گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
وزیر دفاع روسیه اخیرا از تجهیز نیروهای نظامی این کشور به سامانه S-500 خبر داده است. به همین مناسبت در این مطلب قصد داریم به معرفی سیستم پدافند اس 500 بپردازیم.
سرگئی شویگو، وزیر دفاع روسیه اخیرا از تجهیز نیروهای نظامی این کشور به سامانه دفاع موشکی اس ۵۰۰ تا پایان سال جاری خبر داده است. به همین مناسبت، در مطلب پیش رو در گجت نیوز قصد داریم ضمن مروری اجمالی بر تاریخچه اس ۵۰۰، به ویژگی‌ها، قابلیت‌ها و مشخصات جدیدترین سامانه دفاع ضدموشکی روسیه بپردازیم.
مشخصات و ویژگی‌های سیستم پدافند اس ۵۰۰
بنا بر جدیدترین اخبار نظامی و بر اساس اعلامیه وزارت دفاع روسیه که خبرگزاری دولتی TASS این کشور منتشر کرده، سرگئی شویگو، وزیر دفاع روسیه از تجهیز نیروهای مسلح این کشور تا پایان سال جاری میلادی به سامانه موشکی پدافند هوایی اس 500 خبر داده است.
شویگو اعلام کرده که اس 500 در دو نسخه تحویل نیروهای مسلح روسیه خواهد شد و این دو مدل شامل سامانه‌های موشکی دوربرد دفاع هوایی و مجتمع‌های دفاع ضد موشکی است. علاوه بر این به گفته او، برنامه تامین سامانه‌های دفاعی دیگری از جمله سامانه‌های موشکی پدافند هوایی S-400 و S-300V4، سامانه‌های موشکی Buk-M3 و Tor-M2U و البته ایستگاه‌های راداری نسل بعدی نیز در دستور کار وزارت دفاع این کشور قرار دارد.
تاریخچه سامانه S-500
سیستم پدافند اس 500 که به سامانه دفاع هوایی پرومتئوس نیز شهرت دارد، توسط شرکت دفاع هوایی و فضایی Almaz-Antey روسیه توسعه یافته و هدف از ساخت آن، مقابله با طیف وسیعی از تهدیدات ناشی از فناوری‌های هوافضای فعلی و آینده است که در ارتفاقات و سرعت‌های مختلف کار می‌کنند.
پروژه سیستم پدافند اس 500 از سال 2010 و بعد از استقرار موفق سامانه اس 400 آغاز شد. اگرچه طراحی سامانه در سال 2011 کامل شد، تولید انبوه آن با مشکلات و تاخیرهای متعددی همراه شد؛ به‌نحوی که حالا پیش‌بینی می‌شود تولید منظم و پیوسته سامانه S-500 از سال 2025 آغاز شود.
سامانه S-500 آزمایش‌های زیادی برای تایید قابلیت‌های متعدد خود از سر گذرانده و گفته می‌شود نقطه عطفی در سیستم‌های پدافندی است.
یکی از لانچرهای سامانه دفاع هوایی اس ۵۰۰
به ادعای کرملین، این سامانه قادر به شناسایی و مقابله با انواع جنگنده‌های نسل پنجم، پنهان‌کار و رادارگریز است و می‌تواند حتی با ماهواره‌های مدار پایین و طیف وسیعی از تهدیدهای موشکی نیز مواجه شود.
روسیه در ماه مه سال 2018 اعلام کرده بود که طولانی‌ترین آزمایش موشکی زمین به هوا را با انهدام موفق هدفی در فاصله 482 کیلومتری انجام داده است و به‌نوعی کوشید قدرت این سیستم موشکی را نشان دهد. از سویی، در زمستان گذشته نیز اخباری درباره عملکرد S-500 در شناسایی و رهگیری اهداف هایپرسونیک منتشر شد که حاکی از توان و انعطاف‌پذیری بالای این سامانه پدافندی در مواجهه با انواع تهدیدهای امنیتی بود.
ویژگی‌های سیستم پدافند اس ۵۰۰
روسیه مدعی است که سامانه موشکی S-500 قادر به مقابله موثر با طیف وسیعی از تهدیدهای هوایی فعلی و حتی آینده است که در ارتفاعات و سرعت‌های متفاوتی عمل می‌کنند.
علاوه بر توان مقابله با انواع اهداف هوایی در ارتفاقات و سرعت‌های مختلف، یکی دیگر از مهم‌ترین ویژگی‌های اس ۵۰۰ که روسیه مانور خاصی روی آن داده، توان بالای آن در مقاومت در برابر تداخل الکترونیکی است.
مراحل چهارگانه عملکرد سامانه S-500 شامل رهگیری، اقدام، شلیک و هدایت موشک پدافند به اهداف رادارگریز
به‌نحوی که گفته می‌شود این سامانه می‌تواند در سناریوهای جنگی مختلف، مقاومت بالایی در برابر تهدید جنگ الکترونیک داشته باشد.
روسیه S-500 را به‌عنوان مکملی برای سیستم‌های S-400 و جایگزینی برای سامانه‌های موشکی قدیمی A-135 طراحی کرده و قصد دارد با این ترکیب، یک سامانه دفاع موشکی بسیار جامع شکل دهد که کاربرد آن، حفاظت از مهم‌ترین مراکز اداری و صنعتی روسیه یا تقویت زیرساخت کلی شبکه دفاعی کشور در برابر تهدیدات هوایی خواهد بود.
روسیه در طراحی سامانه موشکی جدید خود نیز همچنان به اصل تطبیق‌پذیری و سازگاری متعهد بوده، به‌نحوی که اس ۵۰۰ نیز مانند اسلاف خود می‌تواند با شناسایی سطح تهدید، انواع مختلفی از موشک‌ها را با الزامات عملیاتی خاص برای مقابله با آن به کار بندد. موضوعی که به‌طور خاص کارایی این سامانه را در مقابله با خطرات هوایی در حال تکامل افزایش می‌دهد.
بنا بر اطلاعاتی که در مرکز مطالعات بین‌المللی و استراتژیک منتشر شده، سامانه S-500 شامل چهار فروند موشک زمین به هوای ۴۰N۶M یا دو رهگیر ۷۷N۶ است که روی یک پرتابگر نصب شده‌اند. گفتنی است، موشک‌های ۴۰N۶M برد موثری 400 کیلومتری دارند، حال آن‌که برای رهگیرهای ۷۷N۶ این رقم به 600 کیلومتر می‌رسد.
سیستم پدافند اس 500 همچنین از مجموعه راداری بسیار پیچیده‌ای شامل رادار شناسایی ۹۱N۶E(M) باندS، رادار شناسایی ۹۶L۶-TsP باندC، رادار درگیری چندحالته ۷۶T۶ و رادار ضد موشک بالستیک ۷۷T۶ برخوردار است.
با وجود این سامانه راداری پیچیده و پیشرفته، اس ۵۰۰ قادر است طیف وسیعی از اهداف بالستیک و هوایی را از فواصل گوناگون شناسایی و رهگیری کرده و در وضعیت مناسب با آن‌ها مقابله کند. آن‌طور که روسیه مدعی است، شعاع شناسایی این سامانه تا ۲۰۰۰ کیلومتر برای اهداف بالستیک و تا ۸۰۰ کیلومتر برای انواع دیگر تهدیدات هوابرد است. از طرفی، اوج ارتفاع پرواز موشک‌های رهگیر این سامانه نیز برابر با ۱۸۵ کیلومتر عنوان شده است.
گفتنی است، با این مشخصات و آن‌طور که کرملین مدعی است، سامانه اس ۵۰۰ قادر است ظرف مدت ۳ الی ۴ ثانیه بعد از تشخیص هدف با آن درگیر شود و در عین حال می‌تواند به‌طور همزمان با ۱۰ هدف مختلف درگیر باشد.
روسیه مدعی است S-500 تنها سامانه دفاع هوایی محسوب می‌شود که قادر به رهگیری و انهدام موشک‌های هایپرسونیک کینژال این کشور است. موشک هایپرسونیک کینژال روسیه که سرعت بیش از 5 ماخ دارند، با مانورپذیری بالای خود به دردسر بزرگی برای عموم سیستم‌های پدافندی بدل می‌شوند.
موشک هایپرسونیک کینژال روسیه سوار بر جنگنده میگ ۳۱
با وجود این، اوکراین مدعی است که در جنگ اخیر توانسته با استفاده از سامانه آمریکایی دفاع هوایی پاتریوت، موشک‌های هایپرسونیک کینژال را سرنگون کند. گفتنی است که در حال حاضر هزینه هر مجموعه کامل سیستم پدافند اس ۵۰۰ حدود ۲.۵ میلیارد دلار برآورد شده است.