دانشمندان فنلاندی موفق شدند پایدارترین پروتئین را تنها از هوا و بهصورت آزمایشگاهی تولید کنند که این یعنی دیگر برای تامین پروتئین به گوشت نیاز نداریم.
شرکت Acompany فنلاندی در حال برنامهریزی برای معرفی پروتئین غذایی است که به روش کاملا خلاقانه تنها از هوا و برق تولید شده و میتواند با کاهش نیاز به دامداری، نقش عمدهای در جلوگیری از انتشار گازهای گلخانهای داشته باشد.
طبق گزارشاتی که در اخبار عملی منتشر شده است، این پروتئین که سولین – Solein نام دارد، از میکروبهای خشک شده ساخته میشود. این میکروبها هم همان باکتریهای اکسید کننده هیدروژن هستند که از اجزای هوا تغذیه میکنند. برخلاف مخمرهای سنتی که از شکر بهعنوان ماده اولیه استفاده میشود، سولین از گازها بهویژه هیدروژن و کربندیاکسید استفاده میکند.
طراحی و ساخت چنین جایگزین مواد غذایی مانند گوشت که در زمره اختراعات جدید هستند، میتوانند در حفاظت بهتر از طبیعت و کاهش تولیدات آلودگیهای مضر محیط زیست موثر باشند.
در ادامه ما با باشید تا این پروتئین و دستاورد دانشمندان فنلاندی را بیشتر مورد بررسی قرار دهیم.
تولید پروتئین از هوا؛ دستاوردی دیگر از دانشمندان فنلاندی
به گفته سازندگان این ماده غذایی، سولار فودز پروتئین سولین تنها یک غذا نیست و نشاندهنده ادغام فرآیندهای طبیعت با قدرت فناوری مدرن است.
در ادامه تجاری سازی این محصول جدید، سولار فودز اولین تاسیسات خود را با نام Factory 01 در ماه آوریل برای تولید پروتئین سولین در وانتا فنلاند راهاندازی کرد.
جایگزینی بیوتکنولوژی سنتی با مدرن برای تولید پروتئین از هوا
سولین شامل میکروبهای خشک شدهای است که با کشت باکتریهای اکسید کننده هیدروژن (HOB) تولید شدهاند. همانطور که گفتیم، این میکروبها از اجزای هوا برای تغذیه استفاده میکنند.
به گفته محققان، رابطه بین انسانها و میکروبها به سالیان دور برمیگردد. طبق اطلاعات بدست آمده از کاوش باستانشناسان، اجداد ما این موجودات میکروسکوپی را برای تخمیر مهار کرده و از آن برای ساخت شراب، ماست و نان استفاده میکردند.
این کاربردهای میکروبی برای بقا بشر حیاتی بودند؛ چراکه این امکان را برای انسان فراهم میکرد تا بتواند مواد مغذی ضروری برای مدت طولانیتر نگهداری کند و این به نفع عشایر و تمدنهای اولیه بوده است.
به گفته محققان، باکتریهای اکسیدکننده هیدروژن بهطور کلی مواد گازی به پروتئین تبدیل میکنند که برای حفظ حیات در طبیعت مهم هستند. اگرچه انواع مختلفی از این باکتریها در طبیعت وجود دارد اما نوع بهکار رفته در تولید سولین، موثرترین در تولید سریع پروتئینها است.
این باکتریها در طی فرآیند کموسنتز از واکنشهای شیمیایی برای تولید انرژی رشد به جای نور (مانند فتوسنتز) استفاده میکنند. در مورد سولین هم باکتریها در طی فرآیند اکسید، الکترونهای هیدروژن را حذف میکنند تا از این انرژی آزاد شده برای تثبیت کربندیاکسید و تبدیل آن به مولکولهای آلی مانند پروتئینها استفاده کند.
نوآوری سازگار با محیط زیست
سولین همانند دیگر منابع پروتئینی جایگزین مانند گوشتهای گیاهی، گوشتهای آزمایشگاهی و گلوکز تغذیه شده با مایکوپروتئینها در حال توسعه است تا بتوان بهطور کامل آنها را بهعنوان منابع پروتئینی به بازارها عرضه کرد. این پروتئین برخلاف پروتئینهای میکروبی دیگر، از گیاهان و قارچها بهدست نیامده و برای تولید هم به شکر و یا سایر مواد اولیه جامد نیاز ندارد.
به گفته سولار فودز، فرآیند تولید این پروتئین براساس استفاده از الکتریسیته برای شکستن آب به هیدروژن و اکسیژن و سپس استفاده از گازها و کربندیاکسید برای تولید پروتئین میکروبی است. این روش اثرات زیست محیطی آن را کاهش داده و پروتئین سولین را از سایر منابع پروتئینی متمایز میکند.
منابع پروتئینی مرسوم گیاهی به مقدار زیادی زمین، آب، کود و زیرساختهای کشاورزی نیاز دارند. اما سولین را میتوان بهراحتی در بیوراکتورهایی که به دقت پارامترهای رشد از جمله دما، pH و غلظت گاز تنظیم شدهاند، رشد داد.
طبق ادعا این شرکت، برای تولید یک کیلوگرم سولین تنها 1 درصد آب و 5 درصد از زمینهای کشاورزی مورد استفاده در روشهای رایج تولید پروتئین جایگزین مصرف میشود. همچنین در این روش تنها یک پنجم از کربندیاکسید تولیدی در روشهای رایج به طبیعت منتشر میشود.
محققان تاکید میکنند که سولین بهخاطر تطبیقپذیری بالا با هر نوع ماده غذایی، میتواند جایگزین مطلوبی برای مشتریان و تولیدکنندگان مواد غذایی باشد. در واقع میتوان از آن در همه چیز از نوشیدنیها گرفته تا پختوپز استفاده کرد. بهعبارتی دیگر، سولین برای احیا طعم و ارزش غذایی موادی مانند گوشت، آنها را با استفاده از روشهایی تولید میکند که اثرات کمتری برای محیط زیست برجا میگذارند.