کسب کنید، مطالعه ادامه این مطلب را از دست ندهید.
دسترسی آسان به بخشهای این مقاله
خورشید گرفتگی در سال 1403؛ یک کسوف کامل
اگر از علاقهمندان اخبار هوا، فضا و نجوم باشید، قطعا میدانید که کسوف بدون شک یکی از بزرگترین نمایشهای کیهانی است که با قرار گرفتن ماه بین زمین و خورشید اتفاق میافتد. خورشید گرفتگی امسال نیز در تاریخ 8 آوریل 2024 که مصادف با 20 فروردین 1403 است، به وقوع میپیوندد. در طول این پدیده ماه با عبور از سمت جنوب غربی قرص خورشید، سایه تاریک خود را از سواحل اقیانوس آرام در مکزیک تا سواحل اقیانوس اطلس در کانادا ادامه خواهد داد.
تاریکی ماه حدود 15 ایالت آمریکا را در بر خواهد گرفت و فرصت لذت بردن از این پدیده تنها از آن کسانی است که در این مسیر گفته شده باشند. هاله ظریف مروارید مانند و قسمتهای تاجی شکل کسوف تنها قابل مشاهده برای کسانی خواهد بود که بتوانند خورشید گرفتگی را بهصورت کامل ببینند. درخشش خورشید حدود 398000 برابر بیشتر از ماه است، بنابراین با کوچکترین رویت خورشید همه چیز تمام خواهد شد.
نکات لازم در مورد کسوف سال 1403
آسمان احتمالا در مناطقی هم که در این مسیر ذکر شده نباشند، تاریک خواهد شد؛ اما دیگر از این مناطق علاقهمندان نمیتوانند اصل پدیده را مشاهده کنند. در مسیر گفته شده از آمریکا، حدود 32 میلیون نفر زندگی میکنند و طبق تخمینهای زده شده گفته میشود میلیونها نفر نیز برای مشاهده این پدیده زیبا به این مناطق سفر خواهند کرد.
نکتهای همیشه گفته میشود، این است که در لحظات پایانی بهدلیل جذابیت بیشتر کسوف همه تمایل دارند تا آن را بدون عینک مشاهده کنند. اما این کار بسیار خطرناکی است و ممکن است برای همیشه بینایی فرد را از بین ببرد. بهتر است حدود 20 دقیقه قبل از کامل شدن خورشید گرفتگی، با عینک یا پوششهای مخصوص آن را تماشا کنید و در لحظه کامل شدن میتوانید با رعایت احتیاط، بدون پوشش کسوف را تماشا کنید.
جزئیاتی از برنامه زمانی خورشید گرفتگی سال 1403- 8 آوریل 2024
بهدلیل شرایط جوی در لحظاتی که حدود 80 درصد خورشید گرفته شده است، همیشه آسمان رنگ و طرح عجیبی به خود میگیرد. این همان دلیلی است که مردم باستان قرنها از خورشید گرفتگی وحشت داشته و آن را نماد بدبختی یا پدیده شوم میدانستند. همچنین طبق برنامه زمانی منتشر شده، اولین شروع خورشید گرفتگی از آستین در ایالت تگزاس در ساعت 12 و 17 دقیقه خواهد بود که در همین مکان، در ساعت 14 و 58 دقیقه بهطور کامل تمام میشود.
در طول کسوف با محو شدن هلال ماه و تبدیل شدن آن به یک خط نازک مهرههای بیلی ظاهر میشوند. مهرههای بیلی بهخاطر سطح ناهموار ماه در لحظات پایانی کسوف بهوجود میآیند و از نام اولین فرد ثبت کننده آنها در کسوف 15 مه 1836 یعنی فرانسیس بیلی گرفته شده است. در واقع با تابش نور از میان ناهمواریهای ماه، نور خورشید تبدیل به دانههای ریزی میشود که در گذشته منجمان از آنها برای تعیین رویدادها و مناسبتها استفاده میکردند.
با جمع شدن این مهرهها در لحظات قبل از کامل شدن کسوف، حلقه نازکی از نور تاج داخلی خورشید گرفتگی را احاطه کرده که در نهایت طرحی به یک الماس زیبا را پدید میآورند. با بهوجود آمدن این الماس خورشید گرفتگی میتوانید پوششها را برداشته و بهراحتی کسوف جذاب را تماشا کنید.
در مورد تاج خورشید و دیگر پدیدههای خورشید گرفتگی
تاج خورشید، اصطلاحی است که برای هاله نورانی اطراف خورشید گفته میشود و در اوقات اولیه کسوف بهدلیل نور زیاد خورشید چندان قابل تشخیص نیست اما با گرفتار شدن خورشید در سایه ماه، تاج خورشید ظاهر میشود. همچنین تلسکوپ ویژهای نیز بهنام تاجنگار وجود دارد که با مسدود کردن ورود نور خورشید به عدسیها، باعث میشود تا تاج در هر لحظهای قابل مشاهده باشد.
ویلم جاکوب لویتن، ستاره شناس هلندی-آمریکایی، پس از مشاهده اولین خورشید گرفتگی کامل خود در سال 1925 اقرار کرد شکوه تاج خورشید که یکی از چشمگیرترین مناظر طبیعی است، هیچگاه از ذهن بیننده آن خارج نمیشود.
در دقایق پس از ظهور کامل تاج میتوانید موارد شناوری در اطراف ماه را مشاهده کنید. این رشتهها گازهای هیدروژنی هستند که به حد کافی از سطح خورشید و ماه بالاتر رفتهاند و میتوان آنها را بدون تلسکوپ یا دوربین تماشا کرد. همچنین تعداد و نحوه چینش لکههای خورشیدی در ایجاد تاج و این موارد رشتهای تاثیرگذار هستند. در واقع آنها محصولات فعالیت مغناطیسی سطح خورشید بوده که با حرکت این لکهها، بزرگتر و جذابتر ظاهر میشوند. تاج خورشید در حقیقت یک ماده با بار الکتریکی است که با سرعت چندین میلیون مایل در ساعت از سطح خورشید به بیرون پرتاب میشود.
مشاهده دیگر اجرام در طول وقوع کسوف
با شروع کامل شدن خورشید گرفتگی برخی از درخشانترین ستارهها و سیارات نیز ظاهر خواهند شد. بهعنوان نمونه بارز، سیاره ناهید که سومین جرم درخشان آسمان زمین است، در این خورشید گرفتگی ظاهر میشود. همچنین سیاره مشتری نیز احتمالا در این بین قرار خواهد داشت. علاوهبر این موارد، ستارههای دیگری نیز هستند که در نقاط مختلف آسمان ظاهر شده و اگر اطلاعات کافی از نحوه قرارگیری آنان داشته باشید، میتوانید آنها را نیز بیابید.
خورشید گرفتگی امسال احتمالا بتواند آسمان کشورمان را تا حد تاریکی پیش ببرد اما مشاهده کامل آن در مناطقی از قاره آمریکا ممکن خواهد بود. با این حال افرادی هستند که بهدلیل علاقه خاصشان به پدیدهای کیهانی، گزینه سفر را انتخاب کرده و برای مشاهده آن به بهترین مکان از لحاظ قابلیت تماشا این پدیده سفر میکنند.