همراه با اعتراضات مردم دنیا به جنگ در غزه، کمپینی بهنام بلکاوت (Blackout) برای بلاک کردن سلبریتی های حامی اسرائیل راهاندازی شده است.
با افزایش اعتراضات علیه حملات اسرائیل به غزه، جنبشی در فضای مجازی طی چند روز اخیر به راه افتاده است که هدف آن سلبریتیهایی است که نسبت به مرگ و میر و ویرانی در غزه بیاحساس تلقی میشوند یا حتی از آن حمایت میکنند.
این کمپین که بعد از مراسم مت گالا و از تاریخ ۱۷ اردیبهشت ماه کلید خورد، با نامهای بلکاوت ۲۰۲۴، فهرست سیاه سلبریتیها و جنبش دیجیتالی شناخته میشود. هدف این جنبش، بلاک کردن (مسدود کردن) سلبریتیهای مشهور در شبکههای اجتماعی مانند اینستاگرام، ایکس و تیکتاک است.
اما اصل ماجرا چیست؟ چرا این تحریم با انقلاب فرانسه مقایسه میشود؟ آیا بلاک کردن یک سلبریتی به او ضربه میزند؟ و آیا این کمپین تأثیری داشته است؟
بلکاوت ۲۰۲۴ چیست؟
بلکاوت ۲۰۲۴ یک جنبش آنلاین است که در آن کاربران شبکههای اجتماعی، دست به تحریم دیجیتال سلبریتیهای مشهور، از بازیگران هالیوود گرفته تا اینفلوئنسرهای شبکههای اجتماعی زدهاند. دلیل این تحریم، سکوت آنها در قبال حملات اسرائیل به غزه یا در برخی موارد، حتی حمایت آنها از این جنگ است.
کاربران شبکههای اجتماعی تیکتاک، اینستاگرام و ایکس، اقدام به انتشار لیستی از سلبریتیها و کسبوکارهایشان کردهاند تا مورد تحریم (بلاک) قرار بگیرند.
هدف از این اقدام، کاهش درآمد سلبریتیها از تبلیغات در شبکههای اجتماعی است.
چرا مراسم مت گالای امسال جنجالی شد؟
حرکت بلکاوت با مراسم مت گالای امسال که در ششم ماه مه در نیویورک برگزار شد، کلید خورد.
کاربران شبکههای اجتماعی با مشاهده تصاویر آنلاین سلبریتیهای با لباسهای مجلل در این مراسم سالانه جمعآوری کمکهای مالی، به شدت خشمگین شدند.
آنها به این نکته اشاره کردند که برخی از این سلبریتیها هرگز در فضای مجازی در مورد جنگ جاری در غزه اظهارنظری نکردهاند یا به آن نپرداختهاند. جنگی که در آن بمباران بیوقفه اسرائیل منجر به کشته شدن بیش از ۳۵ هزار نفر شده است که اکثر آنها زن و کودک بودهاند!
یک روز بعد از مت گالا، ویدیویی از هالی کلیل، اینفلوئنسر تیکتاک در فضای مجازی منتشر شد که در آن او در حال بیرون از مراسم عبارت «بگذار کیکشان را بخورند» را لبخوانی میکند. کلیل در حساب تیکتاک خود با نام کاربری @haleyybaylee چیزی بالغ بر ۹.۹ میلیون دنبالکننده دارد.
این عبارت که به ماری آنتوانت، ملکه فرانسه در زمان انقلاب فرانسه نسبت داده میشود، در بین مردم به مترادف قشر مرفهی تبدیل شده است که آنقدر از زندگی شهروندان عادی که حتی نان هم نمیتوانند پیدا کنند دور هستند که تصور میکنند کیک، غوت قالب آنهاست!
ویدیوی کلیل به دلیل بحران گرسنگی در غزه خشم مردم را بهشدت برانگیخت. همواره کمبود غذا در طول هفت ماه جنگ غزه رو به افزایش بوده است.
تنها دو روز قبل از مراسم مت گالا، سیندى مککین، رئیس برنامه جهانی غذای سازمان ملل (WFP) در یک مصاحبه خبری اعلام کرد که شمال غزه دچار گرسنگی کامل شده است.
اکنون کاربران فضای مجازی با اشاره به انقلاب فرانسه، جنبش بلکاوت را به مثابه گیوتین دیجیتال میدانند.
کلیل در تاریخ ۲۱ اردیبهشت با یک ویدیو در تیکتاک از کاربران عذرخواهی کرد. او گفت که دعوتنامه واقعی برای مراسم مت گالا نداشته و تنها به عنوان مجری با شبکه E! News در این مراسم حضور داشته است. وی استفاده از آن صدا را با این توضیح توجیه کرد که این صدا در تیکتاک ترند بوده است.
او در ویدیوی عذرخواهی خود در پاسخ به سؤالاتی درباره صحبت نکردن درباره وقایع غزه گفت: من اطلاعات کافی و مفیدی برای صحبت در مورد این موضوع ندارم. او حتی در این ویدیو هم هیچ اشارهای به فلسطین، غزه یا اسرائیل نکرد.
تأثیر بلاک کردن سلبریتیها بر آنها چیست؟
علاوه بر کلیل، سلبریتیهای دیگری نیز در لیست بلاک کاربران قرار دارند. از جمله هنرپیشه اسرائیلی و سرباز سابق ارتش آمریکا، گال گدوت، شخصیت رسانهای آمریکایی و سلبریتی کیم کاردشیان، بازیگران آمریکایی زندیایا و نوآ اشنپ، خواننده آمریکایی تیلور سویفت و خواننده بریتانیایی هری استایلز را هم میتوانید در این لیست ببینید.
در حالی که در گذشته نیز جنبشهای آنلاینی برای آنفالو کردن برخی از سلبریتیهایی که اکنون بلاک میشوند وجود داشته است، کارشناسان معتقدند که بلاک کردن بهعنوان یک استراتژی اعتراضی، مؤثرتر از آنفالو کردن است.
ادی بورخس-ری، استاد دانشگاه و محقق در حوزه شبکههای اجتماعی و الگوریتمها معتقد است که تأثیر آنفالو کردن بر روی تعداد مخاطبین و میزان تعامل با یک سلبریتی در شبکههای اجتماعی ناچیز است.
به گفته این محقق، سلبریتیهای شبکههای اجتماعی به شدت وابسته دیده شدن و تعامل بالا با مخاطبان هستند تا بتوانند قراردادهای تبلیغاتی چشمگیری را ثبت کنند. وی در ادامه توضیح میدهد که وقتی کسی یک سلبریتی را آنفالو میکند، دیگر پستهای آنها را در صفحه خود نمیبیند. با این حال، محتوا هنوز هم میتواند به طور غیرمستقیم از طریق صفحات جستجو یا فیدهای الگوریتمی مانند بخش اکسپلور اینستاگرام یا صفحه For You در تیکتاک و ایکس نمایش داده شود.
از آنجایی که حتی کسانی که بلاک نکردهاند هم میتوانند محتوای سلبریتی را ببینند، این کار آسیب قابل توجهی به دیده شدن سلبریتی نخواهد زد. از سوی دیگر اگر کسی یک سلبریتی را بلاک کند، به طور کامل هر گونه تعاملی با محتوای او را قطع میکند.
این کار باعث کاهش اندازه مخاطبان سلبریتی میشود و در نتیجه، الگوریتمهای شبکههای اجتماعی محتوای آنها را در اولویت پایینتری قرار میدهند. هر چه افراد بیشتری یک سلبریتی را بلاک کنند، پستهای آنها در کل پلتفرم، حتی برای کاربرانی که آنها را بلاک نکردهاند، کمتر دیده میشود.
کاهش دیده شدن میتواند باعث شود تبلیغدهندگان، سلبریتی را کمارزشتر ببینند و در نتیجه مبلغی که حاضرند برای تبلیغات در پروفایل سلبریتی بپردازند را کاهش دهند و به این ترتیب درآمد تبلیغاتی آنها را به طور مستقیم تحت تأثیر قرار دهد.
واکنش کاربران به جنبش بلاک کردن سلبریتی ها
در حالی که بسیاری از کاربران شبکههای اجتماعی به صورت آنلاین از حامیان و مشارکتکنندگان این جنبش بودهاند، برخی دیگر آن را یک فعالیت نمایشی توصیف کردهاند.
برخی دیگر نیز گفتهاند که پستهای مربوط به جنبش بلکاوت با اشباع کردن فضای مجازی، توجه را از بهروزرسانیها و اطلاعاتی که در واقع در فلسطین در حال وقوع است، و همچنین از فعالیتهای جمعآوری کمکهای مالی برای غزه منحرف میکند.
هنوز برای نتیجهبخش بودن یا نبودن جنبش Blackout زود است، چرا که این جنبش تنها چند روز پیش آغاز شده است. با این حال، نشانههای اولیه حاکی از تأثیرگذاری احتمالی آن هستند. بهطور مثال, تیلور سویفت طی هفته گذشته حدود ۳۰۰ هزار دنبالکننده در تیکتاک و نزدیک به ۵۰ هزار دنبالکننده در اینستاگرام را از دست داده است.